رفتار های عجیب و بچه گانه برخی نماینده‌های مجلس
درحالی‌که هنوز مشکل شرکت نکردن نمایندگان در رای‌گیری به‌عنوان یک بی‌نظمی مشهود روی زمین مانده و رئیس مجلس هم هرازچندگاهی نسبت به این امر تذکر می‌دهد این روز‌ها ویدئوی تذکر‌های دیگری از قالیباف خطاب به نمایندگان در رسانه‌ها منتشر میشود که نشان می‌دهد مسئله بی‌نظمی در مجلس چالشی جدی در افزایش بهره‌وری بهارستان شده است.
روزنو :
پس از آنکه ویدئوی تذکر قالیباف به نماینده قزوین درمورد داد نزدن در جایگاه هیئت‌رئیسه و نیز تذکر به علیرضا منادی نماینده تبریز مبنی بر اجتناب از رفتار‌های نمایشی در فضای رسانه‌ای پیچید روز گذشته میثم ظهوریان تصویر نامه خود به رئیس مجلس را منتشر کرد که نشان می‌داد دامنه رفتار‌های خلاف نظم برخی نمایندگان به سروصدا و تجمع در جایگاه هیئت‌رئیسه برای قرار گرفتن در کادر دوربین رسانه‌ها محدود نمانده و بعضا برخی شوخی‌ها از نمونه‌های دبستانی و الگو‌برداری میشود.
اینکه نماینده‌ای پس از رای‌گیری بدون اطلاع نماینده دیگر رأی او را تغییر بدهد همان‌طور که نماینده مردم مشهد نیز در نامه خود گفته است هم خلاف‌شان نمایندگی است هم صحت رای‌گیری در مجلس را که امانت مردم است تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. رفع این وضعیت علاوه بر جدیت نیاز به ترمیم برخی ساز‌و‌کار‌های مدیریتی موجود و اعمال عینی برخی قوانین سلبی در برخورد با بی‌نظمی نمایندگان در صحن علنی مجلس است.
بنویسید شوخی، بخوانید خیانت به رأی مردم
«شما با سروصدا می‌خواهی ثابت کنی من دغدغه دارم بقیه دغدغه ندارند؛ این ظلم به شما و به مجلس است. این کارها را نکنید. شما اجازه نمی‌دهی من صحبت کنم، فقط دنبال این هستی که کلیپ پر کنی و بیرون بدهی. من در مجلس اجازه این کارها را نمی‌دهم. بنشینید و این کارها را نکنید.» این تعابیری است که اخیراً رئیس مجلس خطاب به منادی نماینده تبریز استفاده می‌کند. تعابیری که احتمالاً به فهرست بلندبالاتری از نمایندگان نیز می‌توان نسبت داد. نمایندگانی که بعضا به جای شرکت در رای‌گیری ترجیح می‌دهند در جایگاه هیئت‌رئیسه تجمع کرده و تصویری در قاب دوربین تلویزیون از خود ثبت کنند. حد بی‌نظمی اما زمانی وخیم‌تر میشود که نامه ظهوریان به قالیباف را مرور کنیم.
نماینده مردم مشهد در متنی که خطاب به رئیس مجلس نوشته مدعی شده است: «در صحن علنی مجلس به‌کرات پیش آمده پس از اینکه نمایندگان رأی خود را به طرح‌ها و لوایح ثبت می‌کنند برخی از همکاران به شوخی یا به هر دلیل دیگری بدون اطلاع رای‌دهنده اقدام به تغییر رأی او و فشردن دکمه رای‌گیری خلاف نظر اولیه نماینده می‌کنند که این موضوع علاوه بر این که خلاف شأن نمایندگی است صحت رای‌گیری‌های مجلس را خدشه‌دار می‌کند.»
ظهوریان در ادامه اتفاقی که برای شخص خودش افتاده را این‌گونه روایت می‌کند: «به‌عنوان مثال یکی از نمایندگان پس از رأی بنده اقدام به تغییر آن کرده بود و مشابه این مسئله پیش از این نیز برای چند نفر از نمایندگان اتفاق افتاده است.»
نماینده مردم مشهد درنهایت برای جلوگیری از این اقدام خلاف اخلاق پیشنهاد می‌دهد: «علاوه بر تذکر به همکاران گرامی به معاونت فناوری اطلاعات تأکید کنید تدبیری اتخاذ شود که تغییر رأی هر یک از نمایندگان نیاز به ثبت مجدد اثر انگشت داشته باشد.» این اقدام که تضییع حق میلیون‌ها رای‌دهنده به نمایندگان محسوب میشود را اگرچه ظهوریان مؤدبانه شوخی تعبیر کرده اما نمی‌توان نادیده گرفت و به‌راحتی از کنار آن عبور کرد. جلوگیری از این اقدام علاوه بر اینکه اصلاح ساختار رای‌گیری را می‌طلبد برخورد سخت و عبرت‌آموز با نماینده یا نمایندگان خاطی را نیز ایجاب می‌کند. برخوردی که نتیجه‌اش به افکار عمومی نیز گزارش داده شده تا مردم در دوره‌های بعدی بتوانند با شناخت بهتری نسبت به آینده حضور نماینده خاطی در بهارستان تصمیم‌گیری کنند.
