دولت چهاردهم با انبوهی از مطالبات فناورانه مردم و وعده‌های انتخاباتی متعدد روی کار آمد و امروز اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی در این دولت برگزار خواهد شد و باید دید که آیا رسیدگی به مطالبات مردم که در راس آن‌ها رفع فیلترینگ قرار دارد، در دستور کار جلسه امروز قرار خواهد گرفت یا خیر؟

امروز در تاریخ دهم مهر ماه ۱۴۰۳ اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دولت چهاردهم با حضور مسعود پزشکیان، ریاست جمهوری وقت، برگزار می‌شود؛ این جلسه در حالی که کمتر از سه ماه از تشکیل دولت چهاردهم می‌گذارد و مطالبات فناورانه مردم سر به فلک کشیده است، برگزار می‌شود.

جلسه امروز شورای عالی مجازی با حضور وزرای تازه‌نفس دولت چهاردهم برگزار می‌شود و باید دید که آیا اولین جلسه شورای عالی فضای مجازی دستاورد چشمگیری در پاسخ به مطالبات فناورانه مردم خواهد داشت یا خیر؛ رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضاییه، رئیس سازمان صدا و سیما، وزیر ارتباطات (سید ستار هاشمی)، وزیر علوم، وزیر آموزش و پرورش و معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور (حسین افشین) از جمله اعضای حقوقی این شورا به شمار می‌روند و سید محمد آقامیری دبیری این شورا را عهده دار است. همچنین حجت الاسلام سید سعیدرضا عاملی، رضا تقی پور، رسول جلیلی، سید عزت الله انتظامی و محمدحسین انتظاری نیز از اعضای حقیقی این شورا هستند.

رفع محدودیت‌های اینترنتی و تجدید نظر اساسی در سیاست‌های فیلترینگ، همواره یکی از اصلی‌ترین مطالبات مردم در سال‌های اخیر بوده است؛ گفتنی است که جدیدترین نظرسنجی مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، نیز حاکی از شکست فیلترینگ در کشور و ترجیح پلتفرم‌های خارجی به ایرانی با وجود گذشت نزدیک به ۶ سال از فیلترینگ تلگرام و گذشت ۲ سال از فیلترینگ گسترده اینستاگرام، واتساپ و سایر پلتفرم‌های خارجی است.

مسعود پزشکیان: حذف چارچوب‌های فیلترینگ در دستور کار است

مسعود پزشکیان، در نخستین نشست مطبوعاتی خود در جمع خبرنگاران که به تازگی برگزار شد، اعلام کرد که حذف چارچوب‌های فیلترینگ در دستور کار است.
او در ادامه گفت:«درباره‌ی موضوع فیلترینگ برنامه‌ای در حال نوشتن است تا از طریق آن چهارچوب‌هایی که وجود دارد را از بین ببریم. موضوع فضای مجازی در دستور کار قرار دارد و برای جمع‌بندی در شورای امنیت هم صحبت خواهیم کرد و پیگیریم که آن را اجرایی کنیم.»

رئیس جمهور درباره زمان اجرای رفع فیلتر نیز گفت: «تلاش می‌کنیم که هر چه سریع‌تر اتفاق بیفتد.»

همچنین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت چهاردم در نخستین مواجهه با خبرنگاران مسئله فیلترینگ و کیفیت ارتباطات را دغدغه مردم دانست و گفت:«مطالبات مردم را می‌دانیم. وضعیت موجود به‌واسطه استفاده از فیلترشکن‌ها طبق ادله‌ی کارشناسی قابل قبول نیست. این مسئله باید بازطراحی و بازنگری شود و باید با اقناع‌سازی، اجتماع‌سازی و توافق برای رفع مسئله فیلترینگ تلاش کرد.»

مسئله فیلترینگ را با اجماع‌سازی و اقناع‌سازی رفع می‌کنیم

ستار هاشمی در نخستین مواجهه با خبرنگاران گفته بود:«نگاه ما در مواجهه با موضوع فیلترینگ نگاهی فعال خواهد بود و در این مورد خودمان را مکلف می‌دانیم. ما به‌واسطه جنس خدمات وزارت ارتباطات، با مردم در ارتباط مستقیم هستیم و باید کار کارشناسی انجام دهیم. باید درباره وضعیت فیلترینگ اجماع‌سازی و توافق‌سازی انجام دهیم تا راهکار مناسب را به لایه سیاستگذاری ارائه دهیم. این نکته‌ای است که باید کاملاً منطبق با نگاهی اقناعی، اصولی و کارشناسی و فارغ از فضای هیجانی دنبال شود.»

امیدواریم گشایش‌هایی ایجاد شود

او همچنین در این خصوص افزود:«می‌دانیم که روش‌های فعلی پاسخگوی نیاز حکمرانی فضای مجازی نیست، اما به عنوان مجری سیاست‌ها مکلفیم که بازخوردها را جمع‌بندی کنیم و در قالب یک کار کارشناسی دقیق و قابل دفاع به لایه سیاستگذاری ارایه دهیم و امیدواریم گشایش‌هایی ایجاد شود.»

ستار هاشمی همچنین در پاسخ به این پرسش که بازنگری از کجا باید آغاز شود، گفت:«اولین کاری که در بازنگری انجام دهیم این است که همه ذی‌نفعان را دعوت می‌کنیم تا با نگاهی کارشناسی و با استفاده از ظرفیت نخبگان کشور بتوانیم به جمع‌بندی برسیم. تأکید ما این است که این بازنگری به‌صورت اقناعی و کارشناسی دنبال شود. این مسئله‌ای است که باید در فضای کارشناسی برایش چاره‌اندیشی کنیم.»

حسین افشین: مخالف اینترنت طبقاتی هستم

یکی از معضلاتی که فیلترینگ گسترده در سال‌های اخیر به همراه داشته است، شکل‌گیری اینترنت طبقاتی در لایه‌های جامعه بوده است؛ اینترنت آزاد و بدون فیلتر برای برخی کاربران، از نیمه دوم سال ۱۴۰۱ پس از اعمال محدودیت برای برخی از پلتفرم‌های خارجی فراهم شد؛ اگرچه مسئولان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در آن زمان این موضوع را تکذیب کردند.

در ماه‌های اخیر نیز با خبر آزادسازی اینترنت در پارک فناوری پردیس، دوباره بحث اینترنت طبقاتی و فیلترینگ داغ شده است؛ به تازگی حسین افشین در صحبت‌های اخیر خود و در واکنش به این اتفاق گفت:«به نظر من اجرای اینترنت طبقاتی در پارک فناوری پردیس و برای برخی فناوران و شرکت‌ها بدسلیقگی بوده و اصلا نباید چنین چیزی اعلام می‌شد و شخصا با اینترنت طبقاتی موافق نیستم.»

حال باید دید که در جلسه فردای شورای عالی فضای مجازی که با حضور اعضای جدید از جمله مسعود پزشکیان، سید ستار هاشمی و حسین افشین تشکیل خواهد شد، به فیلترینگ و تبعات آن که از جمله آن‌ها شکل‌گیری اینترنت طبقاتی است، اشاره‌ای خواهد شد یا خیر؛ تا لحظه نگارش این گزارش دستور کار جلسه فردای شورای عالی فضای مجازی منتشر نشده است و باید دید که آیا رسیدگی به موضوع فیلترینگ در دستور کار فردای این شورا خواهد بود یا خیر.