جنگل‌های جهانی هیرکانی هم در حال نابودی است!
روزنو :داره محیط زیست گیلان از فشار فراقانونی کانون‌های قدرت برای جاده‌کشی در جنگل هیرکانی انتقاد کرده؛ جنگل‌هایی که به‌عنوان میراث طبیعی جهانی در یونسکو ثبت شده است. روز شنبه اول شهریور امسال، در منطقه حفاظت‌شده گشترودخان چهار نفر که هویت آنها مشخص نیست، با یک دستگاه بولدوزر، هشت‌ونیم کیلومتر از جنگل هیرکانی را تخریب کردند.
اداره محیط زیست گیلان از فشار فراقانونی کانون‌های قدرت برای جاده‌کشی در جنگل هیرکانی انتقاد کرده؛ جنگل‌هایی که به‌عنوان میراث طبیعی جهانی در یونسکو ثبت شده است.
به گزارش روز نو روز شنبه اول شهریور امسال، در منطقه حفاظت‌شده گشترودخان چهار نفر که هویت آنها مشخص نیست، با یک دستگاه بولدوزر، هشت‌ونیم کیلومتر از جنگل هیرکانی را تخریب کردند. بنا بر گفته مدیر روابط‌عمومی منابع طبیعی استان گیلان، راننده بولدوزر از سمت زنجان آمده و بعد از ورود به منطقه جنگلی شفت گیلان، اقدام به تخریب جنگل کرده است.
همچنین بنا بر گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان، بعد از حضور نیرو‌های یگان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی در منطقه حفاظت‌شده، افرادی با ایجاد جوی متشنج و با تهدید، فحاشی و تمرد، از انجام وظایف مأموران دولتی ممانعت کرده و با ایجاد تنش بر ادامه روند ساخت جاده اصرار کردند. فرهاد حسینی‌طایفه، مدیرکل حفاظت محیط زیست، با اشاره به اینکه روند تخریب‌ها با سوء‌استفاده از تعطیلات و ورود شبانه بولدوزر به منطقه جنگلی از اول شهریور تا اولین ساعات سوم شهریور ۱۴۰۴ ادامه پیدا کرد، می‌گوید: «با وجود حضور نیرو‌های یگان حفاظت و دستور توقف فعالیت‌های تخریبی به‌عنوان ضابط قوه قضائیه، تخریب‌ها در اراضی مرتعی و جنگلی در منطقه حفاظت‌شده گشترودخان-سیاهمزگی انجام شد. در این اتفاق بخشی از مسیر که در سال‌های گذشته با تخریب جنگل، به‌طور غیرقانونی ساخته شده بود و به صورت طبیعی در حال احیا بود، دوباره تخریب شد».
تخریبگران تحت بازجویی
سوم شهریور امسال چهار نفر متخلف از‌جمله راننده دستگاه بولدوزر که در حال تخریب منطقه حفاظت‌شده گشترودخان بودند، بازداشت شده و بنا بر گفته روابط‌عمومی منابع طبیعی گیلان، افراد دستگیرشده تحت بازجویی قرار گرفتند. علی‌اصغر چگینی، دادستان عمومی شفت هم از تشکیل پرونده قضائی برای عاملین تخریب محیط زیست به بهانه احداث جاده ایل راهی در منطقه گشترودخان خبر داده و گفته است که براساس اصل ۴۵ قانون اساسی، جنگل‌ها و مراتع طبیعی جزء انفال و ثروت‌های عمومی بوده و هرگونه بهره‌برداری از آنها در راستای مصالح عامه را قانون تعیین می‌کند.
