واكنش بازارها به دوقطبي جديد انتخابات
مشخص شدن نتيجه انتخابات چهاردهم رياستجمهوري و راهيابي مسعود پزشكيان و سعيد جليلي به مرحله دوم اين انتخابات، تاثير خود را بر بازارهاي مالي گذاشت. بورس كه با بازگشت دامنه نوسان به روال عادي روبهرو شده اندكي رشد كرد و قيمتها در بازار ارز و طلا فعلا رشد چنداني نداشتند.
اما در كف بازار چه صحبتهايي رد و بدل ميشود؟ در حال حاضر دوقطبي به وجود آمده در دور دوم انتخابات به صورت مشخص، سناريوهاي پيش روي بازارها را تعيين كرده و معاملهگران معتقدند بازارها در واكنش به نتيجه دور دوم انتخابات و پيروزي هر نامزد، دو سناريوي كاملا برعكس را در پيش خواهند گرفت.
اقتصادنيوز، در روايتي از اين سناريوها نوشته است: در نخستين سناريو بازار با انتخاب يكي نامزدها از محدوده امن خود خارج و وارد فاز صعودي خواهد شد. اين در حالي است كه در سناريوي ديگر، معاملهگران بر اين باورند كه اگر نامزد اصلاحطلب پيروز انتخابات شود، وضعيت بازار اندكي متفاوت خواهد شد؛ آنها ميگويند بازار احتمالا آرامش موقت حاصل از اين نتيجه انتخابات را تجربه خواهد كرد، اما مولفههاي ديگري همچون انتخابات رياستجمهوري امريكا، نمايان شدن كسري بودجه و ... قرار گرفتن بازار بر روند صعودي تا پايان سال را محتمل خواهد كرد. با اين همه، معاملهگران معتقدند كه اين وضعيت پايدار نخواهد بود و بازار در بلندمدت مسير نزولي را دنبال خواهد كرد.
گروهي ديگر از فعالان بازار، روند قيمتها را با كشيده شدن انتخابات رياستجمهوري 1403 به مرحله دوم مرتبط دانستند و معتقدند بازار تا پايان هفته آينده نوسان محسوسي را تجربه نخواهد كرد و در محدوده رنج بالا و پايين خواهد شد. پيشبيني كه در لحظه تدوين اين گزارش هم درست از آب درآمد و بررسيهاي خبرنگار اقتصادنيوز از روند قيمتها در بازار امروز نشانگر نوسان محدود قيمتها در بازار است.
بازار ارز و طلا چه روندي داشت؟
اما يك روز پس از برگزاري انتخابات رياستجمهوري چه فضايي در بازار ارز و طلا حاكم بود؟ در بازار ارز قيمت دلار در تهران و هرات با عقبنشيني از كانال 61 هزار تومان، در حدود 60 هزار و 900 تومان معامله شد. همچنين دلار در بازار تهران ريزش نسبي قيمت را تجربه كرد و در پله دوم از كانال 61 هزار تومان ايستاد. اما در ساعات پاياني ديروز (19 به وقت تهران) قيمت دلار فردايي به 62 هزار تومان نزديكتر شد. روندي كه براي درهم امارات هم تكرار شد و ارزش آن در پايان معاملات ديروز به 16700 تومان رسيد.
گفته ميشود اگر دلار به زير 61200 تومان بيايد، ممكن است كانالهاي پايينتر قيمتي را نيز تجربه كند. روندي كه ارتباط مستقيمي با فردي دارد كه روز جمعه به عنوان رييسجمهور ايران برگزيده ميشود.
بازار طلا و سكه هم مانند بازار ارز معاملات خود را در حالي به پايان رسانده است كه قيمتها در مقايسه با آخرين روز كاري هفته گذشته روند نزولي داشتند. قيمت سكه امامي در بازار به 42 ميليون و 400 هزار تومان رسيد كه حدود 200 هزار تومان كاهش داشته است. همچنين هر گرم طلاي 18 عيار طبق اعلام اتحاديه طلا و جواهر سه ميليون و 500 هزار و 900 تومان قيمت خورد كه ريزش 9 هزار توماني را به ثبت رسانده است.
