حباب صندوق‌های طلا چطور محاسبه می‌شود؟
صندوق‌های طلا در ایران سابقه زیادی ندارند و زمان راه‌اندازی اولین صندوق طلا به 8 سال هم نمی‌رسد. با این حال، این صندوق‌ها توانسته‌اند در همین مدت کوتاه چنان رشد کنند که در حال حاضر (تا 5 دی ماه 1403) ارزش بازار آنها به مرز 95 هزار میلیارد تومان برسد.
روزنو :
مدتی است بازار طلا روزهای داغی را تجربه می‌کند. بهای این فلز ارزشمند در این روزها رشد چشمگیری داشته و به همین دلیل هم سرمایه‌گذاران زیادی را به خود جذب کرده است. با ورود هر چه بیشتر افراد به این بازار، روش‌های دیگر خرید و فروش طلا هم با استقبال روبرو شده‌اند و مردم دیگر صرفا طلا را به صورت فیزیکی خرید و فروش نمی‌کنند. یکی از روش‌های خرید طلا که این روزها محبوبیت پیدا کرده، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا است.
دلیل محبوبیت این صندوق‌ها و ترجیح برخی از سرمایه‌گذاران برای خرید آنها به موارد متعددی برمی‌گردد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم. با وجود تمام مزایایی که صندوق‌های طلا دارند، در خرید آنها باید به چند مورد مهم توجه کرد که مهمترین آنها حباب است. آگاهی از نحوه محاسبه حباب صندوق طلا در انتخاب یک صندوق طلا پربازده و زمان خرید و فروش آن نقش بسیار مهمی دارد.
صندوق‌های طلا در ایران سابقه زیادی ندارند و زمان راه‌اندازی اولین صندوق طلا به 8 سال هم نمی‌رسد. با این حال، این صندوق‌ها توانسته‌اند در همین مدت کوتاه چنان رشد کنند که در حال حاضر (تا 5 دی ماه 1403) ارزش بازار آنها به مرز 95 هزار میلیارد تومان برسد.
اساس کار صندوق طلا این است که وجوه نقد را از افراد مختلف جمع می‌کند و مبالغ به دست آمده را عمدتا صرف سرمایه‌گذاری در اوراق شمش یا گواهی سپرده سکه طلا می‌نماید. از آنجا که دارایی این صندوق‌ها به صورت اوراق مبتنی بر طلا است، بازدهی صندوق‌های طلا مشابه طلا است. همچنین به دلیل این که معاملات گواهی سپرده سکه و اوراق شمش طلا در بورس کالا انجام می‌شوند، صندوق‌های طلا دارای تمام مجوزهای لازم قانونی هستند و پشتوانه طلایی که دارند، معین و ایمن است.
البته رونق گرفتن صندوق‌های طلا در یک سال اخیر دلایل دیگری نیز دارد. صندوق طلا برخلاف طلای فیزیکی نیازی به داشتن یک محل امن برای نگهداری ندارند و خرید و فروش آنها کاملا آنلاین و راحت انجام می‌شود. علاوه بر این، ریسک خرید طلای جعلی نیز متوجه آنها نیست. صندوق طلا نقدشوندگی بالایی هم دارد و در مدت یک روز کاری نقد می‌شود. علاوه بر این، صندوق طلا به دلیل ماهیت خود، امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم را نیز ممکن کرده است. افراد با حداقل 500 هزار تومان می‌توانند در صندوق‌های طلا سرمایه‌گذاری کنند، هرچند برخی صندوق‌های طلا در اپلیکیشن خود این کار را با حداقل 50 هزار تومان نیز ممکن کرده‌اند. در نهایت این که صندوق‌های طلا امکان نوسان‌گیری از این دارایی را نیز ساده‌تر کرده‌اند. همه این موارد باعث شده است تا صندوق‌های طلا در یک سال اخیر رشد زیادی کنند و برای بسیاری از سرمایه‌گذاران جایگزینی برای خرید طلای فیزیکی باشند.
