به روز شده در: ۱۴ اسفند ۱۴۰۳ - ۱۶:۲۳
کد خبر: ۶۷۹۹۹۸
تاریخ انتشار: ۱۰:۳۰ - ۱۴ اسفند ۱۴۰۳

در انتظار اقدام دولت/بررسی پیامد های استعفای محمد جواد ظریف که چند ساعت پس از استیضاح عبد الناصر همتی رخ داد

روزنو :ظریف به گفته خود، با درخواست غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه برای کاهش فشارها بر دولت کناره‌گیری کرده است. آیا این وقایع می‌تواند ادامه پیدا کند تا در نهایت خطر ریزش دولت را به وجود بیاورد؟ زمان مشخص می‌کند.

در انتظار اقدام دولت/بررسی پیامد های استعفای محمد جواد ظریف که چند ساعت پس از استیضاح عبد الناصر همتی رخ داد


۱۲ اسفند ۱۴۰۳ در تاریخ ایران ماندگار شد. در این روز عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد توسط نمایندگان مجلس عزل شد و ساعاتی بعد نیز محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور استعفا داد و به قول خود، به دانشگاه برگشت. این دو تغییر اگرچه به یکدیگر ارتباط نداشتند اما همزمانی آن‌ها، جالب توجه است.

همتی، برنامه اقتصادی دولت مسعود پزشکیان را پیش می‌برد و محمدجواد ظریف نیز از زمانی که ماراتن انتخابات زودهنگام کلید خورد، نقشی محوری در کمپین پزشکیان و سپس تشکیل دولت او ایفا کرد. ظریف با حکم پزشکیان مامور شد با استفاده از ظرفیت‌های مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری، نقش مشاور ارشد او را ایفا کند. مرکزی که براساس اعلام سایت رسمی آن اتاق فکر دولت و مسئول انجام مطالعات، بررسی‌ها و پژوهش‌های راهبردی و بین‌دستگاهی در دولت بوده و ارائه طرح‌ها و پیشنهادهای مرتبط با راهبردهای ملی در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاست خارجی، با رعایت سیاست‌های کلی نظام مسئولیت است؛ مسئولیتی که با توجه به مختصات و ویژگی‌های ظریف می‌توانست کمک شایانی به ریل‌گذاری دولت چهاردهم باشد.

ظریف به گفته خود، با درخواست غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه برای کاهش فشارها بر دولت کناره‌گیری کرده است. آیا این وقایع می‌تواند ادامه پیدا کند تا در نهایت خطر ریزش دولت را به وجود بیاورد؟ زمان مشخص می‌کند.

نگاهی به وضعیت دولت 

هرچند استعفای ظریف تا زمان تنظیم این گزارش از سوی مسعود پزشکیان پذیرفته نشد، اما با توجه به فشاری که بر او و دولت وارد می‌شود، می‌توانیم احتمال عدم پذیرش آن از سوی رئیس‌جمهور را اندک بدانیم. کنار رفتن ظریف دومین ضربه به دولت چهاردهم است و با توجه به علت آن، می‌تواند مقدمه‌ای بر فشارهای آتی باشد.

نمایندگان تندرو مجلس که استیضاح همتی را در پارلمان پگیری می‌کردند، به طور موازی فشار برای کنار گذاشتن ظریف را نیز پیش می‌بردند. هرچند دلیل اصلی مخالفت تیم جلیلی در مجلس با حضور ظریف در دولت چهاردهم به سوابق و شخصیت او برمی‌گردد، اما قانون مشاغل حساس دستاویزی برای آنان است که اهداف خود را پیش ببرند. پس از کنار زدن همتی و به ثمر نشستن فشارها برای کنار گذاشتن ظریف، در حال حاضر نام دیگر وزرا و معاونین رئیس‌جمهور به میان آمده که وضعیتی مشابه ظریف دارند؛ یعنی فرزندان‌شان ساکن یا دارای پاسپورت کشورهای دیگر هستند. 

بند ۲ قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس، انتصاب اشخاصی که خود، فرزند یا همسرشان دارای تابعیت مضاعف هستند را ممنوع اعلام می‌کند. با توجه به اینکه مشاغل حساس داخل و خارج از این قانون تعریف مشخصی ندارد، طیف وسیعی از نیروی انسانی کشور شامل آن می‌شود. دولت مهرماه امسال لایحه‌ای به مجلس برد که این بند را اصلاح کند و این ممنوعیت فقط شامل افرادی باشد که خودشان تابعیت مضاعف دارند.

