به روز شده در: ۳۰ دی ۱۴۰۳ - ۱۲:۴۰
کد خبر: ۶۷۱۴۲۷
تاریخ انتشار: ۰۹:۳۳ - ۳۰ دی ۱۴۰۳

دستاورد سفرمسكو

روزنو :سفر مسعود پزشكيان، رييس‌جمهور ايران به روسيه در شرايطي انجام شد كه تحولات بين‌المللي به ‌ويژه جنگ اوكراين و آغاز به كار دولت دوم دونالد ترامپ، زمينه‌‌ساز تغييرات عمده‌اي در معادلات ژئوپليتيك جهان شده است.

دستاورد سفرمسكو

حسن بهشتي‌پور: امضاي پيمان استراتژيك با روسيه نقطه عطفي در كارنامه دولت پزشكيان است
   مرتضي مكي: سفر پزشكيان نشان داد كه  ايران هم براي فشار حداكثري آماده است و هم براي رايزني
   رسانه‌هاي جهان سفر رييس جمهوري ايران به روسيه را بررسي كردند

حديث   روشني
 
سفر مسعود پزشكيان، رييس‌جمهور ايران به روسيه در شرايطي انجام شد كه تحولات بين‌المللي به ‌ويژه جنگ اوكراين و آغاز به كار دولت دوم دونالد ترامپ، زمينه‌‌ساز تغييرات عمده‌اي در معادلات ژئوپليتيك جهان شده است. از نظر گروهي از تحليلگران اين سفر و امضاي سند راهبردي مشترك 20 ساله ميان تهران و مسكو نه‌تنها به ‌عنوان يك اقدام ديپلماتيك، بلكه به ‌عنوان يك گام كليدي در راستاي اجراي اسناد همكاري متعددي ميان ايران و روسيه تلقي مي‌شود كه مي‌تواند به ‌طور قابل توجهي بر روابط دوجانبه و امنيت منطقه‌اي در بلندمدت تاثير بسزايي داشته باشد. به باور و ارزيابي گروهي ديگر از تحليلگران اين توافق 20 ساله كه شامل همكاري‌‌هاي گسترده‌اي در زمينه‌هاي مختلفي ازجمله انرژي، نظامي و هسته‌‌اي است، در شرايط كنوني به ‌ويژه در مواجهه با تحريم‌ها و فشارهاي غرب، اهميت مضاعفي پيدا كرده است. در همين باب گمانه‌زني‌هاي متعددي مطرح شده است. به باور گروهي اين توافق مي‌تواند به ايران كمك كند تا از كارت‌هاي خود در رايزني‌هاي احتمالي با طرف غربي استفاده كند. گروهي ديگر اما با اشاره به همزماني اين سفر با تشديد درگيري‌ها در اوكراين مدعي شدند گسترش ابعاد همكاري دو بازيگر مي‌تواند بسترساز تنش شود. حال آنكه نگاهي ديگر به ابعاد جديد همكاري‌هاي تهران و مسكو وجود دارد و آن اينكه سفر پزشكيان به روسيه نمايانگر تلاش‌هاي ايران براي تقويت روابط استراتژيك در شرايطي حساس است. ذيل اين تحليل به نظر مي‌رسد اين سفر مي‌تواند به ‌عنوان يك فرصت براي بررسي چالش‌هاي موجود و تقويت همكاري‌هاي دوجانبه در زمينه‌هاي مختلف، ازجمله امنيت انرژي و همكاري‌هاي نظامي، عمل كند. هر چند كه باتوجه به اختلافات ژئوپليتيك و راهبردي ميان تهران و مسكو، موفقيت اين سفر و اجراي توافقات آن، به‌ عنوان يك آزمون جدي براي روابط ايران و روسيه در آينده نزديك محسوب مي‌شود. به اين بهانه روزنامه اعتماد با هدف واكاوي ابعاد مهم توافق راهبردي 20 ساله ميان ايران و روسيه و تاثيرات آن بر رويكرد احتمالي دول غربي مشخصا امريكا و تروييكاي اروپايي در ارتباط با تهران با حسن بهشتي‌پور، كارشناس مسائل بين‌الملل و همچنين مرتضي مكي، كارشناس مسائل اروپا گفت‌وگو كرده است. بهشتي‌پور با تاكيد بر اينكه توافق در باب اسناد بلندمدت ميان روسيه و ايران نمي‌تواند پيام و معناي خاصي براي طرف‌هاي غربي داشته باشد، مرتضي مكي اين توافق در بازه زماني كنوني را حامل پيام قلمداد كرد و گفت امضاي چنين توافقي قطعا بر رويكردهاي احتمالي امريكا و مشخصا تروييكاي اروپايي همزمان با ورود رسمي ترامپ به كاخ سفيد تاثيرگذار خواهد بود اما ايران نيز بايد از آن تحت عنوان كارتي براي چانه‌زني با امريكا و اروپا استفاده كند.

