
اعضای فراکسیون سوسیال-دموکراتهای پارلمان اروپا
ترامپ حرف خودش را میزند، ما باید راه خودمان را برویم
روزنو :آرزو فرشید، آمنه شیرافکن: هر وقت از کنار تلویزیون رد میشویم، باید تصویر دونالد ترامپ را ببینیم، این مسئله حالاحالاها ادامه دارد. «ژوزف ویدنهولز» اتریشی تکرار ترامپ در رسانهها را از جهتی نقطه قوتی برای همگرایی اروپا و توسعه روابط با ایران میداند و تأکید میکند نباید از این فرصت چشم پوشید. او معتقد است «بههرحال آنها ترامپ را انتخاب کردهاند، او هم تا چهار سال آینده رئیسجمهور است؛ بنابراین باید در این فرصت به جای اینکه مدام به او نگاه کنیم، سرمان را پایین انداخته و با صبوری کارمان را پیش ببریم».
آرزو فرشید، آمنه شیرافکن: هر وقت از کنار تلویزیون رد میشویم، باید تصویر دونالد ترامپ را ببینیم، این مسئله حالاحالاها ادامه دارد. «ژوزف ویدنهولز» اتریشی تکرار ترامپ در رسانهها را از جهتی نقطه قوتی برای همگرایی اروپا و توسعه روابط با ایران میداند و تأکید میکند نباید از این فرصت چشم پوشید. او معتقد است «بههرحال آنها ترامپ را انتخاب کردهاند، او هم تا چهار سال آینده رئیسجمهور است؛ بنابراین باید در این فرصت به جای اینکه مدام به او نگاه کنیم، سرمان را پایین انداخته و با صبوری کارمان را پیش ببریم».
به گزارش روز نو؛ این چهارمین سفر عضو فراکسیون سوسیال- دموکراتهای پارلمان اروپا به ایران و دومین گفتوگوی او با روزنامه «شرق» است. امیدوار است این دفتر اتحادیه اروپا در تهران تا پایان سال در تهران تأسیس شود. دفتری که به گفته او میتواند روابط اقتصادی و تجاری میان ایران و اروپا را توسعه دهد. کمک ١٢میلیاردیورویی (حدود ٥٠میلیاردتومانی) پارلمان اروپا به ایران برای ارتقای وضعیت افغانهای مقیم ایران، نکته دیگری است که «ویدنهولز» به آن اشاره میکند.
«آرنه لیتز»، عضو آلمانی فراکسیون سوسیال- دموکراتهای پارلمان اروپا هم که برای نخستینبار به ایران سفر کرده، به توسعه روابط میان ایران و پارلمان اروپا خوشبین است. او در این گفتوگو مشارکت دارد و میکوشد با بیان برخی نکات اقتصادی سخنان «ویدنهولز» را تکمیل کند.
اجازه دهید از برنامههای شما در این سفر آغاز کنیم. در تهران چه اهدافی را دنبال کردید؟
ویدنهولز: این سفر با حمایت یک اتاق فکر آلمانی صورت گرفته تا مسائل مرتبط با توافق هستهای با ایران، روابط تجاری و همکاریهای آتی در آن جمعبندی شود؛ بنابراین این بار حضور ما در اینجا به منظور جمعبندی دستاوردها و مذاکرات صورتگرفته با ایران تا اینجای کار است. من در سالهای گذشته چهار بار به ایران آمدهام تا روند روابط ایران و اروپا را پیگیری کنم. سفر خوبی بود و قانع شدیم که به واقع توافق هستهای با ایران توافق مفیدی بوده است. در این مدت، نمیدانستیم مذاکرات هستهای نهایتا به کجا ختم میشود و شرایط کمی مبهم بود، اگر یادتان باشد چند سال پیش که گفتوگو کردیم هنوز نمیدانستیم این توافق به کجا راه خواهد برد. اما اکنون وضعیت شفاف است و برهمیناساس میتوانیم دستاوردهای خوبی داشته باشیم. فعالان اقتصادی، به توسعه روابط و سرمایهگذاری در ایران تمایل دارند و اگرچه فعلا موفقیت چندانی در این زمینه نداشتهایم، اما میتوان به افزایش همکاریهای اقتصادی امیدوار بود. میتوان به راهاندازی دفتر اتحادیه اروپا در ایران امیدوار بود. ایران کشور رو به پیشرفتی است و اتحادیه اروپا بهخوبی این نکته را میداند و خیلی از طرفهای اروپایی مایل به توسعه روابط با ایراناند.