هرچند با توجه به مسئله عدم وجود تعریف مشخص از مشاغل حساس، این لایحه نیز صرفاً بخشی از مشکل را حل می‌کند. در حال حاضر این لایحه که آن زمان با سه فوریتش مخالفت شد، در کمیسیون اجتماعی در حال بررسی بوده و دقیقاً مشخص نیست چه وضعیتی پیدا خواهد کرد. 

امیرحسین ثابتی‌منفرد، نماینده نزدیک به جلیلی اخیراً در کانال تلگرامی خود نوشت: «پس از چند ماه پیگیری و تذکرات پی‌درپی نمایندگان خطاب به سران سه قوه، محمد‌جواد ظریف، معاون غیرقانونی رئیس‌جمهور مجبور شد از سمت خود استعفا دهد. البته هنوز چند مسئول دیگر نیز در دولت حضور دارند که آنها نیز یا باید تابعیت دوم فرزندان‌شان را لغو کنند و یا از سمت خود برکنار شوند.»

نام این مسئولان به طور رسمی اما حداقل نام محمدرضا عارف، معاون اول و محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور شنیده می‌شود که با این مشکل مواجه هستند. نام برخی وزرا نیز مطرح است.


استفاده ابزاری از استیضاح

بخش دیگر خط ریزش دولت، مربوط به هدف گرفتن وزراست. استفاده از ابزار استیضاح نیز پس از موفقیت تندروها در کنار گذاشتن عبدالناصر همتی از وزارت اقتصاد به صورت جدی‌تر در دستور کار قرار گرفته است. در حال حاضر شنیده‌ها حاکی از آن است که فرزانه صادق، وزیر راه ممکن است به مجلس برده شود. نام احمد میدری وزیر کار نیز مطرح است. محسن پاکنژاد وزیر نفت، با سوال مجلس درباره ذخیره‌سازی گازوئیل و مدیریت سوخت برای جلوگیری از خاموشی‌ها مواجه شده و منان رئیسی، نماینده قم دیروز در تلویزیون گفت اگر خاموشی‌ها ادامه پیدا کند، عباس علی‌آبادی وزیر نیرو را استیضاح خواهند کرد. 

از یک سو مسعود پزشکیان و مسئولان دولت دائم در حال توضیح این موضوع هستند که کشور با ناترازی‌های گسترده مواجه است؛ ناترازی‌هایی که محصول این ۶ ماه و حتی یک‌سال گذشته نیست. از سوی دیگر، نمایندگان نزدیک به جلیلی تیغ استیضاح را بلند کرده‌اند و مشخص نیست که این روند به کجا خواهد رسید. آن‌ها چند روز مانده به عید نوروز و در آغاز ماه رمضان وزیر اقتصاد را برکنار کردند.

در آستانه ایامی که مختصات اقتصادی خاص خود را دارد، مشخص نیست در ۶ ماه گذشته در این حوزه‌ها چه سوءمدیریت بحران‌سازی رخ داده که استیضاح تا این حد از سوی نمایندگانی خاص مطرح می‌شود. سوال مهمی که در حال حاضر وجود دارد، این است که مسعود پزشکیان به‌عنوان رئیس‌جمهور چه برنامه‌ای برای مقابله با این فشارهای سیاسی دارد که دولت او را نشانه گرفته است. او چگونه می‌خواهد با این وضعیت که برای معاونان و وزرایش به وجود آورده‌اند، کار خود را پیش ببرد؟

