میرلوحی:اصلاح طلبان از دولت جدا نمی شوند
سيدمحمود ميرلوحي، استاندار آذربايجان و معاون حقوقي و پارلماني وزارت كشور در زمان اصلاحات است. با او كه مثل هميشه با گشاده‌رويي پاسخگوي پرسش‌هاي ما بود، درباره تغيير دو مديركل سياسي اصلاح‌طلب در استان‌هاي كرمان و مازندران و اظهارنظر سخنگوي شوراي نگهبان در باب استعلام محلي براي تعيين صلاحيت كانديداهاي مجلس، گفت‌وگو كرده‌ايم. ميرلوحي ضمن انتقاد از اين تغييرات و توصيه به دولت در مقابل فشارهايي كه گمان مي‌رود علت تغييرات اخير باشد، مصرا تاكيد داشت كه نبايد دلسرد شد و بايد كماكان به حمايت از دولت و همراهي با آن ادامه داد، چرا كه سرانجام مردم صداقت و صبر و برنامه‌هاي اصلاح‌طلبان را درخواهند يافت. در ادامه گفت‌وگوي «آرمان» را با سيدمحمود ميرلوحي را از نظر مي‌گذرانيد:
تغيير دو مديركل سياسي در استانداري‌هاي كرمان و مازندران باعث نگراني اصلاح‌طلبان شده است. در اين خصوص چه نظري داريد؟
از نظر ما اين تغييرات جاي تعجب و شگفتي دارد. در شرايطي كه هنوز شاهد اين هستيم كه اقليتي كه در انتخابات رياست‌جمهوري بازنده بود، از برخي تريبون‌ها دولت و رئيس مجلس را مورد هجمه قرار مي‌دهد و اين نكته عجيب است كه دو مديركل اصلاح‌طلب از كار بركنار مي‌شوند. بخش همراه و حامي دولت نبايد اينگونه دچار محدوديت شود. متاسفانه شنيده شد كه در زاهدان هم از سخنراني اصلاح‌طلبان ممانعت شده است كه واقعا جاي نگراني دارد. به نظرم وزارت كشور بايد ورود جدي‌تري به اين مسائل كند. قرار بود فضاي كشور گفت‌وگويي باشد و اين آرامش موجود خدشه‌دار نشود. بنا بود كه در كشور شور انتخاباتي به وجود بيايد. معناي اين حرف اين است كه همه سلايق از جمله اصلاح‌طلبان بتوانند حضور داشته باشند. حضور تمام سليقه‌ها در انتخابات متضمن برپايي انتخاباتي پويا و بانشاط است.
رويكرد دولت را در اين زمينه چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟
من بعيد مي‌دانم دولت با اين رفتارها موافق باشد. اميدواريم كه آقايان در وزارت كشور و استانداري پاسخگوي اين تصميمات باشند. نكته اينجاست در حالي كه ما نشانه‌اي از برخورد دولت با جريان‌هاي تندرو نمي‌بينيم، رفتار اين‌چنيني با حاميان دولت و افراد معتدل مي‌شود.
در گوشه و كنار زمزمه‌هايي وجود دارد مبني بر اينكه آقاي حسن‌نژاد به علت عدم استقبال مطلوب از رئيس‌جمهور در سفر ايشان به مازندران، بركنار شده است. اين گمانه را تا چه حد قرين به صحت مي‌دانيد؟
اين ادعاي بلندگو به دستان است. جالب اينجاست كه اتفاقا يكي از فرمانداران دولت در جلسه‌اي كه آقاي احمدي‌نژاد حضور داشتند، شركت كردند و از طرف دولت مواخذه نشدند. اينكه آقاي حسن‌نژاد به علت عدم استقبال بركنار شده‌اند ادعاي رقباي دولت است و من چنين نظري ندارم.
