
چه کسانی میخواهند مذاکرات ایران آمریکا به نتیجه نرسد؟
علیاکبر فرازی سفیر پیشین ایران در قبرس در رابطه با ارزیابی خود از تعویض دور چهارم مذاکرات و تغییر رویکردی که از طرف آمریکا دیده میشود، تصریح کرد: بعد از پایان دور سوم مذاکرات، صحبت از این بود که دوره بعدی مذاکرات در رم صورت گیرد. خبرهای ضد و نقیضی پیرامون برگزاری اجلاس در روز شنبه مطرح شد و نهایتاً این اجلاس به تعویق افتاد. طبیعتاً وقتی مذاکره به این سطح از اهمیت میرسد، گمانهزنیهای مختلف از جهات مختلف صورت میگیرد که ممکن است برخی از آنها به واقعیت نزدیک شود و برخی دیگر با واقعیت تطابق نداشته باشد. اما آن چیزی که از خلال موضوعات بیان شده و از گفتههای طرف آمریکایی و گفتوگوهای طرف ایرانی و وزیر محترم امور خارجه میتوان استنباط کرد، این است که در کلیات توافق شده است.
گویا بحث عدم دستیابی ایران به هر نوع غنیسازی مطرح شده است
وی ادامه داد: به نظر میرسد صداهای مختلفی از واشنگتن به گوش میرسد و هر جناحی در واشنگتن میخواهد حرف خود را به کرسی بنشاند. ایران نمیتواند اصل غنیسازی را کنار بگذارد، اما با درصد غنیسازی ۳.۶۷ موافقت کرده است. آمریکاییها قبلاً با این سطح غنیسازی موافقت کرده بودند، اما اخیراً صداهای دیگری به گوش میرسد و بحث عدم دستیابی ایران به هر نوع غنیسازی مطرح شده است. در حالی که وقتی کشوری عضو NPT است، طبیعتاً حق دارد برای مصرف صلحآمیز خود با نظارت آژانس به غنیسازی ۳.۶۷ دست بزند. این محل اختلاف است که در مباحث آتی مشخص خواهد شد.
وقتی روی اصول اساسی توافق کردند، روی جزئیات وقتکشی نکنند
این دیپلمات با سابقه با طرح این پرسش که چرا یک دفعه صداهای متعدد از آمریکا به گوش میرسد، عنوان کرد: نظر من این است که جناحهایی از آمریکا تحت تأثیر القائات تندروها و مشخصا خط اسرائیلیها قرار میگیرند و آنها سعی میکنند که مذاکرات به نتیجه نرسد. بنابراین این خود ما را هوشیار میکند که اولاً هر دو طرف باید هوشیار باشند که به مذاکرات سرعت بدهند و در ثانی، وقتی روی اصول اساسی توافق کردند، روی جزئیات زیاد وقتکشی نکنند. به نظر میرسد که گذشته از اسرائیلیها، اکنون اروپاییها هم با دلخوری از اینکه چرا در جریان قرار نگرفتهاند، سعی میکنند با استفاده از موقعیت گروسی بر مواضع ویتکاف و دیدگاههای قبلی آمریکاییها تأثیر بگذارند. آنها هم به نحوی سعی میکنند که حرف خود را به کرسی بنشانند و نگذارند که این توافق به این سرعت جامعه عمل بپوشد.
فرازی با بیان اینکه ایران حتماً باید با اروپاییها همانطور که قبلاً اعلام کرده، رایزنیهای خود را ادامه دهد، عنوان کرد: در عین حال ایران در دور جدید گفتوگوها روی همان ۳.۶۷ درصد تأکید خواهد کرد. من توافق را دور از دسترس نمیدانم، مگر اینکه آمریکاییها تحت تأثیر القائات اسرائیلیها بخواهند خط دیگری را پیگیری کنند که در این صورت هر دو طرف زیان خواهند کرد.
روسیه همسایه ماست اما به این معنی نیست که از تجاوز روسیه به اوکراین دفاع میکنیم
این کارشناس ارشد سیاست بینالملل با اشاره به این موضوع که اروپاییها به خاطر مسائل مربوط به اوکراین دلخور هستند، اظهار کرد: اروپاییها بحث امنیت اروپا را مطرح میکنند و معتقدند که ایران در کنار روسیه ایستاده است. این موضوع باید برای اروپاییها تشریح شود که ما با روسیه به عنوان کشور همسایه رابطهای خوب و نرمال داریم، اما به این معنی نیست که از تجاوز روسیه دفاع میکنیم. این نکتهای است که باید برای اروپاییها جا بیفتد. اروپاییها بحث امنیت خود را مطرح میکنند و حاضر نیستند که ایران در جبهه روسیه و در مقابله با اوکراین قرار گرفته باشد. ایران هم بارها رسماً اعلام کرده که چنین کاری نکرده است. باید این را برای اروپاییها زودتر از این تشریح میکردیم. به نظر من، رابطه ما با اروپا و هم روسیه میتواند در طول هم باشد و نه عرض هم، یعنی رابطهای متوازن باشد و هیچکدام از این روابط نباید علیه دیگری باشد.
کم شدن یک تندرو در ساختار تصمیمگیری سیاسی آمریکا به نفع خودشان است
وی در خصوص وضع تحریمهای نفتی جدید از سوی آمریکا و استمرار فشارهای این کشور بر ایران، خاطرنشان کرد: آمریکاییها سیاست همزمان هویج و چماق را پیگیری میکنند. طبیعتاً اگر در میز مذاکره نتوانند به اهداف خود برسند، بحث افزایش تحریمها را مدنظر قرار خواهند داد و اکنون شرکتهای چینی را تهدید کردهاند. به نظر من، این یک عامل فشار برای مذاکرات است. اگر مذاکرات از سر گرفته شود، اینها به طور اتوماتیک در مسیر خود قرار میگیرند. جواب دادن به این و تغییر و تحولات به نفع ما خواهد بود. پاسخ به این سوال که رفتن والتز چه تغییری در روند مذاکرات ایران و آمریکا ایجاد میکند سخت است و باید دید نفر بعدی چه خط مشی را ایجاد میکند اما به هر حال، رفتن یک تندرو و کم شدن یک تندرو به نفع آمریکاییها نیز هست.