نمایندگان در مسیر وفاق پیش بروند

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه‌ شورای اقتصاد که صبح دیروز در دفتر او برگزار شد، به موضوع برکناری وزیر اقتصاد اشاره کرد. عارف با تاکید بر اینکه «نظارت، سؤال و تذکر، تحقیق و تفحص و استیضاح از وظایف مجلس است» گفت: «باید دقت کنیم در دام حواشی و مسائل غیرواقعی نیفتیم و این خصوصاً‌ در مورد فضای مجازی بسیار اهمیت دارد، فرق فضای مجازی با سایر سازوکارها این است که فرد وقتی می‌خواهد برای مسئولی نامه بنویسد و انتقادی مطرح شود، چند بار آن را می‌نویسد و گاهی بعد آن را پاره می‌کند اما امروز در فضای مجازی این‌گونه است که ابتدا کلیک می‌کنند و می‌فرستند و بعد آن را می‌خوانند و متاسفانه گاهی همین نوشته‌ها، مبنای قضاوت قرار می‌گیرد. خدا را شاکریم که دولت در دام حواشی نیفتاده است چراکه  منش آقای پزشکیان، روشن است، اخلاق‌مداری، صراحت و اعتقاد به همه ارزش‌ها و خصوصاً اعتقاد به حل مشکل مردم و پیشرفت و توسعه کشور، از خصوصیات اصلی ایشان است و همه کسانی که با ایشان کار می‌کنند هم به این الگو معتقدند.»

معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به برخی فضاسازی‌های رسانه‌ای در خصوص ارکان دولت، گفت:‌ «رسانه‌ها دنبال تحلیل‌های عجیب و غریب نباشند، خصوصاً درباره عدم رای اعتماد مجلس به دکتر همتی، نباید ذره‌بین بردارند و در داخل دولت بگویند که وزیر قبل به وزیر بعدی نگاه بدی به هم کردند که این نهایت بی‌تقوایی است.» معاون اول رئیس‌جمهور ادامه داد: «از نمایندگان مجلس انتظار است که در مسیر وفاق پیش بروند و بدانند اولویت اول دشمنان، تفرقه‌انگیزی، ایجاد اختلاف و تلف کردن وقت و انرژی ما است و به نظرم یکی از راه‌های مهم برای آنکه در دام آنها نیفتیم، این است که بیشتر در مورد فضای مجازی دقت شود و بررسی شود که چگونه اختلاف‌نظرهای طبیعی در این فضا به گونه‌ای مطرح می‌‌شود که انگار آنها با هم دشمن هستند.»

پیام استعفای ظریف

زمان زیادی نگذشت که خبر شایعه کناره‌گیری محمدجواد ظریف قطعی شد و او در صفحه شخصی توئیتر خود، این متن را منتشر کرد: «خداوند بزرگ را سپاسگزارم که در نه ماه گذشته این فرصت را به این خدمتگزار کوچک ارزانی داشت که در جهت تحقق اراده ملت و خدمت به مردم آنچه را در توان داشتم پیشکش کنم. گرچه در شش ماه گذشته با سخیف‌ترین توهین‌ها، افتراها و تهدیدها نسبت به خود و خانواده‌ام روبه‌رو بودم، و حتی در درون دولت نیز تلخ‌ترین دوران خدمت چهل‌ساله را گذراندم، اما به امید خدمت ایستادگی کردم. اهل فرار از سختی‌ها و دشواری‌ها در مسیر خدمت به این مرز و بوم نبوده و نیستم و در چهل و اندی سال گذشته، چه بسیار توهین‌ها و افتراها را برای نقش اندکی که در پیشبرد منافع ملی از پایان دادن به جنگ تحمیلی تا به سرانجام رساندن پرونده هسته‌ای داشته‌ام به‌جان خریده و برای خدشه‌دار نشدن منافع کشور در برابر سیل دروغ و تحریف دم فروبسته‌ام.»

ظریف در بخش دوم پیام خود، علت کناره‌گیری را نیز اعلام کرد: «دیروز [یکشنبه] به دعوت ریاست محترم قوه قضائیه به دیدار ایشان رفتم. ایشان با اشاره به شرایط کشور توصیه کردند که برای پیشگیری از فشار بیشتر بر دولت، به دانشگاه بازگردم. بنده نیز بی‌درنگ پذیرفتم که همواره خواسته‌ام یار باشم و نه بار. با سپاس فراوان از ایشان که بار مسئولیت در برابر خدا و مردم را از دوش بنده برداشتند، امیدوارم با کنار گذاشتن بنده، بهانه‌ها برای سنگ‌اندازی در برابر خواست مردم و موفقیت دولت برداشته شود. هنوز به پشتیبانی از دکتر پزشکیان گرانقدر می‌بالم و برای ایشان و دیگر خدمتگزاران راستین به مردم بهترین‌ها را آرزومندم. از پیشگاه خداوند بخشایشگر و شما مردم خوب، صبور و قدردان ایران، برای همه کاستی‌ها پوزش می‌خواهم.»