آيا اصلاح‌طلبان مي‌توانند درباره اين تغييرات با دولت رايزني كنند؟
ما چه رايزني‌ای مي‌توانيم كنيم؟ ما فكر مي‌كنيم كه آقاي رئيس‌جمهور ميثاقي با مردم بسته‌اند كه گفتمان اعتدال را حاكم كنند تا تريبون‌هاي رسمي از انحصار جريان خاصي در‌آيد و همه جناح‌ها بتوانند در عرصه حضور داشته باشند. اين اتفاقات و تغييرات با آن وعده‌ها مغايرت دارد. هنوز هم استانداران و فرمانداراني بر سر كار هستند كه بازمانده دولت قبل هستند و با دولت همسويي ندارند و نگاهي منطبق با سياست‌هاي دولت گذشته دارند و ما در اين خصوص نگراني داشتيم و حالا مي‌بينيم كه آن ايراد برطرف نشده است. بنابراین وزارت كشور بايد استقلال خود را نشان دهد.
آقاي ذكا اسدي، معاون سياسي و امنيتي استاندار كرمان در مصاحبه‌اي مدعي شده‌اند كه بركناري اسلامي به دليل انتشار عكس با رئيس دولت اصلاحات نبوده و اين بركناري تنها به خاطر نداشتن صداقت و تخلف تشكيلاتي بوده است. ايشان گفته‌اند وقتي درباره زمان ملاقات با رئيس دولت اصلاحات از اسلامي سوال شده، پاسخ داده قبل از انتصاب به سمت مديركلي سياسي و انتخابات استانداري كرمان بوده؛ در حالي كه اين ملاقات در هفته فرهنگي كرمان در تهران انجام شده بود.
بايد از ايشان پرسيد كه آيا صحيح است كه يك مديركل را اينگونه استنساخ كنند؟! اين چه تصوري است كه ايشان از يك مديركل دارند؟! اين كار ضربه زدن به شأن مديركل است كه از او بابت ديدارهايش استنساخ كنند. اصلا مگر چنين وظيفه‌اي برعهده آقاي ذكا اسدي بوده است كه حالا آن را به عنوان سند ارائه مي‌كنند؟! فارغ از اينكه آقاي اسلامي چه زماني اين ملاقات را انجام داده است، اشكال در آنجاست كه چرا سطح مديريتي بايد آن‌قدر پايين بيايد؟! يعني همه اختلاس‌ها و مشكلاتي كه بر سر راه دولت است، حل شده كه حالا نوبت به استنساخ از يك مديركل به خاطر ملاقاتش رسيده است؟! البته من موافق دروغ گفتن نيستم. مديركل سياسي كرمان بايد آن‌قدر شجاعت مي‌داشت كه مي‌گفت من اصلاح‌طلبم و اصلاح‌طلبي بدون نام رئيس دولت اصلاحات بدون شناسنامه خواهد بود.
آيا اين تغييرات بايد موجب نگراني براي اصلاح‌طلبان شود؟
بناي ما اين نيست كه نگران باشيم. اصلاحات و اصلاح‌طلبي در سال‌هاي اخير آن‌قدر هزينه داده است كه ظرفيت بالايي براي تحمل مشكلات پيدا كرده است. اما خواسته ما از دولت اين است كه فضا را به نحوي براي استفاده مخالفان خود آماده نكند كه بر سر راه دولت سنگ اندازي كنند. فرضا در ماجراي برجام شاهد هستيم كه چگونه خبرگزاري‌هاي خاص دوباره سيل انتقادات خود را به راه انداخته‌اند و در حال قلم زدن عليه دولت هستند. دولت بايد به اين مسائل توجه داشته باشد و مراقب باشد. استراتژي اصلاح‌طلبان تا به امروز حمايت از دولت بوده است، طبيعي است كه دولت هم بايد فضاي آرام و گفت‌وگويي را ايجاد و نشاط سياسي را فراهم كند. هنوز كه هنوز است شرايط نابرابر است. انتخاباتي كه در 92 شاهدش بوديم نشان‌دهنده اين بود كه سهم مخالفان دولت از راي مردم بسيار پايين است، اما هنوز اكثر تريبون‌ها از جمله صدا و سيما و تريبون‌هاي نماز جمعه و رسانه‌هاي وابسته به بعضي از نهادها در اختيار آنهاست. خود آنها هم اذعان مي‌كنند علت اين رفتارهايشان و فشارهايي كه به دولت و اصلاح‌طلبان وارد مي‌كنند، اين است كه اصلاح‌طلبان پايگاه راي خوبي در جامعه دارند. دولت بايد مراقب باشد كه آن جريان چون اقبالي در جامعه ندارد، سعي دارد با استفاده از رانت اين فشارها را بر دولت وارد كند. دولت نبايد زير بار اين فشارها برود.
