برای تقویت نور چشم چه کارهایی باید کرد؟

چگونه چشم‌های خود را با روش‌های طبیعی تقویت کنیم

چشم‌ها یکی از حساس‌ترین و البته آسیب‌پذی ترین اندام های بدن هستند. روزانه فعالیت زیادی را با استفاده از آن‌ها انجام می‌دهیم که با گذشت زمان و استفاده نادرست و بیش از اندازه از آن تاثیر منفی روی چشم می‌گذاریم. حتی اگر از سلامت کامل چشم برخوردار هستید مراقبت‌های لازم را انجام دهید. اگر به دنبال نسخه طبیعی برای بهبود بینایی هستید باید بگویم راهی وجود ندارد و برای دوربینی، نزدیک‌بینی همچنان باید از عینک استفاده کنید اما راه‌هایی وجود دارند که می‌توانید برای حفظ سلامت چشم انجام دهید.

1.     رعایت بهداشت چشم

عادات بهداشتی را رعایت کنید، مانند شستن دست‌ها مخصوصاً قبل از دست زدن به چشم‌ها یا قرار دادن لنز در چشم. برای جلوگیری از تحریک چشم و آسیب احتمالی، از مالیدن بیش از حد چشم خودداری کنید. باید بدانید که این نکات شاید سلامت چشم را تقویت کنند اما ممکن است مشکلات بینایی اساسی را اصلاح نکنند.

2.     محافظت چشم‌ها در برابر اشعه ماوراء بنفش

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولا را افزایش دهد. هنگامی که در خارج از منزل هستید، عینک آفتابی بزنید که اشعه های UVA و UVB را مسدود می کند و برای محافظت بیشتر از کلاه لبه پهن استفاده کنید.

3.     معاینات منظم چشم

معاینه منظم چشم برای تشخیص مشکلات بینایی یا بیماری های چشمی بسیار مهم است. توصیه می شود حداقل هر دو سال یک بار یک معاینه جامع چشم انجام دهید. بررسی‌های منظم چشم‌پزشک می‌تواند مشکلات را در مراحل اولیه شناسایی کند و اگر علائمی مانند تاری دید، خستگی چشم یا خشکی دارید، حتماً با متخصص خود مشورت کنید.

4.     مصرف ویتامین‌های مفید برای بینایی

از دیگر اقداماتی که برای تقویت بینایی می‌توان انجام داد مصرف ویتامین‌هایی است که برای بینایی مفید هستد. برای این منظور باید مقدار زیادی ویتامین‌های A و C و همچنین لوتئین و zeaxanthin مصرف کرد. از سوی دیگر مصرف امگا 3 را فراموش نکنید. اسیدهای چرب امگا 3 از مواد مغذی مفیدی هستند که به سلامت انسان کمک می‌کنند. بیشتر مردم می‌دانند که مصرف امگا 3 برای سلامت قلب خوب است با این وجود بسیاری نمی‌دانند که مصرف امگا 3 می‌تواند باعث سلامت شبکیه شود و روند کاهش دید مرتبط با افزایش سن را متوقف سازد.

5.     خوراکی‌های مناسب برای تقویت چشم

برخی از مواد غذایی که به بهبود بینایی کمک می‌کنند، عبارتند از:

·      میوه‌ها و سبزیجات

میوه‌ها و سبزیجاتی مانند هویج، اسفناج، بادمجان، توت فرنگی، آلوئه ورا و زرشک حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین  C، ویتامین E، کاروتنوئیدها و رنگدانه‌هایی هستند که می‌توانند به بهبود بینایی کمک کنند.

·      ماهی

ماهی به ویژه ماهی قزل آلا، به علت داشتن اسیدهای چرب امگا می ‌تواند یک ماده غذایی مناسب برای سلامت چشم باشد. اینها چربی‌های «سالم» هستند. ماهی‌هایی مانند ماهی قزل آلا، ماهی تون، ماهی هوکی و… به‌عنوان منابع خوبی از این اسیدهای چرب شناخته شده‌اند. ماهی را در برنامه غذایی خود قرار دهید. ماهی آزاد پرورش داده شده در مزرعه دارای چربی اشباع‌تر و منبع امگا 3 کمتری نسبت به ماهی سالمون صید شده است.

·      تخم مرغ

تخم مرغ حاوی عناصر غذایی مانند پروتئین، ویتامین D و کاروتنوئیدها هستند که به سلامت چشم کمک می‌کنند. تخم مرغ یک غذای عالی برای سلامت چشم است. زرده‌ها حاوی ویتامین A ، لوتئین، زاگزانتین و روی هستند که همه برای سلامتی چشم حیاتی هستند. ویتامین A از قرنیه محافظت می‌کند. لوتئین و زاگزانتین احتمال ابتلا به بیماری های جدی چشم مانند دژنراسیون ماکولای وابسته به سن و آب مروارید را کاهش می‌دهند.

