رکنا: طبق ماده ۱۲۰ قانون کار «اتباع بیگانه نمی‌توانند در ایران مشغول به کار شوند مگر آنکه اولا دارای روادید ورود با حق کار مشخص بوده و ثانیا مطابق قوانین و آئین نامه های مربوطه، پروانه کار دریافت دارند.» همچنین مواد ۱۲۱ تا ۱۲۹ قانون کار ایران به بررسی تمامی شرایط و همچنین استثنائات به کارگیری اتباع بیگانه می‌پردازد.

حال در این گزارش به فعالیت اتباع بیگانه بخصوص اتباع بیگانه غیرمجاز که آمار کمی هم در کشور ندارند در کارگاه‌های تولیدی موادغذایی و صدمات آن می پردازیم.

کارگاه‌های تولیدی موادغذایی به دلیل اهمیت استراتژیک و امنیتی، نقش حیاتی در تأمین نیازهای اولیه جامعه دارند.

وقتی اکثریت کارگران این کارگاه‌ها از اتباع کشورهای بیگانه باشند و به‌ویژه بخشی از آن‌ها به‌صورت غیرمجاز در کشور حضور داشته باشند، این امر خطرات قابل‌توجهی را به همراه دارد. این خطرات، هم در حوزه امنیت ملی و هم در حوزه سلامت عمومی، می‌تواند تهدیدات جدی برای جامعه ایجاد کند. در ادامه به بررسی این خطرات در قالب یک گزارش انتقادی پرداخته می‌شود.

از جنبه امنیتی، حضور گسترده اتباع بیگانه، به‌ویژه اتباع غیرمجاز در بخش‌های حساس مانند تولید مواد غذایی، می‌تواند خطراتی از جمله انجام فعالیت‌های غیرقانونی را به‌همراه داشته باشد که بر سلامت جامعه اثرگذار است. همچنین، با توجه به استراتژیک بودن صنایع غذایی، این امکان وجود دارد که کنترل یا اختلال در زنجیره تأمین غذا، به‌عنوان ابزاری برای فشار بر کشور میزبان استفاده شود.

از سوی دیگر، به کارگیری اتباع غیرمجاز در صنایع تولیدی مواد غذایی می‌تواند تهدیدات بهداشتی و سلامتی را برای جامعه به وجود آورد.

کارگران غیرمجاز، معمولاً بدون بررسی‌های بهداشتی و نظارت دقیق استخدام می‌شوند که این امر می‌تواند باعث گسترش بیماری‌ها یا انتقال آلودگی‌ها به محصولات غذایی شود.

نبود نظارت مناسب بر وضعیت سلامتی این افراد، احتمال شیوع بیماری‌های واگیر و خطرناک را در جامعه افزایش می‌دهد، که می‌تواند به سرعت از طریق محصولات غذایی به مصرف‌کنندگان منتقل شود.

علاوه بر این، مسائل اقتصادی و اجتماعی نیز در این شرایط نقش مهمی ایفا می‌کنند. به‌کارگیری گسترده اتباع بیگانه، به‌ویژه به صورت غیرمجاز، می‌تواند فرصت‌های شغلی را از نیروی کار داخلی سلب کرده و بیکاری در کشور را افزایش دهد.

این امر می‌تواند منجر به نارضایتی‌های اجتماعی و تنش‌های بین اتباع داخلی و خارجی شود که در درازمدت به بی‌ثباتی اجتماعی دامن می‌زند.

در مجموع، حضور گسترده اتباع بیگانه، به‌ویژه غیرمجاز، در صنایع استراتژیک مانند تولید مواد غذایی، تهدیدات امنیتی، بهداشتی و اجتماعی متعددی را به همراه دارد.

برای جلوگیری از این خطرات، ضروری است که دولت‌ها نظارت بیشتری بر استخدام اتباع بیگانه اعمال کرده و تدابیری برای حمایت از نیروی کار داخلی و ارتقاء استانداردهای بهداشتی و امنیتی در این بخش‌ها اتخاذ کنند.

در همین باره مشاهدات نشان از حضور اتباع افغان در مراکز تهیه غذا و مواد خوراکی حکایت دارد.

به گفته رئیس منطقه یک کشوری و بازرس کل استان تهران، تولید کنندگان مواد غذایی حق استفاده از اتباع خارجی اعم از مجاز و غیرمجاز را ندارند. واحدهای تولیدی و صنعتی اگر از اتباع غیرمجاز استفاده کنند، با  آنها برخورد می‌شود.