 

مرتضي مكي: ايران به دنبال ايجاد توازن در روابط خود با بلوك شرق و غرب است

مرتضي مكي، كارشناس مسائل اروپا در پاسخ به اين سوال «اعتماد» كه امضاي توافق راهبردي 20 ساله ميان ايران و روسيه همزمان با آغاز به كار رسمي دولت دوم ترامپ و نيز آغاز مذاكرات تهران و تروييكاي اروپايي چه معنايي مي‌تواند داشته باشد، گفت: در ابتدا بايد گفت سفر آقاي پزشكيان به روسيه، سفري بود كه از مدت‌ها پيش برنامه‌ريزي شده بود و به ‌طور قطع با توجه به اهداف سياسي بلندمدت ايران و روسيه، به ويژه در زمينه تمديد توافق راهبردي تهران و مسكو، اهميت ويژه‌‌اي دارد. بايد توجه داشت كه اين سفر در آستانه بازگشت مجدد ترامپ به كاخ سفيد مي‌تواند پيام‌هاي سياسي مهمي براي امريكا و كشورهاي اروپايي داشته باشد. به باور مكي اين اهميت از آن جهت است كه ايران براي هر دو گزينه خود را آماده كرده است؛ هم مقاومت حداكثري و هم پيشبرد مذاكرات براي رفع تحريم‌ها و احياي برجام. اين نكته از آنجايي مهم است كه پيش از اين، آقاي عراقچي در سفر به پكن با وانگ ئي، همتاي چيني خود درباره اجراي توافق ۲۵ ساله تهران و پكن گفت‌وگو كرده بود. اين سفر آقاي عراقچي و سفر آقاي پزشكيان به روسيه از يك طرف مي‌تواند نشانه‌اي از تلاش ايران براي ايجاد توازن در روابط با دولت‌هاي غربي و همچنين روسيه و چين باشد و از طرفي ديگر نيز مورد توجه است و ان اينكه اگر امريكايي‌ها بخواهند سياست موسوم به فشار حداكثري را مجددا در پيش بگيرند، لازم است از روسيه و چين اطمينان حاصل شود كه با وجود اين فشارهاي تحميلي واشنگتن به تهران، دو كشور در مراودات خود با ايران تحت تاثير اقدامات تهاجمي امريكا قرار نگيرند. مكي در ادامه به «اعتماد» گفت در شرايط كنوني چين و نيز روسيه به ‌طور جدي تحت تحريم‌هاي امريكا قرار گرفتند و شرايط به گونه‌اي نيست كه اين دو كشور بخواهند مانند سابق از كارت ايران به‌ نفع خود استفاده كنند. بنابراين ايران نيز نبايد روابط خود را به گونه‌اي با روسيه و چين پيش ببرد كه اين همكاري‌ها يك‌طرفه و مبهم باشد و در نهايت منجر به دادن امتيازات بيشتري از سوي تهران شود. اين كارشناس مسائل اروپا در ادامه گفت‌وگوي خود با «اعتماد» خاطرنشان كرد: به نظر مي‌رسد پيامي كه ايران از طريق اين توافق راهبردي به امريكا و اروپا ارسال مي‌كند اين است كه تهران به دنبال روابطي متوازن با شرق و غرب است و اين موضوع قطعا نيز مورد توجه شخص ترامپ قرار خواهد گرفت، چراكه طبيعي است امريكا و همچنين اروپا نمي‌خواهند محور ايران، چين و روسيه همچنان در مسير همگرايي ادامه پيدا كند و از طرفي تضعيف اين محور سه‌گانه مي‌تواند به احياي توافق برجام و پيشبرد مذاكرات ايران با اروپا و غرب در