درخواست بخش خصوصی از تیم دیپلماسی: «برجام را پیگیری کنید»
کسب‌وکارها چشم انتظار وین
روزنو :«یکی از اصلی‌ترین مشکلات ما تورم است. باوجودآنکه سرعت رشد تورم در ماه‌های گذشته قدری کاهش پیدا کرده اما هنوز این نرخ بالای ۴۰درصد قرار دارد و همین امر برای اقتصاد کشور و معیشت مردم مشکلاتی جدی به وجود آورده است.
روز نو :بیش از صدها میلیارد دلار در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات وین به ایران بازمی‌گردد و این یعنی افزایش عرضه دلار، یورو و...؛ در نتیجه کاهش قیمت ارزهایی که سال‌هاست معیشت را زیر تیغ خود برده‌اند. البته درصورتی‌که سکان‌داران اقتصادی دولت سیزدهم به‌خوبی بتوانند هزینه‌های کشور را مدیریت کرده و حاشیه‌های دیگری در این میان ایجاد نشود. هرچند بخش زیادی از این مطالبات طی سال‌های گذشته در قالب چاپ اسکناس به پشتوانه دلارهای بلوکه‌شده در درمان کسری بودجه پیش‌خور شده، اما به نظر می‌رسد با ایجاد مراودات تجاری و جذب سرمایه‌گذاران خارجی، حداقل بتوان بار مالی چند سال اخیر را از دوش کسب‌وکار تا حدود زیادی برداشت. هرچند به نظر می‌رسد یک نوع دوگانگی در میان دولتی‌ها و خصوصی‌ها درباره برجام ایجادشده که در صورت به توافق نرسیدن این دو گروه، فضای اقتصادی کشور و مهم‌تر از همه کسب‌وکارها، به‌شدت تحت تأثیر این نوع تناقضات قرار می‌گیرد. در یکی از دوشنبه‌های آذرماهی همین امسال در حالی رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در جریان یک نشست خبری به این موضوع گره نزدن اقتصاد کشور به برجام اشاره کرد که فعالان بخش خصوصی نگاه دیگری به این وضعیت دارند. در همین زمینه رئیس اتاق بازرگانی تهران می‌گوید: «بخش خصوصی همان‌طور که بارها اعلام کرده، بر لزوم بهبود تعاملات ایران با اقتصاد جهانی تأکید دارد و به پیگیری مذاکرات برجام تا لغو تحریم‌ها امیدوار است.» روز گذشته، مسعود خوانساری در نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، اظهار کرد: «برآوردها از این حکایت دارد که تحریم هزینه‌های قابل‌توجهی را بر دوش اقتصاد ایران سوار کرده است. برای مثال هزینه ما در مبادلات بین ۱۰ تا ۲۰درصد افزایش‌یافته و مجبوریم کالاها را با قیمت بالاتر خریداری کنیم یا برای صادرات، هزینه بیشتری پرداخت کنیم.»