به گسترش روابط اقتصادی بعد از توافق هستهای اشاره کردید. با وجود فرصتهای پسابرجامی، هنوز بانکهای بزرگ بهخاطر نگرانی از جریمهشدن از طرف آمریکا با ایران همکاری نمیکنند و ایران از این بابت گلایهمند است.
ویدنهولز: بله، ما این نگرانیها را داریم. شاید دلیل این گلایه این است که شما از نگاه اروپاییها به مسئله نگاه نمیکنید. ما به دنبال این هستیم که بتوانیم مسیری برای حضور بانکهای ایرانی و گسترش سطح روابط با آنها طراحی کنیم، اما همه اینها زمانبر است و به لابیها و برنامهریزی دقیق نیاز دارد. اروپا در سالهای گذشته با برخی بحرانهای اقتصادی مواجه بوده و بانکهای اروپایی نیز بحرانهای مالی و مسائل خود را دارند و شاید علت تأخیر در گسترش همکاریها همین نگرانیهاست، اما بنا داریم که هرچه سریعتر این مسائل حل شود و بانکهای اروپایی هم احساس امنیت کنند و به ایران بازگردند. نکته دیگری که باید مدیریت شود و زمانبر است، این است که پول رایج بینالمللی در ایران دلار است و ما با یورو تجارت میکنیم.
آرنه لیتز: ما برای بهبود سطح روابط سیاسی نیز تلاش میکنیم. راهاندازی دفتر اتحادیه اروپا در ایران نیز با هدف اعتمادسازی و تسهیل امور اقتصادی، سیاسی، تجاری و فرهنگی فیمابین است. سفرای این دفاتر سالانه گزارشها و جمعبندیشان را به پارلمان اروپا ارائه میکنند. ما آموختهایم که باید به ملیتها اعتماد کنیم. راهاندازی این دفتر میتواند سطح روابط دوجانبه را توسعه دهد. خوشبختانه ما تجربه خوبی در راهاندازی دفاتر پارلمان اروپا در کشورهای دیگر داشتهایم. داشتن این دفتر برای ایران و اروپا یک دستاورد مهم است و سبب میشود بیشتر و سریعتر به مسائل اقتصادی، محیط زیستی، انرژی، انرژیهای پایدار و... پرداخته شود. ما در همه این حوزهها کارشناسان و متخصصانی داریم که میتوانند به پیشبرد برنامه مشترک کشورها کمک کنند. این دفتر در واقع کارکردی شبیه سفارتخانهها دارد. ما در ٢٢ کشور، از جمله بنگلادش و پاکستان دفتر داریم، این دفاتر یک گام منطقی برای تسهیل و پیشبرد برنامههای دوجانبه است.
روند راهاندازی این دفتر تاکنون خیلی کند پیش رفته است، پیشبینی میکنید این امر چه زمانی محقق شود؟
ویدنهولز: درست است. این موضوع وقتگیری است اما من شخصا امیدوارم هرچه زودتر دفتر اتحادیه اروپا در ایران راهاندازی شود. از نظر زمانی نیز میتوانم بگویم که به این نقطه نزدیک شدهایم و میتوانیم به راهاندازی دفتر تا پایان سال امیدوار باشیم.