حوزه‌هاي ديگر كمك كند. ايران به ‌دنبال تقويت موقعيت خود در اين معادلات پيچيده است و تلاش مي‌كند تا از فرصت‌‌هاي موجود به بهترين شكل بهره‌برداري كند. مكي در پاسخ به ديگر سوال «اعتماد» در اين باب كه آيا اين احتمال وجود دارد كه رويكرد اتحاديه اروپا تحت تاثير اين توافق تهاجمي‌تر شود يا خير، گفت: واقعيت اين است كه از زمان حمله روسيه به اوكراين طي سه سال گذشته ايران هزينه‌هاي زيادي را به دليل ادعاهايي كه درخصوص همكاري‌‌هاي نظامي با روسيه مطرح مي‌شده، پرداخت كرده است. ادعاهايي از قبيل همكاري پهپادي ميان تهران و مسكو و همچنين ادعاي ارسال موشك‌هاي بالستيك به روسيه. هر چند كه اين ادعاها توسط مقامات ايراني رد شده و حتي رييس‌جمهور اوكراين صراحتا خلاف مواضع اتحاديه اروپا منكر چنين ادعايي شده است. به باور مكي اين در حالي است كه اروپايي‌ها در شرايط كنوني به واقع دنبال صحت سنجي روايت‌هاي ادعايي مانند همكاري‌هاي نظامي تهران و مسكو نيستند بلكه آن را بهانه‌اي براي اعمال فشارهاي مكرر خود به ايران قرار داده‌اند. بنابراين مساله همكاري نظامي ايران و روسيه بايد در اين راستا مورد تحليل و ارزيابي قرار بگيرد. مكي در ادامه به «اعتماد» گفت: دور جديد رايزني‌هايي كه اخيرا ميان ايران و سه كشور اروپايي برگزار شده در اين زمينه بسيار اهميت دارد و تداوم اين گفت‌وگو‌ها مي‌تواند به رفع اين سوءتفاهم‌ها بالاخص در حوزه همكاري نظامي ايران با روسيه كمك كند. مكي در ادامه تاكيد كرد كه گفته مي‌شود كه در بخشي از توافقنامه راهبردي ايران و روسيه به همكاري‌‌هاي نظامي - امنيتي طرفين اختصاص داده شده است. با اين حال، به احتمال زياد نه ايران و نه روسيه تمايلي به افشاي جزييات اين بخش از اين توافق نخواهند داشت. در عين حال همواره گمانه‌‌زني‌هايي درخصوص ارسال جنگنده‌هاي سوخو-۳۵ و همچنين پدافند موشكي اس- ۴۰۰ به ايران مطرح بوده است. هرچند كه تاريخ‌هايي براي ارسال اين سلاح‌ها به ايران مشخص شده، اما مسكو در اين زمينه به وعده‌هاي خود عمل نكرده است. به باور اين كارشناس مسائل اروپا اكنون اما با توجه به شرايط سياسي كنوني و تنش‌‌هاي موجود ميان مسكو و غرب، به نظر مي‌‌رسد كه ايران نيز نمي‌خواهد همكاري‌هاي نظامي خود با روسيه را دچار اختلال كند. اما در هر صورت، حساسيت در غرب نسبت به همكاري‌هاي نظامي ايران و روسيه وجود دارد و نمي‌توان آن را ناديده گرفت. اما اين كارتي است كه دراختيار ايران وجود دارد و مي‌تواند به بهترين شكل ممكن در قبال امريكا و اروپا از آن استفاده کند. به باور مكي اما گزاره ديگري نيز وجود دارد و ان اين است كه همكاري‌هاي اقتصادي ايران و غرب به همان ميزان مي‌تواند اميدهايي را ايجاد كند كه غربي‌ها