باران زرین قلم

زنگ‌ها در فردوسی به صدا درآمدند. از پس مدت‌ها تعلیق کشدار در مذاکرات ایران و غرب بار دیگر وضعیت قرمز شد و حالا چشم‌انداز پیش رو از همیشه تیره‌تر است. اقتصاد ایران نزدیک به یک دهه رشد صفر درصدی اقتصاد را پشت سر گذاشته است و در این مدت زمانی تنها آنچه در ایران بی‌وقفه تولید شده، تورم است که به کوچک شدن سفره مردم از یک سو و کاهش قدرت خرید از سوی دیگر منجر شده است.

حالا از پس گذشت یک سال از عمر دولت سیزدهم و تلاش بی‌ثمر برای دست‌یابی به توافق در ابعاد برجام، رسما اعلام شد مذاکرات برای دو ماه با وقفه روبرو می‌شود. آنچه بازار فردوسی را اما تکان داد نه تعویق مذاکرات که مواضع اعلامی سه کشور اروپایی بود.

وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری، وزارت اطلاعات و امنیت ایران و وزیر اطلاعات این کشور (سید اسماعیل خطیب) را به دلیل انجام فعالیت‌های سایبری علیه ایالات متحده و متحدانش در فهرست تحریم قرار داده است.

همچنین تروئیکای اروپا عصر شنبه در بیانیه‌ای از خواسته ایران در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای مبنی بر این که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحقیقاتش درباره ذرات اورانیوم یافت‌شده در سه سایت هسته‌ای را به پایان برساند، ابراز نارضایتی کرده و مدعی شدند، این خواسته مذاکرات را به خطر می‌اندازد.

سه کشور اروپایی در این بیانیه آورده‌اند: این خواسته آخر، تردیدهایی جدی درباره مقاصد و تعهدات ایران نسبت به نتیجه‌ موفقیت‌آمیز برجام ایجاد می‌کند. موضع ایران با تعهدات قانونی الزام‌آور ایران مغایرت دارد و چشم‌انداز احیای برجام را به خطر می‌اندازد.

در این‌ میان، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه اقدام وزارت خزانه‌داری آمریکا در تحریم چندباره وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران و وزیر این وزارتخانه را شدیدا محکوم کرد.

کنعانی با اشاره به اینکه این برچسب جدید تحریمی نیز همچون تحریم‌های غیرقانونی قبلی آمریکا علیه وزارت اطلاعات، هرگز نخواهد توانست کوچکترین خللی در عزم خدمتگزاران امنیت مردم ایران در این نهاد سرافراز ایجاد کند، تاکید کرد: اعلام حمایت فوری آمریکا از اتهام واهی دولت آلبانی به جمهوری اسلامی ایران و اقدام سریع بعدی واشنگتن در تحریم مجدد و مکرر وزارت و وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران با توسل به همان اتهام واهی و اثبات نشده، به خوبی گویای آن است که طراح این سناریو نه دولت آلبانی، بلکه دولت آمریکاست و تیرانا قربانی سناریوی طراحی شده واشنگتن علیه جمهوری اسلامی ایران شده است.

در بازار ارز چه می‌گذرد؟

خبرهای رسیده نشان می‌دهد قیمت دلار در بازار به محدوده‌ی میانی کانال 30 هزار تومان رسیده است اما شمار خریداران بیش از فروشندگان است. این برتری خریداران سبب شده است بازار خود را برای افزایش قیمت هماهنگ کند و به رشد انتظارات تورمی تن بدهد.

قیمت دلار در یک سال گذشته رشد قابل توجهی را تجربه کرده و از محدوده 25 هزار تومان به بیش از 30 هزار تومان رسیده است.

گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد بهای هر دلار آمریکا در بازار به 30 هزار و 400 تومان رسید اما ساکنان حاشیه‌ی خیابان بیش از این رقم را برای فروش دلار اعلام می‌کنند. البته بازار زیر سایه‌ی شایعات متعددی نفس می‌کشد. برخی وضعیت را غیرعادی ارزیابی می‌کنند و شاید در این راستا اقتصادنیوز نوشته است که بعضی‌ها می‌گویند بازار در شرف یک سرپایینی قرار دارد، چرا که تصور می‌کنند بازارساز منتظر است تا تعداد خریداران بیشتر شود تا با یک عرضه سنگین، بازار را غافلگیر کند.