انتخابات اخیر آمریکا و پیروزی ترامپ نگرانیهای بسیاری در دنیا ایجاد کرده است، در این شرایط چه چشماندازی برای آینده روابط ایران و اروپا متصور هستید؟
ویدنهولز: پاسخ به سؤال شما تا حدی مبتنی بر اعتماد میان کشورهاست. ظهور ترامپ اتفاقا یک شانس بزرگ برای اروپاست و ما باید خودمان را قدرتمندتر کنیم. نکته من در مسئله رابطه میان ایران و غرب این است که هرچه اعتماد دوجانبه بیشتر باشد، توسعه روابط نیز به شکل بهتری دنبال خواهد شد. فراموش نکنید که چه ایران و چه اتحادیه اروپا امروز با دونالد ترامپ مواجهاند و همین به ضرورت توسعه مذاکرات و تعامل میان ایران و اتحادیه اروپا فوریت میبخشد. بدون شک ما نمیخواهیم دوباره وارد فرایند مذاکرات هستهای با ایران شویم و باید از توافق کنونی حمایت کنیم. اتحادیه اروپا پای این توافق ایستاده است.
ترامپ از همان ابتدای کار مواضع تندی علیه ایران گرفت. فکر میکنید پیروزی او چقدر در روابط ایران و اروپا اثرگذار است؟
آرنه لیتز: نگرانیهای بسیاری بعد از پیروزی ترامپ ایجاد شده است، او حرفهای بسیاری درباره ایران و مسائل دیگر زده است. برای نمونه در مورد اسرائیل از همان زمان انتخابات هم به مسئله شهرکسازیها اشارههایی داشت و هم به تغییر محل سفارت از تلآویو به بیتالمقدس. بعید میدانم این حرفها نتیجهای داشته باشد. آینده هیچکدام از این مسائل هنوز مشخص نیست. بالاخره ترامپ در کنگره از ناتو حمایت کرد. ما در این مسیر به سیاستهای موگرینی پایبندیم. او به خوبی در این مسیر ایفای نقش میکند. زنان در تیم او نقش مهمی دارند. این فرصت خوبی است و موگرینی میتواند در مورد مسائل خاورمیانه نیز پیشرفتهای بهتری داشته باشد و مسیر را به خوبی پیش ببرد.
ویدنهولز: ما نمیتوانیم یک دقیقه بعدتر او را پیشبینی کنیم بههمینخاطر باید برای قدرتمندترشدن خودمان و سرعتعملدادن به اقداماتمان تلاش کنیم.
آرنه لیتز: من موافق نیستم که گامهایمان را با حرفها و سخنان ترامپ هماهنگ کنیم، او اغلب سخنان غیرمنطقی میزند، ما باید راه خودمان را برویم.
فکر میکنید ترامپ تهدیدی برای توافق هستهای است؟
ویدنهولز: هیچکس به دنبال تغییر در توافق نیست و در آمریکا نیز ارادهای برای این کار نیست. ترامپ نیز این را میداند و باید درباره این موضوع بیشتر فکر کند. اما گاهی حرفهای نسنجیده میزند.
اگر او بر مواضع خود علیه ایران اصرار کند، شما برای پیشبرد روند توسعه روابط با ایران چه خواهید کرد؟
ویدنهولز: این ابتدای مسیر همکاری است و توسعه مثبتی وجود دارد. نباید هیچگاه این سطح از رابطه را ترک کنیم و باید براساس آن به سازندگی ادامه دهیم. توافق هستهای میتواند نقطهعطفی در توسعه روابط ایران باشد. دوستان آمریکایی نیز بهخوبی میدانند که هیچ دلیلی برای دشمنی با ایران نیست.