بتوانند از تقويت محور سه‌گانه ايران و روسيه و چين جلوگيري كنند. ايران مي‌تواند از اين روابط به نفع خود بهره‌برداري كند و در عين حال سعي كند تا از فشارهاي سياسي و اقتصادي غرب كاسته شود. اما به اعتقاد اين كارشناس مسائل اروپا بايد منتظر بمانيم تا ببينيم چه سيگنال‌هايي ميان تهران و واشنگتن طي روزها و ماه‌هاي اخير رد و بدل خواهد شد و در نهايت ترامپ در قبال ايران از چه رويكرد پيروي مي‌كند؛ سياست موسوم به فشار حداكثري يا بهبود روابط برمبناي مديريت تنش‌ها. مكي در ادامه گفت‌وگوي خود با «اعتماد» خاطرنشان كرد: هر يك از اين دو رويكرد محقق شود روابط تهران و مسكو نيز در واكنش به سياست‌هاي امريكاي تحت رهبري ترامپ تحت تاثير قرار گرفت. اين گزاره در مورد چين نيز قابل استناد است. به عبارتي سياست‌هاي ترامپ در قبال چين نيز به همان نسبت تنظيم خواهد شد. مكي در پاسخ به ديگر سوال «اعتماد» در اين باب كه با وجود اختلافات عميق ژئوپليتيكي و بعضا تضاد منافعي كه ميان تهران و مسكو در عرصه‌هاي مختلف وجود دارد اين توافق چقدر قابليت اجرا دارد، گفت: واقعيتي كه وجود دارد اين است كه همواره اين انتقاد نسبت به نوع مراودات ايران و روسيه وجود داشته كه روسيه با پيگيري سياست‌هاي بعضا متناقض مشخصا در قفقاز و همچنين در خاورميانه، سياست‌هايي در تضاد با منافع ايران را پيگيري كرده است. همچنان اين ادعا از سوي تحليلگران مطرح است كه اين بازيگر به ويژه در اختلافات سياسي‌اش با ديگر كشورها بعضا از ايران به عنوان يك كارت بازيگري استفاده كرده است. به باور مكي با اين حال، بايد به اين نكته توجه كرد كه جمهوري اسلامي ايران در موقعيتي قرار دارد كه گزينه‌هاي محدودي دراختيار دارد و ناگزير به انتخاب بين همين گزينه‌هاي محدود است. لحاظ اين گزاره و به عبارتي اختلافاتي كه ميان سياست‌هاي روسيه و ايران در منطقه قفقاز و خاورميانه وجود دارد ممكن است بر روابط آتي تهران و مسكو سايه بيفكند و نمي‌توان اين اين معضل را ناديده گرفت. مكي اما در ادامه به «اعتماد» گفت كه به نظر مي‌رسد ايران با توجه به شرايط و محدوديت‌هايي كه دارد، تلاش مي‌كند با وجود اين تنش‌ها و اختلافات، روابط بلندمدت خود را با روسيه تنظيم كند. اين كارشناس مسائل اروپا در پايان گفت‌وگوي خود تاكيد كرد كه توجه داشته باشيد ايران در اين موضوع يعني توافق راهبردي 20 ساله ملاحظات خاص خود را دارد. به عبارتي روس‌ها انتظار داشتند كه ايران الحاق كريمه به خاك روسيه را رسميت بشناسد، اما ايران اين موضوع را نپذيرفت. اين موضوع نشان مي‌دهد كه ايران تلاش مي‌كند ملاحظات خود را در روابط با روسيه لحاظ كند و با توجه به اين ملاحظات، گسترش مناسبات خود را با اين كشور تنظيم کند.