·      مغزجات و بذرها

مغزهایی مانند بادام، گردو، بادام زمینی و بذرهایی مانند کدو تخم‌کاغذی، کدو حلوایی و بادمجان به عنوان منابع خوبی از ویتامین E و روغن‌های گیاهی مفید شناخته شده‌اند که می‌توانند به بهبود سلامت چشم کمک کنند. بادام مانند سایر مغزها و دانه ها به طور کلی برای سلامت چشم مفید است.

·         رازیانه

اگر شما از التهاب و آب ریزش چشم رنج می‌برید رازیانه می‌تواند باعث تقویت چشم شما بشود. شستشوی چشم با رازیانه می‌تواند جلوی بیماری‌ها همچون آب مروارید را بگیرد. یک تحقیق در سال ۲۰۰۸ نشان می‌دهد که استفاده از قطره رازیانه در درمان آب مروارید بسیار موثر است. این گیاهان دارویی بینایی شما را چند برابر می‌کند.

·           زعفران

زعفران هم مانند رازیانه در تقویت دید چشم و به ویژه درمان آب مروارید مفید است. در یک تحقیق تمامی بیمارانی که از زعفران استفاده کردند بهبودی چشم داشتند و به همین دلیل محققان بر این باور هستند که این گیاه می‌تواند جلوی کاهش دید در بیماران کهنسال را بگیرد.

6.     تأثیر  منفی کم‌خوابی و استرس بر تقویت چشم

کم‌خوابی و استرس دو عامل مهم در تأثیر بر سلامت چشم هستند. در این مورد، برخی از روش‌های مقابله با این مشکلات عبارتند از:

·        حفظ یک روال خواب منظم و به میزان کافی، حداقل ۷-۸ ساعت در شب

·        اجتناب از استفاده از گوشی‌ها، تبلت‌ها و سایر دستگاه‌های الکترونیکی قبل از خواب

·        استفاده از نور ملایم در محیط خواب

·        استفاده از روش‌های مختلف مثل مدیتیشن، تمرین تنفس عمیق و یوگا برای کاهش استرس

·        مصرف غذاهای حاوی مواد مغذی مفید برای سلامت چشم، مانند مواد آنتی‌اکسیدان

·        استفاده از روش‌های مختلف انجماد چشم و روش‌های ماساژ چشم برای کاهش خستگی چشم

در صورتی که کم‌خوابی و استرس به شدت در زندگی روزمره شما حضور دارد و با استفاده از روش‌های فوق نتوانستید بهبودی حاصل کنید، بهتر است با پزشک متخصص چشم مشورت کنید

7.     تنظیم نور محیط برای تقویت چشم

همیشه هنگام مطالعه و در محل کار نور محیط را تنظیم کنید تا ملایم باشد و مستقیم به چشم نتابد زیرا نور لامپ فلورسنت به تنهایی تاثیر منفی روی چشم دارد. از تماشای تلویزیون و کار با کامپیوتر و گوشی در تاریکی خودداری کنید. از کولر با درجه پایین و دستگاه بخار برای رطوبت دهی محیط استفاده کنید و در صورت نیاز اشک‌های مصنوعی را داخل چشم‌ها بریزید.

8.     ورزش‌های مناسب برای تقویت چشم

در حالی که روی اثربخشی تمرینات چشم در بهبود بینایی هنوز بحث وجود دارد، برخی از ورزش‌ها برای کمک به حفظ سلامت چشم و کاهش فشار چشم توصیه می‌شوند. در اینجا چند نمونه از ورزش‌های مناسب را بررسی می‌کنیم:

·        قانون 20-20-20

این تمرین به کاهش فشار چشم ناشی از کار طولانی مدت در نزدیکی، مانند استفاده از رایانه کمک می‌کند. هر 20 دقیقه، به دور از صفحه نمایش خود نگاه کنید و به مدت 20 ثانیه روی یک شی در فاصله 20 فوتی تمرکز کنید. این ورزش به چشمان شما استراحت می‌دهد و به جلوگیری از خستگی چشم کمک می‌کند.

·        فوکوس چشم

یک خودکار یا مداد را به اندازه دست بگیرید و روی آن تمرکز کنید. با حفظ تمرکز، جسم را به آرامی به بینی خود نزدیک کنید. سپس به آرامی آن را به اندازه طول بازو برگردانید. این تمرین را چندین بار تکرار کنید تا به بهبود توانایی تمرکز شما کمک کند.

