ادعای ایجاد شغل با یک‌میلیون تومان را نباید جدی گرفت
روزنو :حرفی که آقای عبدالمالکی زده ازجمله استثنائات است و قاعده نیست. مواردی استثنایی وجود دارد ولی این‌طور نیست که هرکسی بتواند بیاید و با یک‌میلیون تومان کاری درست کند.
روزنو :حجت عبدالمالکی وزیر کار ، تعاون و رفاه اجتماعی چندی پیش در مجلس اعلام کرده بود که وزارت کار مسئول اشتغال کشور نیست! اما او پیش از رسیدن به سمت وزارت با توییت جنجالی خود مبنی بر ایجاد اشتغال با یک‌میلیون تومان سرمایه شناخته می‌شد. وزیر کار دولت سیزدهم اخیراً باز هم این ادعای عجیب خود را در جریان بازدید از نمایشگاهی مطرح کرده است. در حالی چنین ادعایی مطرح می شود که کارشناسان بر این عقیده اند که با یک میلیون تومان نمی شود شغل ایجاد کرد مگر یک شغل بسیار پایین خدماتی، البته عبدالمالکی جزئیات شغل‌هایی که با یک میلیون تومان می شود ایجاد کرد را اعلام نکرده است. ستاره صبح در این ارتباط با منوچهر منطقی، مدیرعامل پیشین ایران‌خودرو و کارشناس اقتصادی به گفت‌وگو پرداخته تا از دریچه تجارب چندین ساله او احتمال ایجاد مشاغل با سرمایه یک‌میلیون تومان را بررسی کند.
وزیر کار ایران در تکرار یک ادعای قدیمی اعلام کرده با یک‌میلیون تومان سرمایه می‌توان شغل ایجاد کرد! اگر یک جوان بیکار ایرانی از شما بخواهد شغلی به او پیشنهاد بدهید که بتواند با یک‌میلیون تومان سرمایه‌اش مشغول به کار شود، چه پیشنهادی برای او دارید؟
حرفی که آقای عبدالمالکی زده ازجمله استثنائات است و قاعده نیست. مواردی استثنایی وجود دارد ولی این‌طور نیست که هرکسی بتواند بیاید و با یک‌میلیون تومان کاری درست کند. من می‌توانم در ادامه به استثنائاتی اشاره‌کنم چون در حوزه خدمات می‌توان با سرمایه کم شغل داشت. ولی در حالت کلی این حرف برای امروز درست نیست. شما این ایده یک‌میلیون تومان سرمایه برای ایجاد کسب‌وکار جدید را جدی نگیرید واقعاً فقط در موارد خاص و به صورت استثنایی می‌توان با چنین سرمایه‌ای شغل داشت.
امروز در ایران با یک‌میلیون تومان سرمایه، چه کسب‌وکاری می‌توان راه‌اندازی کرد؟
با یک‌میلیون تومان تنها می‌توان در بخش‌های خدماتی کارکرد. مثلاً در حوزه آی تی که دنیای وسیعی دارد و می‌توان ایده‌های اقتصادی جدید و نو را در این بخش فعال کرد. البته این نوع فعالیت‌ها به سطح سواد افراد بستگی دارد و باید در حوزه آی تی تسلط داشته باشند، برنامه‌نویسی بدانند و در این حوزه فعالیت کند به‌طور مثال می‌تواند شروع به نوشتن یک آپ کند. البته باز تأکید می‌کنم که برای درآمدزایی با یک‌میلیون تومان در حوزه آی تی باید علم و مهارت و تجربه کاری داشت چون برای همین نوشتن یک آپ هم باید اطلاعات اقتصادی در مورد کسب‌وکار موردنظر و مهارت‌های لازم را داشت. وقتی فرد در این بخش به تجربه و تسلط رسید می‌تواند با ترکیب تجاربش کارهای نو خلق کند. در این حوزه می‌توان سرویس‌هایی را تعریف کرد و طراحی سایت داشت و شروع به ارائه خدمات کرد. ولی فردی که می‌خواهد با این سرمایه کم در این بخش درآمد داشته باشد باید خبره باشد چون بدون دانش و مهارت کافی نمی‌تواند تولیدی داشته باشد ولی این بحث من یک قاعده است و دیگر استثنا نیست یعنی دانش و مهارت آی تی می‌تواند با سرمایه کم ایجاد شغل کند.
وزیر کار حوزه وزارت خود را متولی امر اشتغال نمی‌داند. در چنین شرایطی آیا طرح این موضوع نوعی بی‌اعتنایی به جامعه جوان، بیکار و جویای کار کشور نیست؟
شاید منظور ایشان از این حرف توجه دادن جوان‌ها به این حوزه است. اگر نگاه بهتری داشته باشیم و به مراکز نوآوری سر بزنیم بیشتر کسانی که ایده‌های جدیدی را مطرح کرده‌اند و توانسته‌اند به مرحله محصول برسند ابتدا از حوزه فن‌آوری اطلاعات شروع کرده‌اند. بنابراین در این حوزه می‌توان با هزینه‌های کم‌کارهای زیادی انجام داد. نکته مهم این است که ما در حوزه خدمات و فن‌آوری اطلاعات فرصت‌های فوق‌العاده زیادی داریم.
با توجه به سابقه فعالیت در حوزه تولید و صنعت وضعیت این بخش از اقتصاد کشور را در شروع کسب‌وکارهای نوپا چطور ارزیابی می‌کنید؟
در حوزه تولید بسته به نوع محصول، شروع کار و اشتغال به سرمایه‌های بالایی نیاز است. چه به‌طور مثال بخواهید یک گردگیر درست کنید که ساختن آن هم سرمایه بالایی می‌خواهد. چون ابتدا باید اجزای استانداردی به دست بیاورید و بعد آنها را به هم متصل کنید. هرچند که برای ساخت آنها به قالب هم نیازی نیست و می‌توان با پرینتر سه‌بعدی و با هزینه نسبتاً کمی محصولی ساده داشت. توصیه من به کسانی که به دنبال کار و اشتغال هستند این است که مدرک کم‌کم جای خود را به تخصص می‌دهد و امروز می‌توان مبانی نظری بسیاری از تخصص‌ها را از سایت‌ها یاد گرفت. بعد از آموختن این مبانی نظری باید شروع به تجربه کنند. باید نسبتاً به کاری که انجام می‌دهند دانش کسب کنند و امروز دستیابی به این دانش آسان‌تر است و دسترسی بالایی وجود دارد. امروز سرفصل‌های دانش آی تی در دانشگاه‌ها قدیمی‌شده چون این دانش به سرعت پیشرفت می‌کند. آنچه اساتید در دانشگاه می‌گویند قدیمی‌شده است. این بحث برای اشتغال مهم و اساسی است. باید جستجو کرد و اطلاعات جدید را به دست آورد و بعد برای تجربه اقدام کنند تا کم‌کم به فردی دارای مهارت تبدیل شوند چنین فردی در بازار کار خواهان دارد.