فرزندان محمدجواد ظریف به علت تولد در ایالات متحده، دارای تابعیت این کشور هستند که بر اساس قانون نحوه انتصاب افراد در مشاغل حساس، منع قانونی برای انتصاب ظریف به وجود آورده بود. این قانون محصول مجلس یازدهم و دولت سیدابراهیم رئیسی بود که واکنش‌های زیادی نیز برانگیخته است چون حجم بالایی از نیروی انسانی کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.


واکنش سخنگوی دولت به استعفای ظریف

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در گفت‌وگویی که روز گذشته با ایرنا داشت، توضیحاتی تکمیلی درباره استعفای ظریف و مشکلات قانون مشاغل حساس مطرح کرد. او گفت: «همه ما به قانون پایبندیم و اجرای آن بر ما واجب است اما نکته اینجاست که براساس ماده ۲ قانون نحوه انتصاب افراد در مشاغل حساس، کشور حجم زیادی از سرمایه‌های انسانی خود را از دست می‌دهد.»

او درباره ظریف نیز خاطرنشان کرد: «آقای ظریف استعفای خود را تقدیم رئیس‌جمهور کرده‌اند اما یک طرف استعفا پذیرش آن است که هنوز پذیرشی از سوی دکتر پزشکیان انجام نشده است؛ امیدواریم که تصمیم‌گیری‌ها و فرایندها به گونه‌ای طی شود که امکان استفاده از تمام ظرفیت‌های کشور در جهت خیر و صلاح مردم انجام شود. موضوع این قانون تنها دولت نیست و موضوع ما نیز تنها یک یا چند عضو دولت نیستند چراکه این قانون امکان استفاده از ظرفیت نخبگان و شایستگان در تمام بخش‌ها از جمله عضویت در هیئت علمی دانشگاه‌ها را نیز سلب می‌کند.»

سخنگوی دولت در بخش دیگری از این گفت‌وگو به موضوع برکناری همتی از وزارت اقتصاد اشاره کرد و گفت: «معتقدیم که استیضاح حق مجلس شورای اسلامی است؛ مجلس هم شأن قانونگذاری دارد و هم شأن نظارتی اما همان‌طور که رئیس‌جمهور هم تاکید کردند مسائل اقتصادی کشور یک‌شبه به وجود نیامده‌اند که یک‌شبه حل شوند.»

مهاجرانی با یادآوری این نکته که دولت تاکید بر حضور یک فرد ندارد، اظهار داشت: «افراد می‌آیند و می‌روند و چه‌بسا برداشتن مسئولیت از دوش آنها برایشان راحت‌تر نیز باشد اما طبیعی است که بازار واکنش خوبی نسبت به استیضاح آقای همتی نداشت و این موضوع را امروز در ریزش شاخص بورس و برخی دیگر از نوسانات بازار، شاهد بودیم. معتقدیم که اگرچه قانون مشخصی برای این موضوع وجود ندارد اما ۶ ماه به‌هیچ‌وجه زمان کافی و مناسبی برای محک زدن یک وزیر نیست. در حال حاضر نیز با انتصاب آقای اکرمی به‌عنوان سرپرست وزارت امور اقتصاد و دارایی، تلاش دولت بر این است که شیرازه امور اقتصادی را کاملاً حفظ کند.»

مهاجرانی با تاکید بر اینکه «مصالح مردم و جامعه» اولویت اصلی این دولت است، گفت: «سیاست‌های اقتصادی، مبتنی بر تصمیم یک فرد نیست بلکه به صورت جمعی و شورایی اتخاذ می‌شود و لذا رفتن یک فرد مسئله‌ای را حل نخواهد کرد. درست است که به‌عنوان مثال تصمیمی که توسط دولت سیزدهم اخذ می‌شود متفاوت از تصمیم دولت چهاردهم است چراکه جمع افراد متفاوت است ولی اینگونه نیست که بگوییم اگر آقای همتی نباشد مشکلات اقتصادی به پایان می‌رسد چراکه اساساً بسیاری از این مشکلات ریشه در مسائل دیگری دارد که آقای رئیس‌جمهور نیز در مجلس به برخی از آن‌ها اشاره کرد.»