 

حسن بهشتي‌پور: توافق استراتژيك نقشه راه بلندمدت ميان ايران و روسيه است و حامل سيگنالي براي غرب نيست

حسن بهشتي‌پور، كارشناس مسائل بين‌الملل در پاسخ به اين سوال «اعتماد» كه اساسا امضاي توافق راهبردي 20 ساله ميان تهران و مسكو در بازه زماني كنوني مي‌تواند حامل پيام يا سيگنال خاصي به واشنگتن در آستانه ورود ترامپ به كاخ سفيد باشد يا خير، گفت كه به نظر مي‌‌رسد ادعاهاي مطرح ‌شده بيشتر جنبه تبليغاتي دارند و واقعيت چيز ديگري است، چراكه به لحاظ تاريخي اولين سند راهبردي بلندمدت ميان ايران و روسيه به سفر آقاي خاتمي به مسكو در اسفند ماه سال ۱۳۷۹ باز مي‌گردد كه پيماني 5 ‌ساله ميان طرفين به امضا رسيد و اين نخستين همكاري دوجانبه ميان تهران و مسكو بعد از انقلاب بود. اين پيمان در فروردين ماه ۱۳۸۰ همزمان به تصويب مجلس ايران و روسيه رسيد. از آن بازه زماني به بعد اين پيمان رسميت و جنبه اجرايي پيدا كرد. براساس يكي از بندهاي توافق مذبور اگر دو طرف موافقت مي‌كردند قادر بودند هر 5 سال يك ‌بار اين پيمان را تمديد كنند. به همين ترتيب، اين پيمان در سال ۱۳۸۵ تمديد شد و پس از آن در سال‌هاي ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ نيز تمديد گرديد. اما در ۱۴۰۰ كه آقاي رييسي به مسكو سفر كرد پيشنهاد داد با توجه به تحولات روز، يك توافق جديد و در ادامه اسناد جديدي در قالب اين توافق امضا شود و اين توافقنامه جديد به عنوان نقشه راهي براي 20 سال آينده همكاري‌هاي ايران و روسيه در نظر گرفته شود. طرف روسي نيز اين پيشنهاد را پذيرفت. با اين حال، سه سال طول كشيد تا دو طرف روي بندهاي مختلف اين توافق به تفاهم برسند. نهايتا در دي ماه اين توافق آماده امضا شد. به باور بهشتي‌پور اما چه ترامپ به كاخ سفيد مي‌‌آمد و چه در انتخابات شكست مي‌خورد، اين موضوع يك مساله راهبردي است و به عنوان نقشه راهي براي همكاري‌هاي بلندمدت ميان ايران و روسيه به شمار مي‌‌آيد. البته كه اين همكاري‌‌ها جنبه‌هاي اقتصادي، سياسي، امنيتي و دفاعي را در بر مي‌گيرد و يك همكاري گسترده ميان دو كشور پيش‌‌بيني شده است. اين كارشناس مسائل سياست خارجي در ادامه به «اعتماد» گفت ذيل اين پيمان يا نقشه راه سرفصل‌‌هاي مختلفي وجود دارد كه هر يك نيازمند امضاي قراردادهاي مختلفي است. به عنوان مثال در حوزه‌هاي حمل و نقل، همكاري‌هاي فرهنگي، انرژي نفت و گاز و همچنين همكاري‌هاي دفاعي و نظامي باید قراردادهاي جداگانه‌اي امضا شود. به عبارت ديگر مي‌توان اين توافق را به نوعي مشابه توافق 25 ساله ايران و چين قلمداد كرد. بهشتي‌پور در ادامه گفت‌وگوي خود تاكيد كرد: بنابراين به اعتقاد من اين توافق پيام خاصي به طرف امريكايي را مخابره نمي‌كند، چراكه به نظر مي‌رسد كه اين پيمان عليه هيچ كشور خاصي نيز نيست. من تصور مي‌كنم هدف اصلي آن تاكيد بر همكاري دو كشور ايران و روسيه است كه در حال حاضر به لحاظ اقتصادي تعاملات‌شان در سطح بسيار محدودي قرار دارد. به عبارتي با توجه به ظرفيت‌هاي موجود ميان تهران و مسكو، همكاري‌هاي دو كشور در بازه زماني كنوني شايد به سختي در حدود چهار ميليارد دلار برآورد ‌شود، درحالي كه پيش از اين يعني سال‌هاي قبل به دو ميليارد دلار هم