رفتار‌های غیرسازنده، آسیب به مجلس و اعتماد مردم
سروصدا‌های بی‌اساس و رفتار‌های پرهیاهو در صحن علنی مجلس به‌جای نمایش پویایی و فعالیت، می‌تواند به عاملی مخرب در کارآمدی و شأن مجلس تبدیل شود. نمایندگان مجلس به‌عنوان قانون‌گذاران وظیفه دارند در مسیر عقلانیت و بهره‌وری گام بردارند و با دانش و استدلال نقش مؤثری در پیشبرد اهداف ملی ایفا کنند. اما برخی رفتار‌ها مانند فریاد زدن، نزاع‌های لفظی و نمایش‌های تبلیغاتی نه‌تنها ارزش افزوده‌ای به فرآیند قانون‌گذاری نمی‌آورد، بلکه به اعتماد عمومی نیز آسیب وارد می‌کنند.
پویایی مجلس زمانی معنا پیدا می‌کند که نمایندگان با رویکردی علمی و دقیق به مسائل کشور بپردازند. تدوین قوانین متقن و کارآمد، حذف قوانین زاید و ارائه راهکار‌هایی مبتنی بر منطق و استدلال ازجمله اقداماتی است که می‌تواند اثرات مثبت بلندمدت بر جامعه داشته باشد. این پویایی نیازی به صدا‌های بلند یا رفتار‌های نمایشی ندارد. درواقع، مجلس نهاد عقلانی تصمیم‌گیری است و این نوع رفتار‌ها آن را از مسیر اصلی خود منحرف می‌کند.
نماینده‌ای که به‌جای دانش و استدلال، صرفاً با سروصدا و اعتراض‌های بدون محتوا سعی دارد جایگاه خود را تثبیت کند، درواقع به نهاد قانون‌گذاری کشور لطمه می‌زند. این اقدامات، در بسیاری از مواقع با هدف جلب توجه عمومی یا تقویت جایگاه فردی در رسانه‌ها انجام میشود، اما نه‌تنها راه به جایی نمی‌برد، بلکه باعث هدررفت انرژی مجلس و کاهش اعتبار آن نزد افکار عمومی میشود. مردم به نمایندگان اعتماد کرده‌اند که با جدیت، دقت و تفکر در راستای حل مشکلات کشور گام بردارند، نه اینکه صرفاً شعار‌های توخالی سر داده یا برای نمایش در دوربین‌ها مسابقه دهند.
برای برخورد با نماینده خاطی قانون داریم
نمایندگان مجلس براساس ماده 76 آیین‌نامه داخلی، موظف به حفظ حیثیت مجلس و رعایت نظم و آیین‌نامه‌اند. درصورتی‌که نماینده‌ای این تعهدات را رعایت نکند، رئیس مجلس می‌تواند ابتدا به وی تذکر شفاهی در جلسه علنی دهد، سپس در صورت ادامه تخلف، اخطار علنی بدهد و درنهایت او را برای توبیخ در جلسه هیئت‌رئیسه احضار کند. طبق ماده 77، رئیس مجلس باید به نمایندگانی که از موضوع مذاکره منحرف می‌شوند، بدون اجازه صحبت می‌کنند یا به هر طریقی نظم جلسه را برهم می‌زنند، تذکر دهد. اگر نماینده پس از دریافت دو بار تذکر همچنان نظم را نقض کند، بر اساس ماده 78، رئیس جلسه موظف است به او اخطار رسمی بدهد. در صورت ادامه رفتار نامنظم، ماده 79 بیان می‌کند که نماینده خاطی ممکن است توبیخ شود.
این توبیخ که در پرونده نماینده درج و در مجلس گزارش میشود، در شرایط زیر اعمال میشود: «اگر نماینده پس از اخطار باز هم نظم را رعایت نکند، اگر طی یک ماه در چهار جلسه متوالی یا شش جلسه مجموعاً تذکر دریافت کند یا اگر در سه جلسه متوالی یا پنج جلسه در یک ماه تأخیر غیرمجاز داشته باشد.» توقع می‌رود رئیس مجلس صرفاً به تذکر اکتفا نکرده و برای مهار بی‌نظمی‌های مکرر در مجلس از دیگر ظرفیت‌های موجود در قانون که برخی از آن‌ها مورد اشاره قرار گرفت نیز استفاده کرده و گزارش این برخورد‌ها به مردم ارائه شود. مواجهه قاطع با رفتار‌های خلاف‌شان نمایندگی هم اعتبار مجلس را ارتقا می‌دهد و هم امید‌ها به کارآمدی نهادی به نام هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس را که در چندسال اخیر کمتر نامی از آن شنیده شده است.
شفافیت آرا اینجا جواب می‌دهد
پس از تصویب طرح شفافیت قوای سه‌گانه اکنون این مطالبه وجود دارد که این قانون درمورد مجلس که مبدا ایده شفافیت بوده بدون قید استثنائاتی که شفافیت را بی‌خاصیت می‌کنند اجرایی شود. اجرای ایده شفافیت و قرار دادن نماینده در موقعیت پاسخگویی به رأی داده شده باعث میشود تا او اولاً با حساسیت بیشتر از رأی خود حفاظت کرده و مانع از تغییر غیرقانونی یا بدون استدلال آن شود و ثانیاً اگر اتفاقی مشابه آنچه در مطالبه ظهوریان آمده رخ داد با جدیت بیشتری برای تقابل با این اتفاق خلاف اخلاق اقدام شده و فرد متخلف به جامعه معرفی شود.
