توطئه روسی علیه ایران یا بازی رسانه‌ای غرب؟
شرکت اطلاعاتی استراتفور که در سالهای اخیر با انتشار اطلاعاتش از جانب ویکی‌لیکس به شهرت بیشتری رسید مدعی است روسیه برای پیگیری اهداف بین‌المللی خود با نزدیک شدن به ایران به دنبال شکست مذاکرات هسته‌ای است اما روش روسیه ممکن است به تقویت اهرم‌های ایران در مذاکرات منجر شود.
به گزارش «تابناک»، استراتفور در تحلیل خود اندازه برنامه غنی‌سازی ایران، سرنوشت رآکتور اراک و شیوه برداشته شدن تحریم‌های ایران را مهم‌ترین مسائل پیش روی ایران و 5+1 در روزهای پایانی مذاکرات پیش از رسیدن به مهلت تعیین شده شش ماهه یعنی بیست جولای دانسته است.
استراتفور مدعی شده است که تحلیل رفتار روسیه در پیش‌بینی پیشرفت مذاکرات دارای اهمیت خاصی است. روسیه به دنبال بهبود روابط خود با ایران است تا بر موازنه جدید در منطقه خاورمیانه تاثیر بگذارد زیرا ایالات متحده به دنبال این است که با آزاد کردن نیروی خود در منطقه به مقابله با روسیه بپردازد.
نزدیک شدن روسیه به ایران احتمالا نمی‌تواند بر حاصل شدن یا نشدن توافق احتمالی هسته‌ای تاثیر بگذارد ولی ایران امکان این را خواهد یافت که از جدایی آمریکا و روسیه برای تقویت موضع خود در مذاکرات هسته‌ای استفاده کند.
کاهش تنش‌ها در روابط ایران و آمریکا می‌تواند به منافع روسیه در مناطق مجاور این کشور آسیب بزند زیرا ایالات متحده به دنبال ایجاد شبکه‌ای از ائتلاف‌ها در اطراف روسیه برای مهار این کشور است. برای پیشگیری از وقوع چنین امری، روسیه به دنبال فرصت‌هایی برای پیچیده کردن و یا حتی به هم ریختن مذاکرات هسته‌ای جاری 5+1 و ایران بوده است. ارائه جایگزین‌هایی به جای توافق آمریکا از اقدامات اخیر روسیه در این باره بوده است.
جدیدترین اقدام اعلام نشده روسها در دیدار معاونین وزرای خارجه دو طرف در سی ژوئن در مسکو عملی شد. در این روز ریابکوف مذاکره‌کننده ارشد روسیه در مذاکرات هسته‌ای با حسین امیرعبداللهیان معاون عربی – آفریقای وزارت خارجه ایران دیدار کرد. منابع خبری پس از این دیدار از حمایت قاطع ریابکوف از برنامه هسته‌ای ایران خبر دادند. از ریابکوف نقل شده است که گفته پس از دوره اجرای توافق هسته‌ای نباید هیچ محدودیتی بر برنامه هسته‌ای ایران باقی بماند.
وی پس از دور پنجم مذاکرات در وین در 21 ژوئن گفته بود که به امکان توافق ایران و آمریکا شک دارد و اظهار داشت که طرفین باید به دنبال راه‌هایی جایگزین برای برداشته شدن محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران در صورت عدم موفقیت مذاکرات فعلی باشند.
اگر چه این گزینه‌ها به طور روشن اعلام نشده‌اند ولی ریابکوف به ایران این پیام را داده است که به جز توافق با آمریکا گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد.
گفت و گوهای سطح پایین در باره پیشنهاد معامله بیست میلیارد دلاری نفت در برابر کالا که از ژانویه مطرح شده است یکی از تلاش‌های روسیه برای جذب ایران بوده است. دریافت روزانه نیم میلیون بشکه نفت از ایران و در مقابل صادرات محصولات کشاورزی و ماشین‌آلات می‌تواند به ایران در دور زدن تحریم‌ها کمک کند. پیشنهاد ساخت دو رآکتور هزار مگاواتی جدید برای ایران نیز اخیرا مطرح شده است.
بنا به ادعای استراتفور، ایران تاکنون در برابر وسوسه‌های روسیه مقاومت کرده است زیرا چنین معامله‌ای را در حل چالش‌های اصلی ایجاد شده برای بخش مالی و نفتی ایران ناکارآمد می‌داند. به هر حال، روحانی رئیس جمهور ایران در روند مذاکرات هسته‌ای سرمایه‌گذاری کرده است و آن را در پیشرفت و توسعه آتی کشور موثر می‌داند.
به نظر می‌رسد ایران تاکنون از اقدامات روسیه برای پیشبرد برنامه‌های خود در مذاکرات هسته‌ای و گرفتن امتیاز از آمریکا تا رسیدن به مهلت تعیین شده تا بیست جولای به خوبی استفاده کرده است. آمریکا فعلا معتقد است که رفتار روسها به اندازه کافی برای ایران جذاب نیست و به همین سبب ایران مسیر مذاکرات هسته‌ای را ادامه خواهد داد ولی احتمالا روسها در روزهای آتی حرکت‌های جدی‌تری خواهند کرد.
