عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: رفاه واقعی با تصمیمات صفر و یکی تامین نمی‌شود

هم‌میهن آنلاین: روح‌الله ایزدخواه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اعمال مقررات ممنوعیت واردات برخی کالاها با هدف حمایت از تولید داخل و جلوگیری از ارزبری به نفع مردم است یا به ضرر آنها منجر می‌شود؟ گفت: سیاست واردات همیشه سیاستی تبعی و تنظیمی است؛ یعنی صفر و یکی نیست که بگوییم واردات همیشه خوب است یا واردات همیشه بد است بلکه باید شرایط را متناسب با نوع صنعت و نوع فضای جهانی آن، توانمندی شرکت‌های داخلی و نوع مصرف و هم‌چنین تقاضای مردم روی کالاهای صنعت مورد نظر بسنجیم و تصمیم‌گیری کنیم که واردات محصولات این صنعت باید چگونه تنظیم شود تا اولاً تولید داخلی و توانمندی‌های داخلی آسیب نبیند و ثانیاً رفاه مصرف کننده نیز آسیب نبیند.

وی با تاکید بر اینکه هم توانمندی تولید داخل و هم رفاه واقعی مصرف‌کننده باید با هم مدیریت شوند، افزود: نمی‌توان در این زمینه به صورت یک‌طرفه اظهارنظر کرد و گفت که برای حمایت از تولید داخل کلاً درب‌ها را می‌بندیم یا اینکه بگوییم برای تامین و افزایش رفاه مصرف‌کننده و مردم، هر آنچه که از توانمندی که کشور کسب کرده است را به باد بدهیم و با باز کردن درب‌های واردات، تولیدات داخلی را وارد رقابتی شکننده با واردات کنیم.

این عضو کمیسیون اقتصادی اظهار کرد: حمایت از تولید داخل و واردات با هم باید مدیریت شوند چراکه دلیل واردات یک جزئی از یک سیاست بزرگتری به نام سیاست صنعتی است؛ چنانچه این سیاست صنعتی اعمال شود، واردات نیز جای خود را پیدا می‌کند. امروز مشاهده می‌کنیم که در کشورهای صنعتی که این سیاست را دنبال کردند، هم تولید داخلی وجود دارد و هم به صورت همزمان واردات انجام می‌شود؛ مثلاً در این کشورها هم خودروسازهای بزرگ حضور دارند هم خودروی وارداتی وجود دارد و در عین حال نیز صنعت خودروسازی آنها آسیب نمی‌بیند چراکه سیاست صنعتی لازم را طراحی و اعمال کردند. علت اینکه ما اغلب از برخی سیاست‌های حمایتی آسیب می‌بینیم نیز به دلیل فقدان سیاست صنعتی و برخورد صفر و یکی ما با موضوعاتی نظیر واردات است.

ایزدخواه اظهار کرد: به نظر من مردم از این باز و بسته شدن درب‌های واردات در شرایطی منتفع می‌شوند؛ باید به این موضوع توجه داشت که رفاه مردم فقط مصرف نیست بلکه تولید هم  باید کار کند تا همان نیروی کار مردم وارد بازار کار و صنعت شود. نمی‌توان تولید را خط زد چراکه تولید قطعاً قلب تپنده اقتصاد است و مردم وقتی رفاه واقعی را می‌بینند که چرخ تولید هم بچرخد. هم‌چنین باید توجه داشت که رفاه مردم مترادف با فقط مصرف نیست بلکه با تولید نیز مترادف است و ما باید این مسائل را در قالب یکپارچه‌تری به نام سیاست صنعتی دنبال کنیم؛ واردات، سیاست‌های ارزی و سیاست‌های تجاری باید تابعی از سیاست صنعتی باشد یعنی تمام بخش‌های اقتصادی کلان باید تابع سیاست صنعتی باشند اما الان اینطور نیست و متاسفانه بخش‌های اقتصاد کلان در حال اداره شدن با اهداف بخشی هستند نه اهداف یکپارچه ملی.

وی در ادامه با اشاره به وجود کالاهای قاچاق در بازارهای کشور با بی‌ارتباط دانستن وجود این کالاها با سیاست‌های ممنوعیت وارداتی گفت: کالای قاچاق وقتی ریشه‌کن می‌شود که بازار غیررسمی ارز جمع شود و تا زمانی که بازار غیررسمی ارز وجود دارد قاچاق کالا نیز وجود دارد؛ قاچاق کالا با بگیر و ببند درست نمی‌شود؛ با جمع شدن بازار غیررسمی ارز شاهد جمع شدن ۸۰ درصد قاچاق کالا خواهیم بود.

این نماینده مجلس ادامه داد: من معتقدم که نمی‌شود واردات و قاچاق را یک‌جا دید؛ چراکه تکلیف قاچاق روشن است و به نظرم اصلی‌ترین راهکار کاهش قاچاق کالا، کنترل بازار غیررسمی ارز است؛ درباره واردات رسمی و سیاست‌های تعرفه‌ای و گمرکی نیز همانطور که گفتم تنها راه حل موجود، طراحی سیاست‌های صنعتی و پیروی از آنها است.

ایزدخواه همچنین در پاسخ به اینکه آیا می‌توان روی عوارض گمرکی به عنوان منبعی برای تامین کسری بودجه دولت حساب کرد؟ تصریح کرد: تعیین تعرفه‌های گمرکی باید تابع سیاستی باشد که ناظر بر جهش تولید است و اقتصاد کلان نمی‌تواند فارغ از اعمال سیاست جهش تولید مدیریت شود؛ یعنی سیاست‌های تعرفه‌ای، مالیاتی، گمرکی و ارزی باید طوری مدیریت شوند که نهایتاً به جهش تولید و بهبود معیشت مردم منجر شوند در غیر این صورت افزایش تعرفه‌های گمرکی به خودی خود نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت.

وی در پایان گفت: از سوی دیگر باید در نظر داشته باشیم که کسری بودجه از طریق اعمال فشار بر مردم و از جیب آنها جبران شود بلکه راه حل جبران این کسری اصلاح ساختار بودجه است. همچنین نگاه ما به تعرفه‌های گمرکی، بر مبنای سیاست‌های تنظیمی است؛ بنابراین درآمدهای گمرکی نباید صرفاً به عنوان منبع درآمد دولت تلقی شود.