افزايش صفهاي فروش در بورس
اما اثر اعلام نتايج انتخابات رياستجمهوري 1403 بر بازار سهام با ساير بازارها تا حدودي متفاوت بود و بورس توانست سرانجام از ركود خارج شده و در مسير افزايشي قدم بردارد. خلاصه معاملات امروز بورس نشان ميدهد كه در معاملات روز شنبه 9 تير ماه 1403، شاخص كل بورس تهران 10 هزار و 892 واحد نسبت به روز كاري گذشته بالاتر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 96 هزار و 24 واحد رسيد.
اما نكته نااميدكننده در بورس اينكه در معاملات شنبه، 55 نماد صف خريد داشتند و 104 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صفهاي خريد با افت 79 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 128 ميليارد تومان كاهش يافت و مجموع ارزش صفهاي فروش نيز با افزايش 37 درصدي به 324 ميليارد تومان رسيد.
به نظر ميرسد برداشت بازار بورس تهران با توجه به نتيجه دور اول انتخابات رياستجمهوري اين بوده كه نتيجه دور بعد نيز تا حدودي قابل پيشبيني است؛ اين موضوع را ميتوان از ارزش معاملات برداشت كرد، چراكه در پايان معاملات روز گذشته ارزش معاملاتي رقمي بيش از 4500 ميليارد تومان را به خود ديد.
مساله بزرگي كه بر سود و زيان شركتهاي بورسي اثر گذاشته، تعيين تكليف تحريمهاست. برخي شركتها به دلايل تحريمي و عدم دسترسي به قطعهها، تجهيزات و تكنولوژي روز دنيا نميتوانند ظرفيت توليد خود را افزايش دهند يا خطوط توليد جديد راهاندازي كنند. از سوي ديگر، برخي شركتها نيز به دليل شرايط تحريمي، محصولات صادراتي خود را به زير قيمت روز آن در بازار جهاني به فروش ميرسانند كه طبيعتا اين مساله نيز بر سودآوري شركتها اثر بسزايي دارد.
با اين حساب بايد پذيرفت كه تعيين تكليف اين بخش از دغدغه شركتهاي بورس تا حد زيادي ميتواند رونق را به بازار سرمايه برگرداند. در اين باره نيز يك پيشبيني و شايد بهتر بگوييم يك سناريوی مشخص وجود دارد: پيروز نهايي انتخابات كسي باشد كه مساله تحريم و اقدام براي رفع آن را مساله اصلي كشور نميداند، بازار با فشار فروش همراه خواهد شد، اما در سمت مقابل اگر كسي پيروز انتخابات شود كه رويكرد رفع تحريمها را در صدر برنامههاي خود قرار دهد، بازار با افزايش تقاضا كار خود را آغاز خواهد كرد.
به هر حال، بازار سرمايه چشم به آينده دارد. آيندهاي كه آن را در نتيجه انتخابات دور دوم ميبيند تا بلكه از ناملايماتي كه براي بازار سرمايه در طول چند سال اخير رخ داده است كمي كاسته شود. هرچند تيم اقتصادي دولت آينده و تصميمگيريهاي آن نيز ميتواند بر رفتار بورسيها اثر بگذارد.
در سالهاي گذشته چگونه بود؟
معمولا تجربه نشان داده كه قيمتها در بازارهاي مختلف بعد از انتخابات نوساني ميشوند، اما در مقابل هستند ديدگاههايي كه ميگويند اينكه بازار بعد از انتخابات چه ميشود بسته به اين است كه چه كسي پيروز ميدان شود.
بهطور مثال قيمت دلار، يك هفته بعد از انتخابات رياستجمهوري ۱۴۰۰، نزديك به هزار تومان بالا رفت و پس از آن ركورد جديدي ثبت كرد و وارد كانال 23 هزار توماني شد و ديگر هم پايينتر از آن نيامد.