پول یارانهها تمام شد
به تازگی عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد با بیان اینکه در سال جاری حدود ۸۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم و عمده این کسری به دلیل قانون هدفمندی است، اعلام کرد: «در قانون، پیشبینی شده تا وزارت نفت درآمدهایی از حاملهای انرژی داشته باشد و بر اساس آن، مفاد قانون هدفمندی یا پرداخت یارانه به گندمکاران، آرد، نان و... انجام شود اما وزرات نفت نه تنها نتوانسته حاملهای انرژی را با قیمت مناسب بفروشد، بلکه بر اساس ضرورت اقدام به واردات ۴ میلیارد دلار بنزین کرده است.»
در همین رابطه، بررسی جدول مربوط به هدفمندی یارانهها نشان میدهد، تا شهریورماه نزدیک به ۲۱۶ هزار میلیارد تومان کسری منابع در رابطه با اعتبارات اجتنابناپذیر هدفمندی یارانهها مشاهده شده است.
بررسیها نشان میدهد که سازمان برنامه و بودجه و سازمان هدفمندی یارانهها از ۲ روش استقراضی برای جبران کسری مرتبط با یارانهها استفاده کردهاند.
بر این اساس، ۷۷ هزار میلیارد تومان از محل ماده ۱۲۵ قانون محاسبات کشور (استفاده خزانهداری کل کشور از موجودی شرکتهای دولتی) به منابع جدول هدفمندی یارانهها تزریق شد. همچنین ۱۳۹ هزار میلیارد تومان نیز از محل منابع عمومی بودجه برای جبران کسری و پرداخت اعتبارات هدفمندی یارانهها لحاظ شده است.
لازم به ذکر بوده، فقط در شهریورماه حدود ۹۱ هزار میلیارد تومان از تنخواه گردان برای پرداخت اعتبارات هدفمندی یارانهها استفاده شد.
۵۳ درصد از منابع سازمان هدفمندسازی یارانهها تاکنون وصول شده اما این مقدار پاسخگوی مصارف اجتنابناپذیر سازمان که در جدول ۱۴ تبصره ۸ قانون بودجه تعیین شده نیز نبوده است. از همینرو، سازمان هدفمندسازی یارانهها ناچار شده تا به سمت راهحلهای اضطراری سوق یابد.
بر این اساس استفاده از تنخواه بانک مرکزی، استقراض از خزانه و همچنین استفاده از محل منابع بودجه عمومی برای پوشش کسری هدفمندی یارانهها در دستور کار قرار گرفته است. سازمان هدفمندسازی یارانهها تلاش کرد تا ۴۷ درصد باقیمانده را به دلیل عدم تامین منابع از سوی شرکتهای نفتی به دستنیامده، از طریق استقراض جبران کند.
پیگیریها از سازمان هدفمندی یارانهها نشان میدهد، استفاده از محل منابع بودجه عمومی برای پوشش کسری منابع یارانهای برای نخستین بار (با دریافت مصوبه از سران قوا) عملیاتی شده است.
موارد اجتنابناپذیر هدفمندی یارانهها شامل اعتبارات یارانه نقدی، مستمریهای کمیته امداد و سازمان بهزیستی، تامین دارو، پرداخت مطالبات گندمکاران و سایر مواردی بوده که در جدول ۱۴ قانونگذار برای سازمان هدفمندی تعیین شده است. براین اساس، به دلیل کمبود منابع مالی، سازمان هدفمندی یارانهها حتی قادر به پرداخت این هزینهها که بایستی به صورت جاری و ماهانه پرداخت شود، نبود.
به این ترتیب، این سازمان برای تامین موارد اجتنابناپذیر، ناچار به استقراض از خزانه و استفاده از تنخواه بانک مرکزی شد و همچنین از سران قوا مصوبهای گرفت که اجازه دهد از بودجه عمومی استفاده کند.