بعضی‌ها می‌گویند خریدار دستش را داغ کرده و دست به معامله ریسکی نمی‌زند، بعضی‌ها هم می‌گویند بازارساز روی هرات و بازار طلا اعمال قدرت می‌کند.

در فردوسی همه متفق‌القول هستند که روند افزایشی بازار‌های داخلی در پی بیانیه تروئیکای اروپا و کمرنگ شدن انتظارات مثبت جامعه نسبت به آینده نشست‌های برجام صورت گرفته است

هر چه هست همه متفق‌القول هستند که روند افزایشی بازار‌های داخلی در پی کمرنگ شدن انتظارات مثبت جامعه نسبت به آینده نشست‌های برجام صورت گرفته است.

وضعیت غیرعادی نیست

با این حال کامران سلطانی‌زاده، دبیر کل کانون صرافان ایران اعتقاد دارد که افزایش جزئی نرخ ارز به دلیل نزدیک شدن به تعطیلات آخر هفته و شهریورماه و سفرهای اربعین است که این موضوع طبیعی است.

به گفته او، با وجود سفرهای اربعین و سفرهای پایان شهریورماه تنها حدود نیم درصد رشد معاملات را در بازار شاهد بودیم که این رقم قابل توجهی نیست.

او متذکر می‌شود: مقایسه وضعیت بازار ارز در این ایام نسبت به مدت مشابه سال گذشته تغییرات و نوسان قابل توجهی ندارد و این نشان می‌دهد که هیجان در بازار ندارید و رفتارها در بازار معقول است.

دبیر کل شورای عالی کانون صرافان به ایرنا گفته است: دلیل اصلی آرامش در بازار ارز این است که صرافی‌ها در سراسر کشور ارز موردنیاز مردم را تامین می‌کنند و مردم دیگر دغدغه‌ای برای خرید ارز ندارند. بازار متشکل ارزی هم هم در این مورد مدیریت می‌کنند.

سلطانی‌زاده اضافه می‌کند: البته معاملات ارز توافقی نیز در بازار انجام می‌شود؛ در نتیجه مردم نه‌تنها دغدغه‌ای برای تامین ارز موردنیاز خود ندارند؛ بلکه هیجانی برای خرید در بازار نیز وجود ندارد.

وی خاطرنشان می‌کند: با توجه به اینکه بازار ارز در یک سال گذشته سودآور نبود و مردم به این نتیجه رسیدند که سرمایه‌گذاری در بازار ارز مطلوب نیست و افراد تمایلی به سرمایه‌گذاری ندارند. بیشتر افرادی که در این بازار حضور دارند و ارز خریداری می‌کنند، تنها به دنبال تامین مصرف ارزی مورد نیاز خود هستند.

خبرهای رسیده از فردوسی و سبزه‌میدان نیز نشان می‌دهد بازار مهیای افزایش قیمت‌هاست اما اغلب صرافان به دیده تردید به بازارساز می‌نگرند و معتقدند بانک مرکزی برای سبک کردن بار ناشی از رشد بهای ارز دست به عرضه خواهد زد و این اقدام مانع از رشد بیش از پیش قیمت‌ها می‌شود. پیش از این وزیر امور اقتصادی و دارایی به استناد افزایش 500 درصدی درآمدهای نفتی و سایر اتفاقات اقتصادی از بهبود شرایط ارزی سخن گفته و رئیس کل بانک مرکزی نیز این نکته را تایید کرده است. به نظر می‌رسد بانک مرکزی در شرایط فعلی قادر به عرضه سنگین‌تر ارز برای مهار بازار خواهد بود خصوصا آن‌که حجم تقاضا در سایه سیاست‌های مهار تقاضا با ریزشی قابل توجه همراه شده است. هر چه هست بازار ارز در این دو ماه به محلی برای آزمون شعارهای دولت سیزدهم مبنی بر گره نزدن سفره‌ی مردم به مذاکرات تبدیل خواهد شد.