او تأکید می‌کند: «قانون‌گرایی منافی تأمین خدمات عمرانی در مناطق عشایری نیست، بلکه هرگونه اقدام عمرانی در جنگل‌ها و مراتع باید براساس قانون و پس از اخذ مجوز‌های قانونی انجام شود». اما صدور مجوز برای فعالیت عمرانی در منطقه حفاظت‌شده و به‌ویژه منطقه‌ای که به‌عنوان میراث طبیعی جهانی ثبت شده، غیرقانونی است؛ یعنی در‌صورتی‌که سازمان‌های متولی از‌جمله محیط زیست، منابع طبیعی و میراث فرهنگی اقدام به صدور مجوز هم بکنند.مرتکب تخلف شده‌اند.
فشار فراقانونی کانون‌های قدرت بر محیط زیست
مدیرکل محیط زیست با اشاره به اینکه جنگل‌های منطقه گشترودخان جزء میراث طبیعی ثبت‌شده در یونسکو است، می‌گوید: «در‌صورتی‌که با روند‌های تخریب‌گرایانه طبیعت و منابع طبیعی همراه با فشار‌های فراقانونی کانون‌های نامتعارف قدرت برخورد جدی نشود، نمی‌توان در مقابل میل روز‌افزون توسعه نامتوازن و با تبلیغ سوداگرانه و منفعت‌طلبانه توسعه ایستادگی کرد و اقتدار قانون و مجریان آن در عرصه محیط زیست و منابع طبیعی از دست خواهد رفت».
حمید ظهرابی، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، در پاسخ به این پرسش که آیا در جریان جزئیات تخریب منطقه گشترودخان گیلان قرار دارد یا خیر؟ به «شرق» می‌گوید: «از همان ساعات اولیه در جریان ماجرا بودم و هماهنگی لازم را با استانداری گیلان و مدیران محیط زیست گیلان و زنجان برای جلوگیری از تخریب انجام دادم، اما وقتی محیط‌بانان و همکاران منابع طبیعی بعد از چندین ساعت پیمایش به محل رسیدند، بخشی از جاده که خارج از جنگل بود، احداث شده بود و نیرو‌های دو سازمان محیط زیست و منابع طبیعی برای جلوگیری از تخریب جنگل وارد عمل شدند، اما این اقدام غیرقانونی کاملا هماهنگ و سازمان‌دهی‌شده بود و با دخالت بخشی از افراد سودجو و تحریک مردم، درگیری وسیعی بین عوامل تخریبگر و عوامل محیط زیست و منابع طبیعی و نیروی انتظامی شکل گرفت و امکان توقف عملیات تخریب به دلیل دامنه وسیع اقدامات و مداخلات عوامل تخریبگر فراهم نشد و عملا تخریب جنگل با اعمال زور از طرف تخریبگران انجام شد».
جلوی شبکه‌های زمین‌خواری را بگیرید
معاون سازمان محیط زیست با اشاره به شناسایی عوامل تخریب و شروع برخورد قضائی با آنان، می‌گوید: «امیدواریم دستگاه قضائی با قدرت و به‌سرعت با این عوامل برخورد کرده و مجازات‌های بازدارنده را اعمال کند. باید در اسرع وقت آثار تخریب‌های انجام‌شده بازسازی شود؛ چون در صورت موفق‌شدن تخریبگران و شبکه‌های زمین‌خواری و تبدیل این مسیر تخریب‌شده به جاده دسترسی دیگر حفاظت از طبیعت و ذخایر ژنتیکی ایران به‌ویژه جنگل‌های هیرکانی با دشواری‌های جدی مواجه خواهد شد».
فیلمی از جلسه مدیران در فرمانداری شفت به دست خبرنگار «شرق» رسیده که نشان می‌دهد کریم معصومی‌خسروآبادی، نماینده شفت و فومن، خواستار ساخت یک جاده ییلاقی در جنگل هیرکانی شده است. او می‌گوید: «یکی از خواسته‌های بحق مردم شفت و آرزوی آنها این است که یک جاده عشایری به سمت ییلاق داشته باشند، چون ما یک محصول دامداری داریم به نام پنیر سیاهمزگی، اما، چون راه دسترسی به ییلاق نداریم، دامداری ما تعطیل شده است». نماینده شفت در این جلسه تأکید می‌کند که پیش از این جاده‌کشی در این مسیر مطرح و با مخالفت سازمان منابع طبیعی، سازمان میراث فرهنگی و سازمان محیط زیست مواجه شده است: «به ما اجازه بدهید که یک جاده عشایری باز شود و مردم شهرستان به آرزوی دیرینه خود برسند».