ممكن است كه اين تغييرات باعث نااميدي بدنه اصلاح‌طلب از دولت شود؟
اصلاح‌طلبان بايد رابطه خود با مردم را حفظ و قوي‌تر كنند. مردم با تجربه هشت سال دولت احمدي‌نژاد به خوبي پي برده‌اند كه جريان مقابل تا چه اندازه مي‌تواند با ادعاها و عملكردهاي سوال برانگيز به كشور آسيب بزند. شما رفتار اين تندروها را بعد از تاييد برجام مشاهده كنيد. انگار نه انگار كه قانوني تصويب شده و برجام تاييد شده است. دوباره برگشته‌اند به خانه اول. چرا كه نمي‌خواهند رانت و امكاناتشان را از دست بدهند. اصلاح‌طلبان بايد آرامش خود را حفظ كنند. آرامش باعث مي‌شود افكار عمومي خود اين قضايا را بررسي كند. مردم صداقت، صبر و برنامه‌هاي اصلاح‌طلبان را درخواهند يافت. دليلي براي مايوس شدن نيست.
با توجه به اينكه فرماندار اصلاح‌طلب بويراحمد هم از كار بركنار شده است، شما اين تغييرات را نقطه شروع فاصله گرفتن اصلاح‌طلبان از دولت نمي‌دانيد؟
خير. ما با دولت نقاط اشتراك زيادي داريم. عملكرد اين تندروها مثل رفتارشان با آقايان روحاني و لاريجاني است لذا ما و دولت را در موضعي يكسان قرار داده است. آنها نبايد توقع داشته باشند ما با اين قضايا دست از حمايت دولت برداريم. اما دولت هم بايد تدبير به خرج دهد و بر مواضعش بايستد. وزارت كشور آيين نامه‌اي درباره انتخابات تصويب كرده است كه مبني بر آن همه جريان‌ها بايد امكان فعاليت داشته باشند. طبيعي است كه خود وزارت كشور بايد بيش و پيش از ديگران عامل به اين آيين نامه و موازين باشد كه مبادا فضاي كشور دوباره به سمت انحصار برود.
يعني اصلاح‌طلبان از دولت جدا نمي‌شوند؟
دليلي ندارد. ما متحد دولت هستيم. البته نبايد اينگونه تلقي شود كه به هر قيمتي با دولت همراهي مي‌كنيم. چرا كه اصلاحات چارچوب خود را دارد. اما شواهد نشان مي‌دهد كه ما من حيث المجموع بايد از آقاي روحاني و دولت قدردان باشيم و نبايد مسير را براي مخالفان دولت باز كنيم.
سخنگوي شوراي نگهبان اعلام كرده است مراجع چهارگانه براي تعيين صلاحيت كانديداهاي انتخابات كفايت نمي‌كند و قصد شوراي نگهبان اين است كه براي احراز صلاحيت كانديداها به استعلامات محلي روي بياورد. شما در اين مورد چه نظري داريد؟
طي سال‌هاي اخير بارها گفته‌اند كه مردم مجري انتخابات هستند و مي‌گويند چرا ششصد هزار مجري انتخابات را زير سوال مي‌بريد؟ ظاهرا مي‌گويند چهار دستگاه براي احراز صلاحيت كافي نيست. در هر حوزه 30 نفر از معتمدين - البته لازم به ذكر است كه در گذشته توسط فرماندار و هيات اجرايي انتخاب مي‌شدند و حالا شوراي نگهبان چند دوره‌اي است كه صلاحيت اينها را هم بررسي مي‌كند - وجود دارند كه براي اين 30 نفر معتمد هم جايگاه آن‌چناني در نظر نگرفته‌اند. در حالي كه حكمت قانون اين بوده است كه اين معتمدين به همراه هيات اجرايي كه از فرماندار و دادستان و رئيس ثبت احوال و يك نفر هم عضو شوراي محل تشكيل شده‌اند، راي به حسن شهرت فردي مي‌دهند، ديگر نبايد جاي نگراني به صلاحيت فرد وجود داشته باشد. اگر در خفا و علنا فردي ضابطه‌اي را رعايت نكرده باشد، مراجع چهارگانه يا معتمدين مي‌توانند گواهي و تشخيص بدهند. سوال اينجاست كه با چه مكانيسم و تواني مي‌خواهند از اين ظرفيت فراتر بروند؟ مشكل در عدم اطمينان به افراد است. اين استعلام محلي كه مطرح كرده‌اند خيلي كمكي به افزايش دقت و صحت تعيين صلاحيت نمي‌كند.