اما شاهدیم که با تمرکز بر روابط منطقهای ایران تلاش میکنند تا فشار بر ایران را افزایش دهند. نظر پارلمان اروپا دراینخصوص چیست؟
ویدنهولز: مسئله تهدید تروریسم و داعش خیلی جدی است و اروپا و ایران این را به خوبی درک کردهاند. برای حل مسائل سوریه و افغانستان به ثبات در منطقه نیاز داریم و ایران نقش مؤثری در فراهمكردن این ثبات دارد.
فکر میکنید آمریکاییها نیز درک درستی از موقعیت ایران به دست آوردهاند؟
ویدنهولز: ترامپ علیه اتحادیه اروپا هم صحبت میکند؛ بنابراین نمیتوان در حرفهای او یک مسیر منطقی پیدا کرد. اگر من بخواهم درباره درک آنها از جایگاه ایران بگویم باید نظر خودم را بیان کنم. او (ترامپ) یک قدرت غیرمنطقی دارد اما فکر نمیکنم به سوی جنگ با ایران برود. بدون شک اتحادیه اروپا در این مسیر با او همنظر نیست و هرگز این مسئله اتفاق نخواهد افتاد. جنگ احتمالی با ایران بیشتر شبیه شوخی است تا مسئلهاي جدی.
این اطمینان شما ناشی از چیست؟
ویدنهولز: من میدانم که ناتو و پارلمان اروپا چنین کاری نخواهد کرد. دلیل دیگر نیز تلاشهای ایرانیان برای بهبود روابط با دنیاست. بهعنوان مثال آلمان سالهای زیادی با ایران ارتباط خوبی داشته و میدانیم که اعتماد عمیق دوجانبه چطور در همکاریهای ضدتروریستی کمک میکند.
به نظر شما ایران در حلوفصل مسائل سوریه و مبارزه با تروریسم چقدر نقشآفرین است؟
آرنه لیتز: پارلمان اروپا در قطعنامه اخیر خود از عربستان و ایران خواسته است که رقابتها و مسائلشان را در موضوع سوریه دخیل نکنند. ما در مقطعي بحرانی قرار داریم و ضروری است همه طرفها نهایت تلاش خود را برای ایجاد ثبات در منطقه به کار گیرند.
ما تأکید داریم و میخواهیم ایران در تمام تصمیمگیریهاي مربوط به مسئله سوریه حضور داشته باشد و دور میز بنشیند. ما به یک راهحل فوری نیاز داریم. شاهد آزادی موصل و ناپایداریها در عراق هستیم و از اثرگذاری مثبت ایران در منطقه مطلع هستیم. اهمیت این موضوع را میدانیم و به همین خاطر باید شکل تازهای از روابط سیاسی سازنده را در پیش گیریم. ما خواهان بازگشت مهاجران به سوریه و افغانستان هستیم. همچنین به ایجاد ثبات در افغانستان علاقهمندیم.
ویدنهولز: حدود سه میلیون مهاجر افغان و چهبسا بیشتر در ایران زندگی میکنند. ما به اهمیت میهمانپذیری ایرنیان در مورد مهاجران افغان و ضرورت حمایت از آنها واقف هستیم. به همین خاطر ١٢میلیارد یورو برای ارتقای وضعیت افغانهای مقیم ایران در نظر گرفتهایم. بسیاری از افغانهای مهاجر بیسواد هستند، وقتی به اروپا میآیند ما مسیر دشواری برای همگونسازی زیست آنها با شرایط جامعه داریم، حتی برخی از آنها در ١٧سالگی هیچگاه مداد دست نگرفتهاند. ایران امکان مساعدی برای سوادآموزی افغانها فراهم كرده و اتحادیه اروپا بنا دارد از این روند حمایت کند.