در این جلسه علاوه بر هادی حق‌شناس، استاندار گیلان و ارسلان مقیمی، فرماندار شفت، علی تیموری، سرپرست معاونت توسعه و منابع انسانی وزارت جهاد کشاورزی نیز حضور داشت. تیموری در زمان برگزاری این جلسه ریاست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری را بر عهده داشت. همچنین اظهارات نماینده شفت بیانگر این است که علی نجیمی، رئیس دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان محیط زیست هم در این جلسه که در فرمانداری شفت برگزار شد، حضور داشت. رسانه‌های محلی گیلان هم روی نقش فرماندار و نماینده شفت برای کشیدن غیرقانونی این جاده در منطقه حفاظت‌شده تأکید دارند و حتی معتقدند که برخی از این مدیران دولتی خود در ییلاق زمین دارند، برای همین به دنبال کشیدن جاده به سمت زمین‌های خود هستند.
عاملان جاده‌کشی گیلان مجازات شوند
در این میان، محیط زیست گیلان با مخالفت صریح با جاده‌سازی در منطقه حفاظت‌شده و حساس گشترودخان و سیاهمزگی خواستار توقف فوری و بی‌قید‌و‌شرط و کامل هرگونه عملیات اجرائی در این منطقه شده است. در این زمینه مدیرکل محیط زیست گیلان می‌گوید: «با توجه به وقوع اقدامات مجرمانه در سال‌های اخیر و مخالفت صریح اداره کل حفاظت محیط زیست، اداره کل منابع طبیعی و اداره کل گردشگری و میراث فرهنگی با احداث جاده، باید مسیر تخریب‌شده به وضعیت قبلی برگردد و با عوامل تخریب اعم از عاملان، آمران و مسببان برخورد قضائی و اداری شود».
فرهاد حسینی‌طایفه در مخالفت شدید با ساخت جاده تأکید می‌کند توسعه هرگونه جاده و مسیر دسترسی از جلگه به ارتفاعات از طریق جنگل‌های هیرکانی منجر به تخریب پوشش گیاهی مرتعی، قطع درختان جنگلی، ناپیوستگی جنگل‌ها، تشدید فرسایش خاک، تغییر الگو‌های طبیعی زهکشی، افزایش قاچاق چوب و افزایش شکار حیات وحش خواهد شد. این مقام مسئول در محیط زیست گیلان با ابراز نگرانی از اثرات منفی ساخت جاده بر جنگل هیرکانی می‌گوید: «ساخت مسیر‌های غیرکارشناسی و غیرقانونی موجب افزایش تصرف زمین‌های ملی جنگلی و مراتع ییلاقی، ساخت‌وساز‌های غیرمجاز، گسترش ویلاسازی، سوداگری در فروش اراضی و هجوم کنترل‌ناپذیر افراد غیربومی در قالب گروه‌های موتوری و خودرویی به این مناطق می‌شود».
همچنین حمید ظهرابی، معاون محیط زیست سازمان محیط زیست، تأکید می‌کند که قیمت بالای زمین در این مناطق می‌تواند باعث افزایش این‌گونه اقدامات مجرمانه در این مناطق شود؛ بنابراین جلوگیری از تبدیل این مسیر تخریب‌شده به جاده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اداره منابع طبیعی گیلان هم با اشاره به تخریب مرتع و جنگل و ریشه‌کن‌شدن تعدادی درخت و درختچه جنگلی بر اثر ساخت جاده غیرقانونی تأکید کرده که علیه متخلفان طرح شکایت می‌کند.
