ارزیابی رسانه‌های خارجی از پیروزی احتمالی رئیسی؛ آینده ایران چه خواهد شد؟

در روز‌های پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران که در تاریخ ۱۸ ژوئن برگزار می‌شود نام "ابراهیم رئیسی" به عنوان محتمل‌ترین گزینه برای راهیابی به پاستور مطرح شده است. تمام رقبای اصلی او توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شدند.

نشریه "آسیا تایمز" در گزارشی تحلیلی به انتخابات ایران پرداخته و راه پیروزی رئیسی در آن را بدون حضور رقبای جدی آسان قلمداد کرده و می‌نویسد:"رقابت برای انتخابات ریاست جمهوری به طور جدی آغاز شده است و هفت نامزد مورد تایید شورای نگهبان برای جانشینی "حسن روحانی" رئیس جمهوری ایران که هشت سال بر این مسند تکیه زده بود با یکدیگر رقابت می‌کنند.

به گزارش روز نو ؛ شورای نگهبان نهادی متشکل از ۱۲ عضو ۵۸۵ نامزد دیگر ثبت‌نام‌کننده برای شرکت در رقابت انتخاباتی را ردصلاحیت کرد که بسیاری از آنان میانه‌رو و اصلاح‌طلب قلمداد می‌شدند و حضورشان عرصه را برای محافظه‌کاران یا اصولگرایان ایران تنگ می‌کرد.

به نوشته آسیاتایمز؛ ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه و نامزد اصلی محافظه‌کاران در انتخابات پیش‌رو عقاید ضد غربی دارد. از چهره‌های عملگرای ردصلاحیت شده توسط شورای نگهبان می‌توان به "علی لاریجانی" رئیس سابق مجلس و "اسحاق جهانگیری" معاون رئیس جمهوری فعلی اشاره کرد که هر دو از افراد محترم نزد رهبری هستند. هر دو نفر وزنه‌هایی سنگین از نظر سیاسی برای رقابت در برابر رئیسی قلمداد می‌شدند که به دلیل تصمیم شورای نگهبان نمی‌توانند در این رقابت شرکت کنند. در صورت تایید صلاحیت لاریجانی او رقیب اصلی رئیسی بود. لاریجانی سیاستمداری عملگرا با تمایلات اصلاح‌طلبانه به ویژه در عرصه سیاست خارجی بود. رئیسی، اما از سوی امریکا و اروپایی‌ها در فهرست ناقضان حقوق بشر قرار دارد. او بار‌ها با موضوع مذاکره با امریکا مخالفت کرده است. پیروزی احتمالی او نزاع میان ایران با غرب را شدت خواهد بخشید.

علیرغم احتمال وخیم شدن [احتمالی] روابط ایران با اتحادیه اروپا و امریکا در کوتاه‌مدت احتمال گشایش روابط در سطح منطقه‌ای و مذاکرات با دولت‌های عربی وجود دارد. این مزیت نسبی‌ای است که تیم رئیسی دارد و در جهان عرب فعال است که البته به دلیل ارتباط، هماهنگی و همکاری آن با دولت در سایه و نهاد‌های خاص و نیرو‌های وابسته به آن نهاد در سایر کشور‌های منطقه است.

علاوه بر رئیسی در رقابت پیش رو "سعید جلیلی" یک ایدئولوگ دست راستی نیز حضور دارد که در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد دبیر شورای عالی امنیت ملی بود. "محسن رضایی" از فرماندهان سابق سپاه که همواره نامزدی دائمی در دوره‌های قبلی انتخابات نیز بوده حضور دارد. او سه بار در رسیدن به کرسی ریاست جمهوری ناکام بوده است. "امیرحسین قاضی زاده هاشمی" نماینده‌ای اصولگرا در مجلس ایران که به صراحت مخالف برجام بود نیز نامزدی دیگر است. "علیرضا زاکانی" نماینده سابق مجلس و رئیس فعلی مرکز تحقیقات مجلس با دیدگاه‌های ضدغربی و بیزاری‌اش از برجام نیز یکی دیگر از نامزد‌های رقابت انتخابات امسال است.

تنها دو فرد در این رقابت حضور دارند که از مدیران رده میانی بوده‌اند و از هیچ‌گونه پایگاه قابل توجه مردمی‌ای برخوردار نیستند. یکی از آنان "محسن مهرعلیزاده" رئیس سابق سازمان تربیت بدنی در دوران ریاست جمهوری خاتمی است و دیگری "عبدالناصر همتی" اقتصاددان و رئیس کل سابق بانک مرکزی که به مدت سه سال در دوران ریاست جمهوری روحانی در این سمت بوده است. همتی از آزادی‌های مدنی و اجتماعی و خروج ایران از انزوای بین المللی حمایت می‌کند و شعار‌هایی جوان‌پسند می‌دهد اما بعید است بتواند حمایت کافی را کسب کند".