سخنگوي شوراي نگهبان گفته است درباره كانديدايي که واجبات ديني را رعايت نمي‌كند، مراجع چهارگانه نمي‌توانند كمكي كنند. به همين خاطر بايد استعلامات محلي انجام شود.
واقعا اين حرف جاي سوال دارد. چگونه مي‌خواهند با پرسيدن از اهالي محل بفهمند كه فرضا فرد نماز مي‌خواند يا نه؟! نمونه‌هاي زيادي وجود دارد كه اين سوال‌ها به چه اتفاقاتي منجر مي‌شود. يعني اگر به همه معتمدين محله اعتماد نشود با چه سيستمي مي‌خواهند كشف كنند فرد نماز مي‌خواند يا نه؟! اينگونه نگاه با استعلام محلي رفع نمي‌شود. آقايان بايد بگويند در بررسي به شكل استعلام محلي به چه تعداد نيروي عملياتي نیاز است و شوراي نگهبان چقدر نيرو دارد؟! اگر بخواهند اين‌چنين موشكافي كنند و دقت عمل به خرج دهند، براي تعيين صلاحيت كانديداها به چند ماه وقت نياز است. قانون نيز چنين چيزي طلب نمي‌كند. منطقي نيست كه فرضا از كاسب محل درباره اينكه كانديدا نماز مي‌خواند يا خير، سوال پرسيد. از كجا معلوم كه فرد مورد سوال، مطلبي خلاف واقع نگويد؟! اگر هم مي‌خواهند درباره چنين مسائلي بپرسند از همان مراجع قانوني بپرسند. چرا كه آن مراجع نيرو، امكان و ابزار لازم براي اين كار را دارا هستند. احساس مسئوليت اين است كه در كليت به پروژه تعيين صلاحيت نگريسته شود. استعلام محلي، آن هم در گستردگي انتخابات مجلس سخت و گاه نشدني است.
با تمام اين اوصاف اصلاح‌طلبان خوشبين هستند ؟
ما بنا را بر خوشبيني گذاشته‌ايم. آقاي دكتر معين به تازگي در بوشهر تعبيري داشتنند كه آن هشت سال از هشت سال جنگ هم بيشتر به كشور آسيب زد. حالا كه كشور از آن شرايط بيرون آمده است، نبايد دلسرد شد و همه بايد كمك كنند تا پروژه ناتمام 92 با مجلسي كارآمد تكميل شود. مردم راي نداده‌اند كه تريبون‌هاي دست تندروها باشد. الان در مجلس فرياد توهين به وزير خارجه را مي‌شنويم و در مراسم عزاداري، دلواپسان از نيت پاك مردم سوءاستفاده مي‌كنند. بايد اين پروژه را ادامه دهيم. خواست آنها دلسرد شدن ماست. آنها به دنبال اصلاحات‌هراسي هستند. آنها دنبال پروژه شوراي شهر دوم هستند كه با مايوس كردن مردم، همان‌طور كه آبادگران در آن سال با راي‌هاي دو و سه درصدي در آن انتخابات پيروز شدند، باز هم پيروز انتخابات شوند، بايد مواظب بود. ما در عين حال كه منتقد اين تغييرات هستيم، نبايد به آن دامن بزنيم و از هر اقدام و سخني كه ممكن است باعث عدم حضور مردم در پاي صندوق‌هاي راي شود، اجتناب كنيم. همان‌طور كه بزرگان فرمودند جمع هيچ‌وقت اشتباه نمي‌كند. مردم به هركس، حتي رقيب ما راي دادند، بايد پذيرا باشيم.
