در روزنو بخوانید
برای عدم‌وابستگی کودکان به والدین چه باید کرد؟
روزنو :هدی کاشانیان: وابستگی کودکان به والدین تا حدی طبیعی است، اما اگر این وابستگی بیش از حد شود، می‌تواند باعث کاهش استقلال، ترس از جدایی و مشکلات اجتماعی در آینده شود. والدین باید با روش‌های صحیح، کودک را به استقلال و اعتماد به نفس تشویق کنند. از آنجایی که در دوران کودکی،کودک بیش از هر فرد دیگری به مادرش نزدیک بوده و با وی در ارتباط است ممکن است در طی این دوران به مادر خود وابسته شود و این وابستگی تا سالیان سال به طور ناخودآگاه در کودک باقی مانده باشد.
ویژگی‌های رفتاری کودک وابسته به مادر
· جدا کردن آنها از والدین خود بسیار سخت است.
· از تنها ماندن وحشت می‌کنند و همیشه با والدین خود همراهی می‌کنند.
· در صورت عدم توجه والدین به آنها، بیش از حد سوال می‌پرسند تا توجه آنها را جلب کنند.
· هنگامی که در جمع قرار می‌گیرند، اضطراب دارند.
· برای کارهای کوچکی که خود نیز می‌توانند انجام دهند، به والدین خود مراجعه می‌کنند.
· وقتی والدین آنها به کودک دیگر یا افراد دیگری توجه می‌کنند، حسودی کرده و با گریه کردن و جیغ زدن توجه آنها را جلب می‌کنند.
· کودکان وابسته علاقه و نیاز زیادی به مراقبت شدن توسط دیگران دارند.
· این کودکان، خود به تنهایی قادر به انجام دادن فعالیت‌های خود نیستند و در طلبیدن محبت و توجه افراطی عمل می‌کنند.
راه‌های کاهش وابستگی کودکان به والدین
1. ایجاد فرصت برای استقلال از سنین پایین
کودک را به انجام کارهای شخصی تشویق کنید. اگر فرزندتان در مهمانی‌ها یا مراسم‌های دیگر با دیگران دوست می‌شود و با آنها بازی می‌کند یا به هر نحوی رفتار مستقلی از خود نشان می‌دهد، آنها را تشویق و تحسین کنید. لازم نیست برای او هدیه بخرید، تشویق کلامی و کلمات ساده‌ای مانند ممنون که سلام کردی یا می‌بینی که چه پسر خوبی شده است، دیشب تنها در رختخواب خوابیده است، می‌تواند کمک زیادی به شما کند. همه این موراد تاثیر زیادی بر شکل گیری استقلال در فرزند دارند. بگذارید خودش لباس بپوشد، غذا بخورد، اسباب‌بازی‌هایش را جمع کند و در کارهای ساده کمک کند. اگر همیشه به جای او تصمیم بگیرید، وابسته و ناتوان بار می‌آید.
2. جدا کردن تدریجی کودک از والدین
اگر کودک همیشه با شماست، جدا شدن ناگهانی می‌تواند برای او ترسناک باشد. باید بتوانید وابستگی خود را به فرزند کاهش دهید. برای مثال، طبیعی است که مادر نگران عبور فرزندش از خیابان باشد، اما اگر تا ۲۰ سالگی نگران عبور فرزندتان از خیابان هستید، بهتر است خودتان را برای کاهش اضطراب آموزش دهید. ابتدا زمان‌های کوتاهی او را با افراد مورد اعتماد (مثل مادربزرگ، پدر یا مربی مهدکودک) بگذارید. به او بگویید که بازگشته و او را ترک نمی‌کنید.
3. تشویق کودک به تعامل با دیگران
کودک را به بازی و ارتباط با همسالانش تشویق کنید. شرکت در مهدکودک، کلاس‌های ورزشی یا هنری باعث افزایش استقلال می‌شود. اجازه دهید با دوستانش بازی کند و روابط اجتماعی را یاد بگیرد. بازی‌درمانی به فرزند شما کمک می‌کند تا مهارت‌های مناسب برای تعامل با همسالان و مدیریت سایر موقعیت‌های اجتماعی را بیاموزد.