نمي‌رسيد. به نظر مي‌رسد كه دو طرف سعي دارند با اين توافق به شكلي تدريجي اين همكاري‌ها را گسترش بدهند و در طول 20 سال آينده ميزان همكاري‌هاي اقتصادي خود را به 40 ميليارد دلار برسانند. اين پژوهشگر مسائل بين‌الملل در ادامه گفت‌وگوي خود متذكر شد اين توافق به عنوان يك نقطه عطف ددر كارنامه ولت آقاي پزشكيان محسوب مي‌شود. بهشتي‌پور در ادامه به «اعتماد» گفت: هر چند كه به اعتقاد من بهتر بود آقاي پوتين به تهران سفر مي‌كرد، چراكه اگر نوبتي هم باشد، نوبت ايشان است. سفرهاي رييس فدراسيون روسيه به تهران در گذشته بيشتر كاري بوده و هر بار به دليل حضور در كنفرانس‌هاي مختلفي به ايران آمدند. اين سفر مي‌توانست به گونه‌اي طراحي شود كه آقاي پوتين براي امضاي توافق به تهران بيايد. با اين حال اما توافقي در حال حاضر صورت گرفته و به امضاي طرفين رسيده است. بهشتي‌پور در پاسخ به ديگر سوال «اعتماد» در اين باب كه آيا دور جديد همكاري دفاعي و تعامل در حوزه انرژي ميان تهران مسكو به عنوان بخشي از اين توافق مي‌تواند براي دول غربي حساست‌برانگير باشد، گفت: به اعتقاد من، پيش از اين، روس‌‌ها بهانه‌هايي مختلفي براي افزايش همكاري‌هاي اقتصادي با ايران مي‌تراشيدند. جالب آنكه خروج ترامپ از برجام باعث شد اولين شركت‌هايي كه از ايران خارج شوند، شركت‌هاي روسی و چينی باشند، چراكه اين شركت‌ها به دليل ترس از تحريم‌هاي واشنگتن همكاري خود را با تهران قطع كردند. اما اكنون، با توجه به اينكه روسيه در مقايسه با ايران تحريم‌هاي گسترده‌تري را تحمل مي‌كند، قطعا مي‌تواند در زمينه انرژي بدون نگراني از جانب تحريم‌هاي امريكا با تهران همكاري داشته باشد.
به باور بهشتي‌پور هر چند كه برخي مدعي‌اند كه چون هر دو كشور صادركننده گاز و نفت هستند، بنابراين رقيب يكديگر تلقي مي‌شوند و نمي‌توانند با هم همكاري كنند. به اعتقاد من، اين ديدگاه اشتباه محض است. همچنان‌كه روسيه هم‌اكنون با عربستان‌سعودي و امارات همكاري مي‌كند و در شرايط تحريم نيز مي‌تواند با ايران در زمينه سرمايه‌گذاري استخراج نفت و گاز و انتقال آن از طريق خاك ايران همكاري كند و همين‌طور در برخي زمينه‌هاي ديگر. بنابراين بايد به اين موضوع نگاهي واقع‌بينانه داشت. اين كارشناس مسائل بين‌الملل در پاسخ به ديگر سوال «اعتماد» در رابطه با همكاري‌هاي دفاعي و نظامي ايران و روسيه و واكنش احتمالي امريكا و اروپا نسسبت به اين همكاري‌ها گفت: اول اينكه در مورد همكاري‌هاي دفاعي ايران و روسيه بايد گفت اين قبيل توافق‌ها از زمان شوروي و دوره آقاي هاشمي‌رفسنجاني آغاز و امضا شده است. ايشان سال‌ها پيش در سفري به مسكو توافقاتي را امضا كردند كه بر اساس آن، جنگنده‌هاي ميگ - ۲۹ و سامانه پدافندی تور ام1 به ايران تحويل داده شد. اگر اشتباه نكنم همچنين سوخوهاي ۱۸ يا ۲۳ نيز به ايران منتقل شده است. به باور بهشتي‌پور در اين زمينه بايد گفت كه اگر غربي‌‌ها مايحتاج تسليحاتي ايران تامين مي‌كردند، اعتراض به اين نوع همكاري‌ها تا حدودي قابل پذيرش بود اما زماني كه آنها ايران را تحريم كرده‌اند اعتراض‌شان به همكاري‌هاي دفاعي- نظامي مسكو و تهران محلي از اعراب ندارد. اما در باب ارسال تسليحات دفاعي توسط ايران به روسيه