"آسیا تایمز" در ادامه می‌افزاید:"رد صلاحیت "محمود احمدی‌نژاد" از سوی شورای نگهبان جالب توجه بود. او زمانی خود یار اعضای شورای نگهبان محسوب می‌شد. "احمد جنتی" رئیس ۹۴ ساله شورای نگهبان پیش‌تر نامه سرگشاده احمدی‌نژاد در سال ۲۰۰۶ میلادی برای "جورج دابلیو بوش" رئیس‌جمهوری وقت امریکا را خواست و وعده خداوند خوانده بود و احمدی‌نژاد را مایه افتخار ایران و اسلام دانسته بود. احمدی‌نژاد در دوران ریاست‌جمهوری‌اش از حمایت کامل مقام‌های ارشد برخوردار بود. حمایت از او تا حدی بود که گویی فردی مقدس است که تازه وارد سیاست ایران شده است.

با این وجود، احمدی‌نژاد به دلیل جدل و نزاع بر سر قدرت از حلقه صاحبان قدرت در ایران اخراج شد و در سال ۲۰۱۷ میلادی نیز رد صلاحیت شد. او دیگر جایگاهی که پیش‌تر داشت را ندارد. او اکنون تهدید کرده که به دلیل ردصلاحیت خود در انتخابات شرکت نخواهد کرد. برخی معتقدند او تلاش می‌کند تا خود را به عنوان یک چهره اپوزیسیون معرفی کند.

اکنون پیش‌بینی می‌شود مشارکت در انتخابات پایین باشد و پیروزی برای رئیسی آسان خواهد بود. این نگرانی وجود داشت که اصلاح‌طلبان از لاریجانی یا جهانگیری حمایت کنند و بار دیگر رئیسی و یاران او را مانند انتخابات سال ۲۰۱۷ میلادی شکست دهند. احتمال مشارکت در انتخابات در حدود ۳۷ است.

چه در انتظار ایران است؟

روزنامه عراقی "کتابات" نیز در گزارشی درباره پیامد‌های ریاست جمهوری احتمالی رئیسی می‌نویسد:"این روحانی ۶۰ ساله از جمله نزدیک‌ترین افراد به مقام‌های عالی نظام سیاسی ایران است و چندین بار سمت‌های مهمی را کسب کرده است که مهم‌ترین آن ریاست قوه قضائیه بوده است. به دلیل رد صلاحیت رقبای رئیسی توسط شورای نگهبان، شانس او برای پیروزی در انتخابات افزایش یافته است. آنچه مطبوعات اصلاح‌طلب ایران از او تحت عنوان "نامزد بلامنازع" یاد می‌کنند. او اکنون همراه با چندین نامزد دیگر که آنان نیز محافظه‌کارانی مانند وی هستند در انتخابات شرکت می‌کند. رئیسی پیش‌تر در سال ۲۰۱۷ میلادی در انتخابات مقابل "حسن روحانی" شکست خورد. در آن زمان او تنها ۳۸ درصد آرا را کسب کرد، اما اکنون به نظر می‌رسد شانس بیشتری برای دستیابی به قدرت دارد. رئیسی در اظهارات‌اش دائما به لزوم مبارزه با فساد، فقر و تبعیض اشاره کرده است. رئیسی می‌گوید باید ریشه فساد را در نهاد‌های اداری و اجرایی کشور خشکاند. تاکید او بر لزوم اجرای عدالت در جامعه است. در حوزه اقتصاد انتظار نمی‌رود رئیسی در‌های اقتصاد ایران را به روی شرکت‌های خارجی باز کند. او به احتمال زیاد از مدل مدیریت اقتصاد توسط دولت حمایت خواهد کرد. او در صورت پیروزی در انتخابات، در زیرساخت‌ها از جمله در حوزه آب، برق و بهداشت و درمان سرمایه‌گذاری خواهد کرد.

در حوزه مذاکرات هسته‌ای انتظار می‌رود ابراهیم رئیسی با تصمیماتی که در این مورد اتخاذ می‌شود مخالفت نکند چرا که او اختیاری در این حوزه ندارد و رهبری در این باره تصمیم گیرنده اصلی خواهند بود. رئیسی، اما فردی ضد غرب محسوب می‌شود. او موافق ممنوعیت برگزاری کنسرت پاپ در شهر مشهد در سال ۲۰۱۶ میلادی بود. در مورد عادی‌سازی رابطه با امریکا، رئیس‌جمهوری فاقد اختیارات کامل است.