سخنگوی دولت با تقدیر از تلاش‌های وزیر امور اقتصاد و دارایی، تصریح کرد: «ادعا نمی‌کنیم که نمایندگان مجلس براساس تسویه‌حساب شخصی و یا مسائلی از این دست، اقدام به استیضاح کرده‌اند، ان‌شاالله که این کار بر مبنای خلوص نیت و منافع ملی مردم ایران صورت گرفته باشد.»

مجلس به دوران خالص‌سازی بازگشته است

سیدمحمود میرلوحی، معاون پارلمانی وزارت کشور در دولت خاتمی، راجع به فشارها به پزشکیان از طریق هدف گرفتن نیروهای دولت، به هم‌میهن گفت: «فضایی در انتخابات ایجاد شد و پزشکیان در این شرایط خاص توانست در مرحله اول با مشارکت زیر ۴۰ درصد به مرحله دوم برود و با مشارکت 49/9 درصدی به پیروزی برسد. این انتخابات پیام روشنی داشت. موضع جامعه رای‌دهندگان کاملاً مشخص بود که از وضع موجود راضی نیستند. آن ۵۰ درصد هم که نیامدند به راحتی می‌شود گفت به رای‌دهندگان آقای جلیلی و اصولگرایان نزدیک نیستند و مطالبات‌شان از آن ۵۰ درصدی که شرکت کردند نیز بالاتر است.»

او تاکید کرد: «متاسفانه جریان پایداری که امروز در مجلس میدان‌داری می‌کند فاصله زیادی دارند با رای‌دهندگان به آقای پزشکیان و آن ۵۰ درصدی که در انتخابات حضور نداشتند. پزشکیان به این جمع‌بندی رسید که با وفاق و دعوت از آن‌ها، سپردن مسئولیت‌های مختلف در استانداری‌ها و وزارتخانه‌ها و در نهایت توقف جایگزینی نیروهای مد نظر خود در دولتش، کار را پیش ببرد. در حال حاضر نیز به نظر ما این وضعیت انتصابات مختلف در معاونت وزارتخانه‌ها، استانداری‌ها و فرمانداری‌ها که آن‌ها مشاغل حساس می‌خوانندش، قفل شده است. به‌رغم این که بسیاری منتخبین پزشکیان اصلاح‌طلب تابلودار نبودند و به خط میانه تعلق داشتند، آن‌ها را نپذیرفتند. مجلس هم خیلی زود به سر جای اول خود برگشت انگار نه خانی آمده و نه خانی رفته است. انگار همچنان در بر پاشنه خالص‌سازی می‌چرخد. مطالبات تندروهای مجلس از دولت حداکثری شده و حتی همان قول‌های حداقلی پزشکیان را برنمی‌تابند. با اینکه مدعی بودند در مشارکت پایین پیروز هستند و کار خود را پیش می‌برند. اما همچنان متاسفانه چون رسانه ملی، تریبون‌ها و بعضی دستگاه‌های خاص در اختیارشان است، کار را به این شکل که می‌بینید، پیش می‌برند. انتقام نتیجه انتخابات را می‌گیرند.»

میرلوحی تاکید کرد: «این جریان وقتی مرحوم آقای رئیسی سر کار آمدند، تا دو سال همواره می‌گفتند تقصیر قبلی‌هاست و هنوز هم دولت روحانی را رها نمی‌کنند. الان هم احساس زرنگی می‌کنند که می‌توانند بگویند در این ۶ ماه همه مشکلات به وجود آمده است. اما اشتباه می‌کنند. پزشکیان آخرین فرصت کشور است. آخرین فرصت کشور و نظام است برای اینکه بتوانند از این ابربحران‌ها و مشکلات مزمن عبور کنند. اینکه به زعم خودشان توانستند ظریف را برکنار کنند به نظرشان اقدام موفقی انجام دادند. اول می‌گفتند ما اسب زین‌شده تحویل دادیم و پزشکیان سکوت کرد. اما در روز استیضاح همتی واقعیت وضعیت کشور را تشریح کرد و مشخص است چه کسانی کشور را به این وضعیت رساندند. دیروز دیدم یکی از روزنامه‌های‌ آنان کف و سوت زده بود که با کنار زدن همتی، دلار ۱۰۰۰ تومان ارزان شد. متاسفانه حافظه‌شان یاری نمی‌کند که این کاهش‌های هزار تومانی بارها در کشورمان رخ داده اما مسئله این نیست. کشور درگیر ناترازی و مشکلات مزمن است که با سخنرانی و شعارهایی مثل کار جهادی هم عوض نمی‌شود.»