·        ردیابی چشم

یک شی را در محیط اطراف خود انتخاب کنید و حرکت آن را با چشمان خود دنبال کنید. شما می‌توانید یک شی متحرک را انتخاب کنید یا با حرکت دادن سر خود از یک طرف به سمت دیگر در حالی که چشمان خود را روی جسم ثابت نگه دارید، حرکت ایجاد کنید. این تمرین می‌تواند به بهبود هماهنگی چشم کمک کند.

·        فوکوس دور و نزدیک

دو شی را انتخاب کنید، یکی نزدیک و دیگری دور. برای چند ثانیه روی جسم نزدیک تمرکز کنید، سپس فوکوس خود را روی جسم دور تغییر دهید. فوکوس خود را بین دو شی چندین بار تغییر دهید. این تمرین می‌تواند به بهبود انعطاف‌پذیری عضلات چشم شما کمک کند.

·        ورزش کف دست

دستان خود را به هم بمالید تا گرم شوند و سپس به آرامی کف دست خود را روی چشمان بسته خود قرار دهید. آرام باشید و از تاریکی لذت ببرید در حالی که نفس عمیق می‌کشید. این تمرین می‌تواند به شل شدن عضلات چشم و رفع خستگی چشم کمک کند.

·        چرخاندن چشم

به بالا نگاه کنید و سپس به آرامی چشمان خود را در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. پس از چند چرخش، خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید.

·        پلک زدن

پلک زدن مکرر به روان شدن چشم‌ها و کاهش خشکی و فشار چشم کمک می‌کند.

9.     محافظت از چشم‌ها در برابر نور خورشید

وقتی در معرض نور آفتاب هستید حتماً از عینک آفتابی استفاده کنید تا اشعه‌های مضر خورشید را کاهش دید. باید از چشم‌ها در برابر انجام هر کاری که می‌تواند منجر به آسیب چشم شود، حفاظت کرد. برای این منظور با استفاده از عینک آفتابی مناسب می‌توان از چشمان در برابر اشعه UV حفاظت و در نتیجه بینایی را تقویت کرد.

10. روش‌ های جراحی برای تقویت چشم

جراحی می‌تواند در برخی موارد بهبود بینایی را فراهم کند. برخی از روش‌های جراحی برای تقویت چشم عبارتند از:

·        لازک

یکی از روش‌های شناخته شده جراحی برای تقویت بینایی است که با استفاده از لیزر، کاور چشم را برداشته و برای بهبود دید، شکل هندسی چشم را تغییر می‌دهد.

·        جراحی شبکیه

در این روش، شبکیه که مسئول دریافت تصاویر از محیط است، تقویت می‌شود. این روش برای برخی از بیماری‌های چشمی مانند بتاژلر، دیابتی رتینوپاتی، شبکیه نازک و… استفاده می‌شود.

·        جراحی عدسی

این روش برای برطرف کردن مشکلات لنز چشم، مانند کاتاراکت، استفاده می‌شود. در این روش، لنز مبتلا به مشکلات چشمی حذف شده و یک لنز مصنوعی به جای آن قرار داده می‌شود.

·        جراحی برای برطرف کردن اختلالات عضلات چشم

برای برخی از مشکلاتی مانند استرابیسم، جراحی می‌تواند راه حلی باشد. در این روش، عضلات چشم با برش و دوخت دوباره جایگذاری می‌شوند.

·        بلفاریت

بلفاریت به معنای التهاب در پلک چشم است. در این بیماری معمولاً پوست اطراف چشم شروع به پوسته پوسته شدن می‌کند، سفیدی چشم‌ها قرمز می‌شوند، کیفیت بینایی تغییر می‌کند و احساس خارش در چشم ایجاد می‌شود. چهار علت اصلی بلفاریت شامل گرد وغبار، سندرم چشم خشک (DES)، اگزماو عفونت خفیف باکتریایی هستند. بلفاریت به دو شکل بلفاریت قدامی و بلفاریت خلفی رخ می‌دهد؛ در بلفاریت قدامی قسمت جلویی و خارجی پلک که محل اتصال مژه هاست درگیر می‌شوند. بلفاریت قدامی اغلب بر اثر عفونت‌های میکروبی و شوره سر بوجود می‌آیند، در بلفاریت خلفی که ناشی مشکلات غدد چربی پلک است قسمت داخلی پلک گرفتار می‌شود.

·        آب سیاه

آب سیاه بیماری گلوکوم، به گروهی از بیماری‌های چشمی اطلاق می‌شود که در نتیجه آسیب عصب بینایی اتفاق می‌افتد. این گروه از بیماری‌ها می‌تواند منجر به نابینایی شود. بیماری آب سیاه چشم زمان اتفاق می‌افتد که فشار مایعات داخل چشم از حد معینی بیشتر شود.