به مسئله مهاجران اشاره کردید. یکی از سؤالات اصلی ما نیز این است که اروپا در اختلافات میان آمریکا و ایران چه موضعی اتخاذ میکند. فرمان اخیر ترامپ در مورد مهاجران نمونه خوبی است. ادامه وضعیت کنونی با چه واکنشی از سوی اروپا همراه میشود؟
ویدنهولز: یک نکته خیلی مهم این است که هر کشوري در جهان باید نقش خود را بازی کند و ما نیز باید این را بپذیریم. شاید بسیاری از افرادی که در آمریکا زندگی میکنند نیز چندان موافق سیاستگذاریها و سخنان ترامپ نباشند اما اینها مسائل درونی این کشور است و به ما ربطی پیدا نمیکند. ایران و اروپا ٣٠ سال گذشته را از دست دادند.
هر کشوری در مسیر بهترکردن جهان مسئولیتهای خاص خودش را دارد و ضروری است که همه در مسیر توسعه و ایجاد پایداری در اقصی نقاط جهان حرکت کنیم. بسیاری از کشورهای غربی نیز از شرایط موجود خرسند نیستند، حتی کانادا هم چندان از همسایگی کنونیاش با آمریکا خشنود نیست.
به گزارش روز نو؛ این چهارمین سفر عضو فراکسیون سوسیال- دموکراتهای پارلمان اروپا به ایران و دومین گفتوگوی او با روزنامه «شرق» است. امیدوار است این دفتر اتحادیه اروپا در تهران تا پایان سال در تهران تأسیس شود. دفتری که به گفته او میتواند روابط اقتصادی و تجاری میان ایران و اروپا را توسعه دهد. کمک ١٢میلیاردیورویی (حدود ٥٠میلیاردتومانی) پارلمان اروپا به ایران برای ارتقای وضعیت افغانهای مقیم ایران، نکته دیگری است که «ویدنهولز» به آن اشاره میکند.
«آرنه لیتز»، عضو آلمانی فراکسیون سوسیال- دموکراتهای پارلمان اروپا هم که برای نخستینبار به ایران سفر کرده، به توسعه روابط میان ایران و پارلمان اروپا خوشبین است. او در این گفتوگو مشارکت دارد و میکوشد با بیان برخی نکات اقتصادی سخنان «ویدنهولز» را تکمیل کند.
اجازه دهید از برنامههای شما در این سفر آغاز کنیم. در تهران چه اهدافی را دنبال کردید؟
ویدنهولز: این سفر با حمایت یک اتاق فکر آلمانی صورت گرفته تا مسائل مرتبط با توافق هستهای با ایران، روابط تجاری و همکاریهای آتی در آن جمعبندی شود؛ بنابراین این بار حضور ما در اینجا به منظور جمعبندی دستاوردها و مذاکرات صورتگرفته با ایران تا اینجای کار است. من در سالهای گذشته چهار بار به ایران آمدهام تا روند روابط ایران و اروپا را پیگیری کنم. سفر خوبی بود و قانع شدیم که به واقع توافق هستهای با ایران توافق مفیدی بوده است. در این مدت، نمیدانستیم مذاکرات هستهای نهایتا به کجا ختم میشود و شرایط کمی مبهم بود، اگر یادتان باشد چند سال پیش که گفتوگو کردیم هنوز نمیدانستیم این توافق به کجا راه خواهد برد. اما اکنون وضعیت شفاف است و برهمیناساس میتوانیم دستاوردهای خوبی داشته باشیم. فعالان اقتصادی، به توسعه روابط و سرمایهگذاری در ایران تمایل دارند و اگرچه فعلا موفقیت چندانی در این زمینه نداشتهایم، اما میتوان به افزایش همکاریهای اقتصادی امیدوار بود. میتوان به راهاندازی دفتر اتحادیه اروپا در ایران امیدوار بود. ایران کشور رو به پیشرفتی است و اتحادیه اروپا بهخوبی این نکته را میداند و خیلی از طرفهای اروپایی مایل به توسعه روابط با ایراناند.
به گسترش روابط اقتصادی بعد از توافق هستهای اشاره کردید. با وجود فرصتهای پسابرجامی، هنوز بانکهای بزرگ بهخاطر نگرانی از جریمهشدن از طرف آمریکا با ایران همکاری نمیکنند و ایران از این بابت گلایهمند است.