او اضافه کرد: «آن‌ها در حال حاضر تلاش می‌کنند جای مقصر را عوض کنند. چون تحت فشار افکار عمومی هستند برای اینکه دولت و مجلس یکدست تشکیل داده بودند. نه توانستند موضوع تحریم را حل کنند نه مشکلات دیگر را. الان هم حاضر هستند برای نجات خود، به حیثیت و سرمایه اجتماعی کشور ضربه بزنند. به قول معروف از این ستون به آن ستون فرج است. همین اتفاقی که بین زلنسکی و ترامپ افتاد چقدر آن‌ها را شارژ کرد؟ در حالی که ما باید دغدغه این را داشته باشیم که هر اتفاقی در غزه و بحران اوکراین می‌افتد، مسائل ما را پیچیده‌تر می‌کند.»

عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت تاکید کرد: «قبلاً اگر باید خودمان را مثلاً با چین و روسیه تنظیم می‌کردیم، الان باید فاکتورهای مختلفی را در  نظر بگیریم که پیچیده‌تر از قبل هستند. ۶ ماه آینده شرایط حساسی را برای ما رقم می‌زند که اگر نتوانیم طی دو تا سه ماه آینده به جمع‌بندی برسیم و این کار در دست‌انداز بیفتد، پیچیدگی‌های شرایط کشور بیشتر خواهد شد. وقتی تجربه کردیم و دیدیم که چین و هند هم با یک تهدید طرف مقابل از ما نفت نمی‌خرند و حتی همین وضع موجود را نمی‌توانیم حفظ کنیم، وقتی در دولت بایدن هم پول‌هایمان جابجا شد اما باز دسترسی‌مان را از دست دادیم، در دولت ترامپ چه وضعیتی خواهیم داشت؟ پزشکیان گوشه‌ای از این وضعیت را در مجلس گفت. به هر حال دوستان حاضر نیستند بپذیرند کار از جایی خراب شد که قطعنامه‌ها را کاغذپاره خواندند. از آن زمان تا امروز، این دوستان تصمیمات اصلی را گرفتند اما دنبال شریک پیدا کردن برای وضعیتی هستند که ساخته‌اند. امروز گران شدن دلار را به همتی نسبت می‌دهند، فردا ببینیم وزیر جدید چه می‌کند. ناترازی برق حل می‌شود؟ کمبود گاز سال آینده حل می‌شود؟ کشور را به نقطه پیچیده‌ای رساندند و اجازه هیچ تحول و تغییری هم نمی‌دهند که مسیرهای دیگر هم بررسی شود تا شاید کشور از این گرفتاری بیرون برود.»

برجام در کارنامه ظریف کافی است

سیدجلال ساداتیان، سفیر پیشین ایران در انگلستان در تحلیل اهمیت حضور ظریف در دولت پزشکیان به هم‌میهن گفت: «ما در کشورمان خیلی با نخبگان سر سازگاری نداریم. این موضوع سابقه تاریخی دارد و صرفاً مربوط به آقای ظریف نیست. وقتی امیرکبیر کشته شد، مشخص شد چه خدماتی داشت و چه کارهایی می‌خواست انجام دهد و در مقابل چه کسانی چشم دیدن او را نداشتند و چه خیانت‌هایی به کشور کردند. در تاریخ ما بودند کسانی که نمی‌توانستند افراد بزرگ‌تر از خود را ببینند. ظریف که امروز درباره او صحبت می‌کنیم، حدود پنج دهه قبل کار خود را به عنوان کارمند محلی در آمریکا شروع کرد، کم‌کم رشد کرد و بالا آمد. درست است که خانواده‌اش متمول بودند و او را برای درس خواندن به خارج از کشور فرستادند. اما توانست رشد کند، زبان و محیط بین‌المللی را بشناسد و کارهای بزرگی انجام دهد. ظریف هیچ کاری در زندگی‌اش نکرده باشد، همان برجام برای او کافی‌ است. برجامی که باعث شد ایران از جنگ دور شود. چون هیچ تردیدی وجود نداشت که ممکن است ایران علاوه بر بند تحریم‌های فصل هفت، ذیل بند اقدام نظامی قرار بگیرد و مورد هجوم قدرت‌های بین‌المللی و نه‌فقط آمریکا واقع شود.»