بايد گفت كه قراردادهاي مربوط به پهپادها و فروش آنها به مسكو پيش از جنگ روسيه و اوكراين منعقد شده و طرح ادعاهايي در اين راستا بي‌اساس و بلاوجه است. بهشتي‌پور در ادامه به «اعتماد» گفت كه روسيه و چين نيز طي اين سال‌ها با ايران مشاركت‌هاي دفاعي داشته‌اند و ايران نيز تلاش داشته همكاري متقابلي با دو طرف داشته باشد، چراكه راهبرد ايران برمبناي خودكفايي دفاعي طراحي شده است. البته كه اين معني ندارد و بايد بتواند با ساير بازيگران همكاري‌هاي دفاعي داشته باشد. بهشتي‌پور در ادامه گفت‌وگوي خود با «اعتماد» خاطرنشان كرد: از طرفي ديگر اين همكاري مربوط به آغاز درگيري‌ها در اوكراين نيست. پيش از اين نيز تهران و مسكو همكاري‌هاي دفاعي مهمي داشته‌اند و اكنون نيز اين قرارداد 20 ساله است و البته كه اميدواريم جنگ اوكراين نيز به زودي به پايان برسد، چراكه اين جنگ بي‌حاصل تنها منافع امريكايي‌ها را تامين كرده و اين درگيري‌ها منافاتي با توافقات احتمالي دفاعي و نظامي ايران و روسيه طي 20 سال آينده ندارد. اما در هر صورت، به اعتقاد من همكاري بين ايران و روسيه بايد پايدار بماند و به عنوان يك محور اصلي در روابط دو كشور براي 20 سال آينده مورد توجه قرار بگيرد نه براي كوتاه‌مدت. بهشتي‌پور در پاسخ به سوال «اعتماد» در اين زمينه كه ادعاهايي در باب همكاري هسته‌اي ميان روسيه و ايران ذيل اين توافق مطرح است، گفت: يكي از بندهاي مهم ذيل اين پيمان همكاري هسته‌اي و البته شفاف تحت نظارت نهاد پادماني است. فراموش نكنيم راكتوري كه آلماني‌ها حاضر به ساخت آن در ايران نشدند، نهايتا در سال ۱۹۹۵ توسط روس‌ها ساخته شد. اگرچه اين پروژه با تاخير به سرانجام رسيد و قرار بود تا سال ۲۰۰۰ به اتمام برسد، اما درنهايت تا سال ۲۰۱۳ به بهره‌برداري رسيد. قرارداد فاز دوم و سوم نيروگاه بوشهر نيز سال‌ها پيش بسته شده و تحت اين پيمان راهبردي قرار دارد. به باور بهشتي‌پور قراردادهاي موجود در اين باره نيز شفاف هستند و مشخص است كه روسيه در زمينه انرژي هسته‌‌اي به ايران كمك مي‌كند. هر چند ادعاهايي مبني بر اينكه روسيه ممكن است به ايران سلاح هسته‌اي بدهد، وجود دارد به نظر مي‌رسد اين قبيل اظهارنظرها بي‌‌اساس باشد، چراكه روسيه خود در طول سال‌هاي گذشته همواره نگران ايران هسته‌اي و بوده و اين موضوع به عنوان يك تهديد امنيتي براي مسكو نيز مطرح است. مطبوعات و كارشناسان اين كشور نيز مكررا به اين موضوع اذعان كرده‌اند كه روس‌ها به هيچ عنوان در زمينه سلاح هسته‌اي با ايران همكاري نخواهند كرد و همكاري‌ها تنها در زمينه انرژي هسته‌اي صلح‌آميز است. بهشتي‌پور در ادامه بر اين موضوع تاكيد كرد كه فراموش نكنيم در اين زمينه روس‌‌ها طي سال‌هاي اخير كمك‌هاي بسياري به ايران كرده‌اند تا تهران بتواند فناوري هسته‌اي را بومي‌سازي كند و در بوشهر طرح‌هايي را اجرا كردند و از طرفي كارشناسان ايراني نيز به روسيه رفتند و در اين زمينه تحقيقات و پژوهش‌هاي مهمي را انجام دادند. به باور بهشتي‌پور آژانس نيز تاكنون هيچ گزارشي مبني بر تخلف و وجود شبهه در همكاري‌هاي هسته‌اي تهران و مسكو ارائه نكرده و اين قبيل ادعاها بيشتر به فضاسازي رسانه‌اي مربوط مي‌شود.

عکس روز
خبر های روز