ویدنهولز: بله، ما این نگرانیها را داریم. شاید دلیل این گلایه این است که شما از نگاه اروپاییها به مسئله نگاه نمیکنید. ما به دنبال این هستیم که بتوانیم مسیری برای حضور بانکهای ایرانی و گسترش سطح روابط با آنها طراحی کنیم، اما همه اینها زمانبر است و به لابیها و برنامهریزی دقیق نیاز دارد. اروپا در سالهای گذشته با برخی بحرانهای اقتصادی مواجه بوده و بانکهای اروپایی نیز بحرانهای مالی و مسائل خود را دارند و شاید علت تأخیر در گسترش همکاریها همین نگرانیهاست، اما بنا داریم که هرچه سریعتر این مسائل حل شود و بانکهای اروپایی هم احساس امنیت کنند و به ایران بازگردند. نکته دیگری که باید مدیریت شود و زمانبر است، این است که پول رایج بینالمللی در ایران دلار است و ما با یورو تجارت میکنیم.
آرنه لیتز: ما برای بهبود سطح روابط سیاسی نیز تلاش میکنیم. راهاندازی دفتر اتحادیه اروپا در ایران نیز با هدف اعتمادسازی و تسهیل امور اقتصادی، سیاسی، تجاری و فرهنگی فیمابین است. سفرای این دفاتر سالانه گزارشها و جمعبندیشان را به پارلمان اروپا ارائه میکنند. ما آموختهایم که باید به ملیتها اعتماد کنیم. راهاندازی این دفتر میتواند سطح روابط دوجانبه را توسعه دهد. خوشبختانه ما تجربه خوبی در راهاندازی دفاتر پارلمان اروپا در کشورهای دیگر داشتهایم. داشتن این دفتر برای ایران و اروپا یک دستاورد مهم است و سبب میشود بیشتر و سریعتر به مسائل اقتصادی، محیط زیستی، انرژی، انرژیهای پایدار و... پرداخته شود. ما در همه این حوزهها کارشناسان و متخصصانی داریم که میتوانند به پیشبرد برنامه مشترک کشورها کمک کنند. این دفتر در واقع کارکردی شبیه سفارتخانهها دارد. ما در ٢٢ کشور، از جمله بنگلادش و پاکستان دفتر داریم، این دفاتر یک گام منطقی برای تسهیل و پیشبرد برنامههای دوجانبه است.
روند راهاندازی این دفتر تاکنون خیلی کند پیش رفته است، پیشبینی میکنید این امر چه زمانی محقق شود؟
ویدنهولز: درست است. این موضوع وقتگیری است اما من شخصا امیدوارم هرچه زودتر دفتر اتحادیه اروپا در ایران راهاندازی شود. از نظر زمانی نیز میتوانم بگویم که به این نقطه نزدیک شدهایم و میتوانیم به راهاندازی دفتر تا پایان سال امیدوار باشیم.
انتخابات اخیر آمریکا و پیروزی ترامپ نگرانیهای بسیاری در دنیا ایجاد کرده است، در این شرایط چه چشماندازی برای آینده روابط ایران و اروپا متصور هستید؟
ویدنهولز: پاسخ به سؤال شما تا حدی مبتنی بر اعتماد میان کشورهاست. ظهور ترامپ اتفاقا یک شانس بزرگ برای اروپاست و ما باید خودمان را قدرتمندتر کنیم. نکته من در مسئله رابطه میان ایران و غرب این است که هرچه اعتماد دوجانبه بیشتر باشد، توسعه روابط نیز به شکل بهتری دنبال خواهد شد. فراموش نکنید که چه ایران و چه اتحادیه اروپا امروز با دونالد ترامپ مواجهاند و همین به ضرورت توسعه مذاکرات و تعامل میان ایران و اتحادیه اروپا فوریت میبخشد. بدون شک ما نمیخواهیم دوباره وارد فرایند مذاکرات هستهای با ایران شویم و باید از توافق کنونی حمایت کنیم. اتحادیه اروپا پای این توافق ایستاده است.