او تاکید کرد: «این توافق به وجود آمد و به خاطر پیچیدگی حقوقی هم که داشت، آمریکایی‌ها به‌رغم تمام فشاری که آوردند نتوانستند قطعنامه‌های شورای امنیت را بازگردانند. حالا در این شرایط، چون فرزندان فردی مثل ظریف در آمریکا به دنیا آمدند و تابعیت قهری حاصل از خاک دارند، باید این فشارها اتفاق بیفتد؟ از دیگران ایرادی نگرفتند اما ظریف که دوش به دوش آقای پزشکیان کمک او کرد تا او رئیس‌جمهور شد، این‌طور مورد بغض واقع شده و به شکل‌های مختلفی فشار وارد می‌کنند که او را از دولت پزشکیان بگیرند. ظریف به هر حال یک مذاکره‌کننده قوی و یک تحلیلگر قوی در حوزه روابط بین‌الملل است که شرایط جهان را می‌شناسد. سوابق و تخصص‌اش نشان می‌دهد در این دولت می‌تواند موثر واقع شود و اگر یک روز بخواهند مذاکره کنند، به عنوان یک مشاور ارشد یا مذاکره‌کننده بتواند نقش‌آفرینی کند. در چنین شرایطی، می‌خواهند او را حذف کنند و هر تهاجمی علیه پزشکیان می‌کنند که او هم نتواند از این قضیه دفاع کند و نیروی مناسبی کنار خودش نداشته باشد.»

ساداتیان تاکید کرد: «امیدوارم روزی برسد منافع ملی را سر دعواهای خطی پایمال نکنیم. همه می‌فهمند در حال حاضر چه فشاری بر دولت پزشکیان وارد می‌کنند. این قصه از روزی اوج گرفت که فرد منتسب به رئیس مجلس را از صندوق بازنشستگی برداشتند و آقای قالیباف هم این موضوع را کلید زد. بعد از آن بود که بهانه بیش از قبل دست پایداری‌چی‌ها افتاد که این کار را ادامه دهند که در نهایت رئیس قوه قضائیه به ظریف بگوید بروید دانشگاه. حالا ببینیم آقای رئیس‌جمهور در این موضوع چه می‌کند. چون به اعتقاد من بخشی از مشکل مربوط به شخص آقای پزشکیان است. ایشان وفاق را بد فهمیده و بد اجرا می‌کند. این وفاق نیست که فکر کنیم دولت شرکت سهامی است، هر طور هم بخواهند در کاسه‌ات بگذارند و حتی تو را تحمل نکنند. تو هم به آن‌ها باج بدهی و آن‌ها هم اعتنایی به تو نداشته باشند. این وفاق نیست. اگر دیدید افراد توانمندی وجود دارند که می‌توانید آن‌ها را به کار بگیرید، خیلی هم خوب است. هیچ کس به آن ایراد نمی‌گیرد. اما اینکه هر که را می‌خواهند به شما تحمیل کنند و تحمل نیروهای اصلی شما را نداشته باشند، همتی را بزنند و سراغ وزیر کار و دیگران بروند، هیچ کدام معنی وفاق نمی‌دهد.»

این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی یادآور شد: «آقای پزشکیان باید محکم بایستد و حرفش را به مردم بزند. بگوید چه بخواهیم مذاکره کنیم و چه نخواهیم، با این کابینه و تیم می‌توانیم کار را پیش ببریم. مذاکره یا عدم مذاکره تابع شرایط دیگری است. اما اینکه طرف مقابل با داد و فریاد کردن بخواهد دیپلماسی کشور را تحت تاثیر قرار بدهد و دولت را از جهات مختلف تحت فشار بگذارد، کاری پیش نمی‌رود. دولت باید تابع منافع ملی باشد و در این مسیر از بهترین نیروهایی که دارد استفاده کند. اینکه نیروهای متخصص را خانه‌نشین کنند و عده‌ای را به نام انقلابی به دولت تحمیل کنند، کاری از کشور پیش نمی‌برد.»

ویژه روز
عکس روز
خبر های روز