4. تقویت اعتماد به نفس کودک
وابستگی زیاد معمولاً به دلیل کمبود اعتماد به نفس است. وقتی کودک خودش کاری را انجام می‌دهد، او را تشویق کنید. به او یاد بدهید که اشتباه کردن طبیعی است و لازم نیست همیشه کامل باشد. بهتر است یادآور شویم که افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس کودک نیز بسیار حائز اهمیت است و والدین نیز با تشویق کردن کودکان و القای احساس خوب به آنها سبب افزایش این احساسات در آنها می‌شوند.
5. یاد دادن حل مشکلات بدون کمک مستقیم به کودک
زمانیکه کودک با مشکلی برخورد می‌کند، سریع سعی در حل کردن مشکل فرزند خود نکنید، بجای آن به او در مرحله به مرحله در پیدا کردن راه حل برای آن مشکل کمک کنید به جای اینکه فوراً مشکل او را حل کنید، راهنمایی‌اش کنید. اگر چیزی را نمی‌تواند پیدا کند، نگویید «اینجاست!» بلکه بگویید «فکر کن کجا گذاشتی؟» اگر در لباس پوشیدن مشکل دارد، راهنمایی کنید ولی خودش انجام دهد.
6. کاهش توجه بیش از حد و کنترل دائمی کودک
برخی والدین بیش از حد مراقب کودک هستند و نمی‌گذارند تنها بماند. اجازه دهید کمی اشتباه کند و تجربه کسب کند. اگر زمین خورد، سریع بغلش نکنید؛ بگذارید خودش بلند شود. بهتر است مادر و پدر به جهت چگونگی کم کردن وابستگی کودک نیز احساسات کودک را درک کنند و به او خاطرنشان سازند که حتی در مواقعی که حضور فیزیکی در کنار فرزندشان به دلیل شاغل بودن و.. ندارند باز هم کودک به وجود پدر و مادر خود باور داشته و او فکر نکند که رها شده است!
7. جدایی در خواب (برای کودکان کوچک‌تر)
اگر کودک همیشه کنار شما می‌خوابد، این عادت را تغییر دهید. او را در تخت خودش بخوابانید و در ابتدا کنارش بمانید تا احساس امنیت کند. به تدریج زمان حضور خود را کاهش دهید تا یاد بگیرد تنهایی بخوابد. ممکن است کودکان وابسته از تنها ماندن و تنها خوابیدن در اتاق خود ترسیده و بخواهند در کنار مادرشان در اتاق به خواب بروند بهتر است مادر بجای خشونت و طرد کودک او را درک کرده و تا زمانی که کودک به خواب می‌رود در کنارش باشد و پس از اطمینان از خواب عمیق کودک او را در اتاق تنها بگذارد.
8. درمان والدین نزد روانشناس
اصولاً برخی والدین خودشان هم به فرزندشان وابسته هستند لذا از آنجا که شاهد وابستگی کودک به خود بوده‌اند به هنگام آغاز استقلال و جدا شدن کودک از خود نگران شده و مضطرب می‌شوند که نکند کودک به هنگام نبود آنها دچار آسیب شود بنابراین این وابستگی بیشتر از قبل می‌شود. بهتر است والدین وابسته نیز خودشان هم از اصول کاربردی کاهش وابستگی به کودک خود نیز توسط روانشناسی مجرب بهره‌مند شوند تا وابستگی کودک به والدین و بالعکس کمتر از هر زمانی شود و به جای جویا شدن پاسخ چگونه وابستگی کودک را به خود کم کنیم، جویای پاسخ چگونه وابستگی خود را به کودک کم کنیم توسط مشاور روانشناس باشند.
نتیجه‌گیری
استقلال کودک از والدین یک فرآیند تدریجی است و نیاز به صبوری، تشویق و ایجاد فرصت‌های مناسب دارد. با کمک این راهکارها، می‌توانید به کودک یاد دهید که بدون وابستگی زیاد، قوی و مستقل باشد.