ترامپ از همان ابتدای کار مواضع تندی علیه ایران گرفت. فکر میکنید پیروزی او چقدر در روابط ایران و اروپا اثرگذار است؟
آرنه لیتز: نگرانیهای بسیاری بعد از پیروزی ترامپ ایجاد شده است، او حرفهای بسیاری درباره ایران و مسائل دیگر زده است. برای نمونه در مورد اسرائیل از همان زمان انتخابات هم به مسئله شهرکسازیها اشارههایی داشت و هم به تغییر محل سفارت از تلآویو به بیتالمقدس. بعید میدانم این حرفها نتیجهای داشته باشد. آینده هیچکدام از این مسائل هنوز مشخص نیست. بالاخره ترامپ در کنگره از ناتو حمایت کرد. ما در این مسیر به سیاستهای موگرینی پایبندیم. او به خوبی در این مسیر ایفای نقش میکند. زنان در تیم او نقش مهمی دارند. این فرصت خوبی است و موگرینی میتواند در مورد مسائل خاورمیانه نیز پیشرفتهای بهتری داشته باشد و مسیر را به خوبی پیش ببرد.
ویدنهولز: ما نمیتوانیم یک دقیقه بعدتر او را پیشبینی کنیم بههمینخاطر باید برای قدرتمندترشدن خودمان و سرعتعملدادن به اقداماتمان تلاش کنیم.
آرنه لیتز: من موافق نیستم که گامهایمان را با حرفها و سخنان ترامپ هماهنگ کنیم، او اغلب سخنان غیرمنطقی میزند، ما باید راه خودمان را برویم.
فکر میکنید ترامپ تهدیدی برای توافق هستهای است؟
ویدنهولز: هیچکس به دنبال تغییر در توافق نیست و در آمریکا نیز ارادهای برای این کار نیست. ترامپ نیز این را میداند و باید درباره این موضوع بیشتر فکر کند. اما گاهی حرفهای نسنجیده میزند.
اگر او بر مواضع خود علیه ایران اصرار کند، شما برای پیشبرد روند توسعه روابط با ایران چه خواهید کرد؟
ویدنهولز: این ابتدای مسیر همکاری است و توسعه مثبتی وجود دارد. نباید هیچگاه این سطح از رابطه را ترک کنیم و باید براساس آن به سازندگی ادامه دهیم. توافق هستهای میتواند نقطهعطفی در توسعه روابط ایران باشد. دوستان آمریکایی نیز بهخوبی میدانند که هیچ دلیلی برای دشمنی با ایران نیست.
اما شاهدیم که با تمرکز بر روابط منطقهای ایران تلاش میکنند تا فشار بر ایران را افزایش دهند. نظر پارلمان اروپا دراینخصوص چیست؟
ویدنهولز: مسئله تهدید تروریسم و داعش خیلی جدی است و اروپا و ایران این را به خوبی درک کردهاند. برای حل مسائل سوریه و افغانستان به ثبات در منطقه نیاز داریم و ایران نقش مؤثری در فراهمكردن این ثبات دارد.
فکر میکنید آمریکاییها نیز درک درستی از موقعیت ایران به دست آوردهاند؟
ویدنهولز: ترامپ علیه اتحادیه اروپا هم صحبت میکند؛ بنابراین نمیتوان در حرفهای او یک مسیر منطقی پیدا کرد. اگر من بخواهم درباره درک آنها از جایگاه ایران بگویم باید نظر خودم را بیان کنم. او (ترامپ) یک قدرت غیرمنطقی دارد اما فکر نمیکنم به سوی جنگ با ایران برود. بدون شک اتحادیه اروپا در این مسیر با او همنظر نیست و هرگز این مسئله اتفاق نخواهد افتاد. جنگ احتمالی با ایران بیشتر شبیه شوخی است تا مسئلهاي جدی.