وی با اشاره به شرایط اقتصاد ترکیه در هفته‌های گذشته، تشریح کرد: «ما در سال ۱۳۹۷ و هم‌زمان با افزایش قیمت دلار، یک فضای مطلوب برای جهش صادرات غیرنفتی در اختیار داشتیم اما با توجه به فشار تحریم‌ها و مشکلات داخلی، امکان استفاده از این فرصت به وجود نیامد. این در حالی است که ترکیه هم‌زمان با کاهش ارزش لیر افزایش قابل‌توجهی را در آمار صادراتی به ثبت رسانده است». ناگفته نماند که بالا رفتن قیمت دلار اگر برای هر قشری اتفاق ترسناکی تلقی شود، برای فعالان بخش خصوصی و صادرکنندگان یکی از بهترین فرصتهایی است که می‌تواند آن‌ها را با افزایش نرخ دلار در مقابل ریال به سود بالاتری برساند؛ اما با نگاهی به صحبت‌های فعالان بخش خصوصی و حتی آمارهای رسیده، به نظر می‌رسد ترکیه که در حال تجربه اتفاقات سال 98 ایران است، حالا بهتر از کشور ما توانسته از این فرصت استفاده کند. بطوریکه به گفته رئیس اتاق بازرگانی: «آمارها می‌گویند که در اکتبر سال ۲۰۲۱، میزان صادرات ترکیه ۲۰درصد افزایش یافته و صادرات این کشور در ماه‌های گذشته به ۲۱میلیارد دلار رسیده و پیش‌بینی می‌شود این رقم در پایان سال از مرز ۲۲۰میلیارد دلار نیز عبور کند. این نشان می‌دهد که ترکیه از فرصت به وجود آمده برای افزایش صادرات خود استفاده کرده اما ما در سال‌های قبل نتوانستیم از این تهدید، فرصت بسازیم.» خوانساری با اشاره به برخی مشکلات جدی که هنوز اقتصاد ایران با آن‌ها درگیر است، بیان کرد: «یکی از اصلی‌ترین مشکلات ما تورم است. باوجودآنکه سرعت رشد تورم در ماه‌های گذشته قدری کاهش پیدا کرده اما هنوز این نرخ بالای ۴۰درصد قرار دارد و همین امر برای اقتصاد کشور و معیشت مردم مشکلاتی جدی به وجود آورده است.
البته دولت در لایحه بودجه به تورم پرداخته و امیدواریم با همکاری دو قوه شرایط بهتر شود». شاید در بودجه سال آینده، دولت راه‌کارهای بهتری برای مقابله با تورم داشته باشد، اما در زمینه مسائل اقتصادی نباید از اهمیت روابط بین‌المللی غفلت کرد. یک نمونه از تأثیر تحریم‌ها بر شرایط کسب‌وکار را می‌توان در آگهی‌های همشهری مشاهده کرد. طبق برآوردهای انجام‌شده در سال‌های گذشته، با فشار بیشتر تحریم‌ها، راهنمای همشهری از بالای 100صفحه به 32صفحه رسیده. این موضوع برای فعالان اقتصادی با این نتیجه‌گیری همراه است که کسب‌وکار در کشور سال‌هاست که به دلیل تحریم‌ها وارد بحران شده است. البته نمونه‌های اقتصادی فراوانی در زمینه وابستگی اقتصاد به برجام می‌تواند دید که در روزهای به این مهمی که ایران در جریان رفت‌وآمد به وین قرارگرفته، باید موردتوجه قرار گیرد. باید در این زمینه سکان‌داران امور سیاسی کشور با نگاهی به اوضاع کسب‌وکار و میزان تأثیرپذیری معیشت با تحریم‌ها درباره برجام تصمیم‌گیری کنند. موضوعی که به‌شدت با خواسته نمایندگان بخش خصوصی همراه است. ناگفته نماند در جلسه روز گذشته خوانساری گذری هم به ارز 4200 تومانی کرد و گفت: «ارز ۴۲۰۰تومانی اثرات مخرب زیادی داشته و بستر رانت و فساد را فراهم کرده است. حال که دولت از حذف این ارز سخن می‌گوید، امیدواریم نمایندگان مجلس نیز با آن همکاری کنند تا اقتصاد ایران به سمت تک‌نرخی شدن ارز حرکت کند.» رئیس اتاق بازرگانی تهران با اشاره به تغییراتی که در ماه‌های گذشته در افغانستان به وجود آمده، گفت: «در ماه‌های گذشته شرایط افغانستان تغییر کرده و بسیاری از سرمایه‌گذاران یا از این کشور خارج‌شده‌اند یا فعالیتی نمی‌کنند. ما می‌توانیم از این فرصت به نفع اقتصاد ایران استفاده کنیم و با سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌هایی مانند معادن یا انتقال آب، به نفع اقتصاد ایران حرکت کنیم.» فرصت‌های پیش رو برای ایران با توجه به اوضاع اقتصادی کشورهای همسایه فراوان است که باید از این فرصت‌ها تا دیر نشده استفاده کرد.