چه نکاتی را باید هنگام خرید صندوق طلا در نظر بگیریم؟
برخی معتقدند برای انتخاب یک صندوق طلای مناسب رعایت چند نکته مانند سابقه صندوق، بازدهی و نقدشوندگی آن اهمیت زیادی دارد. با این حال، به نظر می‌رسد دو نکته بسیار مهم که کلیدی‌تر از موارد بالا هستند، گاهی فراموش می‌شود. اولین نکته این است که پیش از سرمایه‌گذاری در طلا، باید شرایط کلی بازار را بسنجیم. اگر وضعیت به گونه‌ای باشد که اونس طلا یا به ویژه قیمت ارز در کشور بالا می‌رود، صندوق طلا بخریم. در غیر این صورت بهتر است کمی دست نگه داریم. نکته دوم این است که صندوقی را انتخاب کنیم که حباب بالایی نداشته باشد. دلیل این انتخاب آن است که اگر صندوق انتخابی ما حباب بالایی داشته باشد، با افت نرخ ارز یا اونس طلا ممکن است متضرر شویم. هر چه این حباب بیشتر باشد، امکان ضرر ما هم بیشتر می‌شود. بهتر این است که صندوق طلایی را بخریم که حباب آن نزدیک صفر یا حتی منفی باشد.
به زبان ساده، حباب به معنای این است که قیمتی که یک دارایی در بازار معامله می‌شود، چقدر از ارزش ذاتی آن دارایی فاصله دارد. برای صندوق طلا معمولا سه نوع حباب ذکر می‌کنند: حباب اسمی، حباب ذاتی و حباب واقعی. حباب اسمی به معنای فاصله قیمت معامله شدن هر واحد صندوق از خالص ارزش دارایی هر واحد صندوق (NAV) آن است. این حباب یکی از مهمترین مواردی است که باید هنگام معامله و خرید یک صندوق طلا مورد توجه قرار دهید.
صرف نظر از آن، حباب واقعی نیز وجود دارد که مواردی مانند حباب سکه موجود در صندوق طلا و حباب احتمالی شمش را در نظر می‌گیرد. معمولا به دلیل این که در شرایط رشد دلار سکه با حباب مثبت روبرو است، این معیار کمتر به کار می‌آید. آخرین مورد حباب واقعی است که از جمع حباب اسمی و حباب ذاتی حاصل می‌شود.
از میان این سه حباب، حباب اسمی مهمتر است و باید هنگام معامله و خرید یا فروش یک صندوق طلا روی آن تمرکز شود.
حباب صندوق طلا را چطور محاسبه کنیم؟
روش محاسبه حباب صندوق طلا به چند طریق صورت می‌گیرد. اگر بخواهید حباب اسمی را به عنوان مهمترین معیار مورد توجه قرار دهید و آن را محاسبه کنید، کافی است قیمت تابلوی هر واحد صندوق مورد نظرتان را از NAV هر واحد کم کنید. سپس عدد حاصل را بر NAV هر واحد تقسیم نمایید. در مرحله بعد عدد را در صد ضرب کنید تا حاصل به صورت درصد بیان شود. روش دوم محاسبه حباب اسمی صندوق طلا آن است که قیمت هر واحد صندوق طلا را بر قیمت NAV هر واحد تقسیم کنید و بعد عدد یک را از نتیجه به دست آمده کم کنید. در نهایت، حاصل این عملیات را در عدد 100 ضرب کنید تا حباب به صورت درصد بیان شود.
هرچند حباب اسمی ملاک اصلی برای مقایسه و انتخاب صندوق‌های طلا است، اما اگر بخواهید حباب ذاتی صندوق طلا را حساب کنید، باید ابتدا ترکیب دارایی صندوق طلای مورد نظرتان را از نظر میزان شمش و سکه بررسی کنید. برای این کار می‌توانید به سایت کدال یا برخی سایت‌های معتبر دیگر مراجعه کنید. بعد درصد حباب ذاتی شمش و سکه را به دست آورید و بسته به وزن هر یک از آنها در سبد صندوق طلای مورد نظر، محاسبه را تکمیل کنید.
در نهایت، اگر بخواهید حباب واقعی صندوق طلا را محاسبه کنید، باید حباب اسمی و ذاتی را با هم جمع کنید.