این اطمینان شما ناشی از چیست؟
ویدنهولز: من میدانم که ناتو و پارلمان اروپا چنین کاری نخواهد کرد. دلیل دیگر نیز تلاشهای ایرانیان برای بهبود روابط با دنیاست. بهعنوان مثال آلمان سالهای زیادی با ایران ارتباط خوبی داشته و میدانیم که اعتماد عمیق دوجانبه چطور در همکاریهای ضدتروریستی کمک میکند.
به نظر شما ایران در حلوفصل مسائل سوریه و مبارزه با تروریسم چقدر نقشآفرین است؟
آرنه لیتز: پارلمان اروپا در قطعنامه اخیر خود از عربستان و ایران خواسته است که رقابتها و مسائلشان را در موضوع سوریه دخیل نکنند. ما در مقطعي بحرانی قرار داریم و ضروری است همه طرفها نهایت تلاش خود را برای ایجاد ثبات در منطقه به کار گیرند.
ما تأکید داریم و میخواهیم ایران در تمام تصمیمگیریهاي مربوط به مسئله سوریه حضور داشته باشد و دور میز بنشیند. ما به یک راهحل فوری نیاز داریم. شاهد آزادی موصل و ناپایداریها در عراق هستیم و از اثرگذاری مثبت ایران در منطقه مطلع هستیم. اهمیت این موضوع را میدانیم و به همین خاطر باید شکل تازهای از روابط سیاسی سازنده را در پیش گیریم. ما خواهان بازگشت مهاجران به سوریه و افغانستان هستیم. همچنین به ایجاد ثبات در افغانستان علاقهمندیم.
ویدنهولز: حدود سه میلیون مهاجر افغان و چهبسا بیشتر در ایران زندگی میکنند. ما به اهمیت میهمانپذیری ایرنیان در مورد مهاجران افغان و ضرورت حمایت از آنها واقف هستیم. به همین خاطر ١٢میلیارد یورو برای ارتقای وضعیت افغانهای مقیم ایران در نظر گرفتهایم. بسیاری از افغانهای مهاجر بیسواد هستند، وقتی به اروپا میآیند ما مسیر دشواری برای همگونسازی زیست آنها با شرایط جامعه داریم، حتی برخی از آنها در ١٧سالگی هیچگاه مداد دست نگرفتهاند. ایران امکان مساعدی برای سوادآموزی افغانها فراهم كرده و اتحادیه اروپا بنا دارد از این روند حمایت کند.
به مسئله مهاجران اشاره کردید. یکی از سؤالات اصلی ما نیز این است که اروپا در اختلافات میان آمریکا و ایران چه موضعی اتخاذ میکند. فرمان اخیر ترامپ در مورد مهاجران نمونه خوبی است. ادامه وضعیت کنونی با چه واکنشی از سوی اروپا همراه میشود؟
ویدنهولز: یک نکته خیلی مهم این است که هر کشوري در جهان باید نقش خود را بازی کند و ما نیز باید این را بپذیریم. شاید بسیاری از افرادی که در آمریکا زندگی میکنند نیز چندان موافق سیاستگذاریها و سخنان ترامپ نباشند اما اینها مسائل درونی این کشور است و به ما ربطی پیدا نمیکند. ایران و اروپا ٣٠ سال گذشته را از دست دادند.
هر کشوری در مسیر بهترکردن جهان مسئولیتهای خاص خودش را دارد و ضروری است که همه در مسیر توسعه و ایجاد پایداری در اقصی نقاط جهان حرکت کنیم. بسیاری از کشورهای غربی نیز از شرایط موجود خرسند نیستند، حتی کانادا هم چندان از همسایگی کنونیاش با آمریکا خشنود نیست.
منبع: شرق