چه کسی ایرانیها را پفکخور کرد؟
همشهری آنلاین: برای خیلیها زندگی بدون پفک چیزی کم دارد. انگار که طعم شور پفک لحظههایشان را شیرین کند، به وقت تماشای فوتبال، نشستن پای برنامهها و سریالهای تلویزیونی و... کاسه پر از پفک را از خودشان جدا نمیکنند اما آیا میدانستید قصه پفک در ایران با یکی از قنادیهای محله نادری گره خورده است.
چه کسی برای اولین بار پفک را وارد ایران کرد و اسم «پفک نمکی» را روی محصولی گذاشت که نامش برای خیلیها یادآور نوستالژیهای دوران کودکی است؟ با ما همراه باشید.
ماجرای علاقه ایرانیها به پفک و ورود این اسم به دایره واژگان زبان فارسی به سالها پیش از ساخت این محصول برمیگردد. شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما قبل از اینکه «موری یوهایی» فرزند یک زوج مهاجر ترک، اولین کارخانه پفک جهان یا به قول خارجیها کارخانه «چیز دودلز» را در سال ۱۹۵۰ میلادی در محله برونکس نیویورک احداث کند، ساکنان خیابان نادری تهران با نام پفک آشنا بودند؛ البته پفکی که شیرین بود. یوهایی اسم محصول جدیدش را که از بلغور ذرت و با طعم پنیر درست میشد، «چیز دودلز» گذاشت. سال ۱۹۶۵ کمپانی غول پیکر «بوردن» آمریکا امتیاز تولید این محصول را از یوهایی خرید تا پفک به محصولی جهانی تبدیل شود.
موری یوهایی خالق «چیز دودلز» یا پفک نمکی در روز ۲۷ ژوئیه سال ۲۰۱۰ به دنبال ابتلا به بیماری سرطان در سن ۹۰ سالگی در منزل مجلل خود واقع در لانگ آیلند نیویورک درگذشت.
«چیز دودلز» اما در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی وارد ایران شد و در اوایل دهه ۷۰ میلادی هم به خیل عظیم محصولات تولیدی کارخانههای تازه تاسیس ایران اضافه شد. اما انتخاب نام «پفک نمکی» برای این محصول جدید ماجرای جالبی دارد؛ نامی که «علی خسروشاهی» وارد کننده و بنیانگذار اولین کارخانه تولید پفک در ایران روی این محصول گذاشت و هنوز هم ایرانیها این خوراکی محبوب را به اسم «پفک نمکی» میشناسند.
ماجرا از این قرار بود که خسروشاهی در یکی از سفرهایش به خارج از کشور، این خوراکی شور را در یکی از مغازهها چشید و به فکر عرضه آن در ایران افتاد. خسروشاهی اما برای انتخاب نام ایرانی برای «چیز دودلز» به خاطرات کودکیاش در خیابان نادری تهران رجوع کرد. خود او در این باره گفته است: «در دوران کودکی با مادرم به قنادی مینا در ابتدای خیابان نادری میرفتیم. آنها یک شیرینی داشتند به نام پفک که خیلی مورد علاقه من بود. محصولی هم که قرار بود تولید شود خیلی پف داشت و چون محصولی شور بود، من تصمیم گرفتم که اسم آن را پفک نمکی بگذاریم ...»
«علی خسروشاهی» یکی از پایهگذاران نظام فروش و توزیع مدرن در ایران و از شاخصترین تولیدکنندگان محصولات خوراکی در دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ بود. او در سال ۱۳۷۷ درگذشت.